Patriyarkal geleneklerin çok güçlü olduğu Hindistan’da evlilikler kutsal sayılıyor ve bir erkeğin karısına tecavüz etmesi maddelere nazaran cürüm değil.
Lakin son haftalarda mahkemelerden bu mevzuda birbiriyle çelişkili kararlar çıkması, evlilik içi tecavüzün kabahat kapsamına alınması talebini yine gündemin ön sıralarına taşıdı.
Perşembe günü Chhattirsgarh bölgesi yüksek mahkemesi yargıcı NK Chandavanshi, baktığı bir davada “Kocanın karısıyla cinsel alaka kurması ya da rastgele bir cinsel aksiyonu, karısı istemediği halde zorla gerçekleştirilmiş olsa dahi tecavüz olamaz” kararına vardı.
Davacı bayan kocasını, “doğal olmayan cinsel ilişki” ile ve çeşitli objeler kullanarak kendisine tecavüz etmekle suçlayarak mahkemeye başvurmuştu.
Hakim, adamın “doğal olmayan cinsel ilişki” nedeniyle yargılanabileceğine karar verdi fakat Hindistan yasalarında kabahat sayılmadığı için onu daha ağır bir ceza gerektiren “tecavüz” suçlamasından akladı.
Karar toplumsal medyada büyük reaksiyon ile karşılandı. Toplumsal cinsiyet çalışmaları yapan Kota Neelima Twitter iletisinde “Mahkemeler ne vakit bayanın kıssasını dinleyecek?” diye sordu.
Neelima’nın bildirisine cevaben birçok kişi tecavüzü düzenleyen vakti geçmiş maddelerin değişmesi gerektiğini yazdı. Fakat karşı sesler de vardı.
Bunlardan biri “Evlilik içi tecavüzden şikayetçi olan eş nasıl bir eştir?” diye sorarken bir oburu “Kişiliğinde bir bozukluk olmalı”, bir oburu ise “Yalnızca misyonunu bilmeyen bir bayan bu türlü şeyler argüman edebilir” dedi.
Yalnızca toplumsal medyada değil, evlilik içi tecavüz konusundaki tartışmalar yargıyı da bölmüş görünüyor.
Daha birkaç hafta evvel, ülkenin güneyindeki Kerala eyaletindeki yüksek mahkeme evlilik içi tecavüzün boşanma davası açmak için kuvvetli bir taban oluşturduğuna karar vermişti.
Yargıçlar Muhammed Mustaque ve Kauser Edappagath 6 Ağustos tarihli kararlarında “Kocanın, eşinin farklı bir kişi oluşunu gözardı eden seks düşkünlüğü, cezalandırılabilecek bir kabahat olmamakla birlikte, fizikî ve ruhsal zulüm kapsamına girer” sözünü kullandılar.
İki yargıç, kocanın, karısının vücudunun sahibi olduğuna inandığı durumlarda evlilik içi tecavüzün yaşandığını belirterek “böyle bir şeyin çağdaş içtihatta yeri yoktur” dediler.
Yasalar tam olarak ne diyor?
Evlilik içi tecavüz davasında bayanın aleyhine karar veren yargıç Chandravanshi, kararının münasebetinde bunu Hindistan Ceza Maddesi’nin 375. hususu ile temellendirdi.
Hindistan’ın İngiltere’nin sömürgesi olduğu devirden kalma 1860 tarihli maddede, seksin tecavüz sayılmadığı durumlar sayılıyor. Bunlar ortasında “bir adamın -yetişkin olması kaydıyla- karısıyla cinsel bağlantı kurması” da var.
Bu unsur, evlilik mukavelesi ile cinsel alakaya zımnen genel istek verildiği ve bu istekten bayan tarafından daha sonra vazgeçilemeyeceği anlayışına dayanıyor.
Ancak bu bakış açısına yıllar içerisinde giderek artan bir halde dünyanın birçok ülkesinde karşı çıkıldı ve şu anda 100’den fazla ülkede evlilik içi tecavüz kabahat sayılıyor.
