İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Abdullahiyan, ABD Lideri Joe Biden‘ın nükleer mutabakat müzakereleri ve yaptırımlar konusunda niyetini göstermesi için bloke edilen 10 milyar doları özgür bırakmasını istedi.
İran devlet televizyonuna konuşan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, nükleer muahede müzakereleri ve yaptırımlara ait değerlendirmelerde bulundu. Viyana’daki müzakereleri devam ettirmek istediklerini ve bunun için heyeti oluşturduklarını belirten Abdullahiyan, şöyle konuştu:
“Müzakereler konusunda ciddiyiz ve masaya geri döneceğiz. Amerikalılar farklı kanallardan benimle görüşmek istedi. ABD’liler sahiden niyetliyse bloke edilen mali kaynaklarımızdan 10 milyar doları hür bıraksın. Joe Biden, Donald Trump’tan farklıdır diyebilmemiz için bir adım atılmalıdır. Biden’ın niyeti ciddiyse öncelikle bunun önemli göstergeleri olmalıdır. Bunlardan biri de en azından 10 milyar dolarımızı özgür bıraksın.”
İran iktisadını ve dış siyaseti nükleer mutabakata bağlamayacaklarını lisana getiren Abdullahiyan, “Biden hem Trump’ın tekniklerini kabul etmediğini söylüyor hem de onun üzere yapıyor. Biden, Trump üzere yaptırım uygulamayacağını söz ediyor fakat 1600 yaptırım kalemi ile müzakere masasına gelmek istiyor.” diye konuştu.
İran ile nükleer mutabakat ve müzakereler
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) ortasında 2015’te Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve kontrol altına alındığı bir mutabakat imzalanmıştı.
Donald Trump’ın başkanlığı periyodunda Washington, 8 Mayıs 2018’de mutabakattan tek taraflı çekilerek İran’a tekrar yaptırım uygulamaya başlamıştı.
Yaptırımlara karşılık 8 Mayıs 2019’da kademeli olarak mutabakattaki taahhütlerini durdurmaya başlayan İran, 5 Ocak 2020’de mutabakattaki taahhütlerini büsbütün durdurmuş ve yüksek seviyede uranyum zenginleştirme süreci dahil bir dizi adım atmıştı.
ABD’de vazifeye gelen Joe Biden idaresi, Tahran’ın mutabakattaki taahhütlerini yerine getirmesi halinde muahedeye geri döneceklerini duyurmuştu. İran ise mutabakattan çekilen taraf olarak öncelikle ABD’nin mutabakata dönmesini ve yaptırımlarını kaldırması gerektiğini açıklamıştı.
Nükleer mutabakatın tarafları, 6 Nisan’da Avusturya’nın başşehri Viyana’da görüşmelere başlamıştı. Görüşmelere haziran sonunda orta verilmişti. Bu sırada İran’da evvelki hükümetin bilakis Batı’ya aralıklı ve nükleer muahedenin ülkeye yarar sağlamadığını savunan muhafazakarların oluşturduğu hükümet misyona başlamıştı. Nükleer muahedenin tarafları Tahran’a görüşmelere dönme daveti yaparken İranlı yetkililer, görüşmelerin ne vakit başlayacağına dair net tarih vermiyor.
