NATO ülkelerinin devlet ve hükümet liderlerinin katıldığı fevkalâde tepeden sonra yayımlanan ortak bildiride, “Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşının, Avrupa’da barışı paramparça ettiği, muazzam insani acılara ve yıkıma neden olduğu” belirtildi.
“Rusya’nın Ukrayna işgalinin mümkün olan en güçlü biçimde kınandığına” işaret edilen bildiride “Devlet Lideri Putin’i bu savaşı derhal durdurmaya ve askeri güçlerini Ukrayna’dan çekmeye çağırıyoruz. Belarus’u da 2 Mart 2022 tarihli BM Genel Konseyi’nde kabul edilen Ukrayna’ya Karşı Saldırganlık Kararı uyarınca hata iştirakine son vermeye çağırıyoruz.” tabirleri kullanıldı.
Rusya’dan BM Memleketler arası Adalet Divanının 16 Mart tarihli kararına uyması ve askeri operasyonları derhal askıya alması istenen bildiride, Rusya’nın başlattığı savaşın global güvenliği tehdit ettiği, milletlerarası normlara saldırmasının dünyayı daha az inançlı hale getirdiği ve Putin’in tırmandırdığı telaffuzun “sorumsuzca ve istikrarsızlaştırıcı” olduğu kaydedildi.
Bildiride, Ukraynalıların “Rusya’nın acımasız fetih savaşına karşı” kahramanca direnmesiyle dünyaya ilham verdiği vurgulanarak “Rusya’nın bayanlar, çocuklar ve savunmasız durumdaki şahıslar de dahil olmak üzere sivillere yönelik yıkıcı taarruzlarını şiddetle kınıyoruz. Savaş hataları da dahil olmak üzere insani ve memleketler arası hukuk ihlallerinden sorumlu olanları mesul tutmak için memleketler arası toplumun geri kalanıyla birlikte çalışacağız.” tabiri kullanıldı.
İnsani yardımın ulaştırılması için davet
Savaş nedeniyle artan cinsel şiddet ve insan ticareti riskinden derin kaygı duyulduğu vurgulanan bildiride, “Rusya’yı, siviller için süratli, inançlı ve manisiz insani yardım erişimine ve inançlı geçişe; insani yardımın Mariupol ve başka kuşatma altındaki kentlere ulaştırılmasına müsaade vermeye çağırıyoruz.” denildi.
Nükleer santrallerin tehlikeye atılması dahil sivil altyapıya yönelik atakların kınandığı bildiride, “Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı konusundaki palavralarına karşı koymaya, uydurma anlatıları yahut üretilmiş ‘sahte bayrak’ operasyonlarını ifşa etmeye devam edeceğiz. Rusya’nın rastgele bir kimyasal yahut biyolojik silah kullanması kabul edilemez olacaktır ve önemli sonuçlara yol açacaktır.” sözlerine yer verildi.
Bildiride, Rusya’nın derhal ateşkesi uygulayarak müzakerelerde önemli olduğunu göstermesi gerektiği belirtilerek Ukrayna’nın barışı sağlama eforlarının, müttefik ülkelerin de savaşı sona erdirme ve insanların acılarını dindirme emelli diplomatik uğraşlarının desteklendiği vurgulandı.
Ukrayna’nın Birleşmiş Milletler (BM) Tüzüğü uyarınca kendini savunma hakkına sahip olduğu, 2014’ten bu yana Ukrayna’nın bu hakkı kullanma marifetine takviye verildiği kaydedilen bildiride “Ukrayna’nın karasularına kadar uzanan milletlerarası kabul görmüş sonları içinde bağımsızlığı, egemenliği ve toprak bütünlüğüne olan sarsılmaz dayanağın tekrar teyit edildiği” bildirildi.
Ukrayna’ya daha fazla siyasi ve temel takviye sağlamaya devam edileceği belirtilerek “NATO müttefikleri ayrıyeten siber güvenlik ve kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer nitelikteki tehditlere karşı yardım sağlamaya devam edecektir.” sözlerine yer verildi.