İngiltere de 1991 yılında “zımni rıza”, bir diğer deyişle isteğin evlilikle birlikte verilmiş olduğu varsayımının artık “ciddi bir biçimde savunulamayacağını” söyleyerek ilgili maddeyi değiştirdi.
Evliliğin cinsel ilgiye kapsayıcı istek olarak yorumlanması
Ama yıllardır verilen ısrarlı gayretlere karşın Hindistan evlilik içinde tecavüzü cürüm kapsamına almayan 36 ülke ortasında ve bu da milyonlarca bayanın şiddet gördüğü evliliklerden çıkamaması manasına geliyor.
Hükümet tarafından yaptırılan bir araştırmaya nazaran Hindistan’da evli bayanların yüzde 31’i, yani neredeyse her üç bayandan biri, kocasından fizikî, cinsel ya da duygusal şiddet görüyor.
Getty Images Evlilik içi tecavüz hata kabul edilmeyince bayan tarafından boşanma sebebi olarak da ileri sürülemiyor Warwick ve Delhi Hukuk Fakültesi’nden onursal profesör Upendra Baxi “Bu yasa iptal edilmeli” diyor.
Baxi yıllar içinde Hindistan’da mesken içi şiddet ve cinsel taciz ile ilgili maddelerde yapılan değişiklikler sayesinde bayana yönelik şiddet konusunda kimi ilerlemeler kaydedildiğini fakat evlilik içi tecavüz konusunda hiçbir ilerleme sağlanamadığını söylüyor.
Prof. Baxi 1980’lerde tecavüz ile ilgili yasal değişiklikler konusunda milletvekillerinden oluşan bir kurula tavsiyelerde bulunan bir küme hukukçudan biriydi.
“Evlilik içi tecavüz dışındaki bütün tavsiyelerimizi kabul ettiler” diyor.
Daha sonraki gayretler da sonuç sağlamamış. “Zamanı değil” denmiş.
Prof. Baxi “Oysa evlilikte eşitlik olmalı. Bir taraf başkası üzerinde üstünlük kurmamalı. Eşinizden cinsel hizmet talep edemezsiniz” diye sürdürüyor.
Hindistan hükümeti ne diyor?
Hükümet, evlilik içi tecavüzü kabullenmenin evlilik kurumunun istikrarını bozacağı ve bayanların bunu erkekleri taciz etmekte kullanabileceği üzere münasebetlerle değişikliğe direniyor.
Ancak son yıllarda çok sayıda mutsuz bayan ve avukatları mahkemelere başvurarak bu yasanın iptalini istediler.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları İzleme Örgütü ve Milletlerarası Af Örgütü de Hindistan yetkililerinin direncinden telaş duyduklarını söz ettiler.
Ayrıyeten Hindistan’da çok sayıda yargıç da mevcut düzenlemeyi çağdışı bulduklarını kabul ediyor ve parlamentoya davetler yapıyor.
‘Umut yargıda’
Toplumsal cinsiyet araştırmaları yapan Kota Neelima mevcut yasanın bayan haklarının açık ihlali olduğunu ve bu yasanın erkeklere sağladığı cezasızlığın kabul edilemez olduğunu ve aslında bu mevzuda mahkemelere yapılan müracaatların da bu yüzden giderek arttığını söylüyor.
“Hindistan birinci bakışta çok çağdaş bir ülke izlenimi veriyor lakin yüzeyi biraz kazıdığınızda ardındaki gerçek yüzü görüyorsunuz. Bayanlar kocalarının “mülkü” sayılıyor. Hindistan yasalarında -evlilik dışı- tecavüz bayanın hakları ihlal edildiği için değil, öbür bir erkeğe ilişkin sayıldığı için kabahat kabul ediliyor.”
Neelima “Hindistan 1947 yılında bağımsız bir ülke olduğunda, nüfusun erkek olan yarısı özgürleşti. Kalan yarısı yani bayanlar hala özgürleşecek. Umudumuz yargıda” diye sürdürüyor.