NATO Dışişleri Bakanlarının nisan ayında bir ortaya gelerek Ukrayna’ya yönelik NATO takviyesini daha fazla tartışacakları lisana getirilen ve Rusya’nın milletlerarası güvenlik ile istikrarın temellerini yok etme teşebbüslerine karşı koyma kararlılığında birleşildiğine işaret bildiride, “Bu savaşa son vermek için Rusya’ya ağır yaptırımlar ve siyasi bedeller uygulandı. Rusya üzerinde eşgüdümlü milletlerarası baskıyı sürdürmeye kararlıyız.” denildi.
Çin’e davet
Bildiride, Çin dahil tüm devletlere, Rusya’nın savaş teşebbüslerini desteklemekten ve Rusya’nın yaptırımları atlatmasına yardımcı olacak rastgele bir aksiyondan kaçınma konusunda davet yapıldı.
Çinli yetkililerin son zamanlardaki yorumlarından tasa duyulduğu kaydedilen bildiride, Çin’den barışçıl bir tahlili desteklemesi istendi.
“Washington Antlaşması’nın 10. Unsuru uyarınca NATO’nun Açık Kapı Siyasetine bağlılığımızı yineliyoruz.” sözü kullanılan bildiride ayrıyeten müttefik halkların ve müttefik toprakların her santiminin güvenliğini korumak ve savunmak için gerekli tüm adımların atılmaya devam edileceği belirtildi.
Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Slovakya’da destek çok uluslu muharip kümeler oluşturuluyor
Rusya’nın hareketleri karşısında NATO’nun savunma planlarının etkin hale getirildiği, değerli hava ve deniz mevcudiyetiyle, doğu kanadına 40 bin askerin yerleştirildiği hatırlatılan bildiride, Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Slovakya’da destek çok uluslu muharip kümelerin oluşturulacağı belirtildi.
NATO’nun “önleyici, orantılı ve tansiyonu artırmayan önlemler” aldığına işaret edilerek, “Şimdi NATO’nun dönüşümünü daha tehlikeli bir stratejik gerçeklik nedeniyle Madrid’de bir sonraki Stratejik Konsept’in benimsenmesi yoluyla dahil olmak üzere hızlandırıyoruz. Tıpkı vakitte uzun devirli caydırıcılık ve savunma duruşumuzu kıymetli ölçüde güçlendireceğiz. Muteber caydırıcılık ve savunmayı sürdürmek için gerekli kabiliyetleri ve çok çeşitli hazır güçleri geliştireceğiz.” sözü kullanıldı.
Bu adımların genişletilmiş tatbikatlarla destekleneceği belirtilen bildiride, “Rusya’nın kötücül tesirine karşı altyapımızın ve toplumlarımızın direncini artırıyoruz. Siber kabiliyetlerimizi ve savunmalarımızı, siber taarruzlarda birbirimize dayanak verecek biçimde geliştiriyoruz.” denildi.
Bildiride NATO’nun kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehditlere karşı hazırlığının artırılacağı, Madrid’de bununla ilgili yeni kararlar alınacağı kaydedildi.
Rusya’nın Ukrayna’ya karşı sebepsiz savaşının, Avrupa kıtasında herkese refah ve güvenlik getiren prensipler ve bedellere karşı kıymetli bir meydan okuma olduğu lisana getirilen bildiride, “Devlet Lideri Putin’in Rus halkı ve Rusya için ağır sonuçları olan, Ukrayna’ya saldırma kararı stratejik bir kusurdur. Rusya’nın saldırganlığına karşı durma, Ukrayna halkına ve hükümetine yardım etme, tüm müttefiklerimizin güvenliğini savunma kararlılığımızda birlik içinde kalmayı sürdürüyoruz.” tabirine yer verildi.
