*Mike, gençliğinde bir Nazi’ydi. Yalnızca altı yıl sonra artık Black Lives Matter (Siyahların Hayatı Değerlidir) hareketini destekleyenler ortasında. Bir vakitler nasıl silahını alıp bir kişiyi öldürecek hale geldiğini düşündükçe tüyleri ürperiyor, “Az daha katil olacaktım” diyor.
George Floyd’un öldürülmesinden (25 Mayıs 2020) üç gün sonra, Siyahların Hayatı Kıymetlidir hareketini desteklemek için ABD’nin her yanında şovlar düzenleniyordu.
Mike kız arkadaşıyla birlikte Oakland ve California’daki protestolara katılmıştı fakat akşam hava kararıp da polis plastik mermiler ve göz yaşartıcı gaz kullanmaya başlayınca oradan ayrılmaya karar verdiler.
Yanan çöp kutularından yükselen dumanlar ortasında araçlarına gerçek giderken beyaz bir kamyonetin durduğunu gördüler. Bunu silah sesleri izledi.
Mike daha sonra ölen kişinin Dave Patrick Underwood isminde bir federal polis memuru olduğunu öğrendi.
Ne tesadüftür ki, Underwood ile bir ilişkisi vardı, o gün onun ailesiyle birlikte yürümüştü. Daha sonra onu öldürmekle suçlanan Steven Carillo ile de bir ilişkisi çıktı.
Daha birkaç yıl evvel Mike’ın misyon yaptığı California Hava Üssü’nde teğmendi Carillo…
Bununla da kalmadı. Mike’ın bir sırrı vardı. Konutta, dolabında bir Nazi üniforması duruyordu. Evvelce nasıl biri olduğunu unutmamak için onu orada tutmaya devam ediyordu.
Carillo üzere, Mike da bir vakitler aşırıcılığın tabansız kuyusuna düşmüş ve Amerika’nın şiddet uygulamaktan kaçınmayan çok sağ kümelerinin takipçisi olmuştu.
Çocukluğu taşrada küçük, çoğunlukla beyazların yaşadığı bir kasabada geçmişti. Günleri gölde kanoyla ya da yakın arkadaşlarıyla kasabada bisikletle dolaşmakla geçiyordu.
Lakin Mike 12 yaşındayken annesi üvey babasından boşandı ve ülkenin öteki bir yerine taşındı.
‘Her şey bambaşkaydı’
Mike kendini birden, bunaltıcı, farklı ırkların yaşadığı bir beton yığını içinde buldu ve bundan nefret etti. “İnsanlar daha evvel gördüklerime hiç benzemiyordu, yemekler oburdu, suyun bile tadı değişikti, her şey bambaşkaydı” diyor o periyot için.
Durumları artık eskisi kadar düzgün değildi, üvey babası da kelam verdiği halde onları ziyaret etmiyordu.
Tüm bunlar Mike’ı öfkelendiriyordu. Beyaz milliyetçiliği öfkesini boşaltacak bir yer oldu onun için.
Bir arkadaşının babasının teşvikiyle Mike sağcı talk gösteri sunucusu Sean Hannity’yi dinlemeye başladı. Emsal içerikler ararken Facebook ve YouTube’da beyaz milliyetçiliğine dair görüntü ve podcastlar buldu.
Toplumsal medya algoritmaları tabansız kuyu tesiri denilen etkiyi yaratmaya, onu giderek daha aşırıcı içeriklere yönlendirmeye başlamıştı bile.
Jared StappÖrneğin, boşanmanın ülkü beyaz aile yapısını yıkmaya yönelik bir Yahudi komplosu olduğu üzere şeyler okuyordu. “Her nedense buna inanmak, üvey babamın beni ve kardeşlerimi döven bir alkolik olduğuna inanmaktan daha kolaydı” diyor.
Vakitle Mike internetin en karanlık köşelerine, beyaz milliyetçilerin mesajlaştığı yerlere girmeye başladı. Bu sitelerin, ırkçılar, Naziler ve beyaz milliyetçiler için, birbirlerini tanımasalar da rahatlıkla Nazi sözünü kullanabildikleri bir toplumsal kulüp üzere olduğunu söylüyor.
Bir seferinde internetten tanıştığı bir arkadaşı onu propaganda görüntüleri çekmeye çağırdı. Arkadaşının çok sayıda silahı vardı, bir kümeyle birlikte bunlardan kimilerini kamyona yükleyerek yakınlardaki zirvelere gittiler.
‘Üzerimizde Nazi üniformalarıyla koşuyorduk’
“Yarı otomatik ve otomatik silahlarla ateş ediyor, üzerimizde Nazi üniformalarıyla koşuyorduk” diyor Mike. Daha yalnızca 17 yaşındayken aşırılıkçılık zehrinin damarlarında dolaştığını söylüyor.
“Sadece öfkemi çıkarabileceğim bir yer arıyordum, bunun için en âlâ yeri buldum” diye de ekliyor.
Mike bir yıl sonra okulu bitirdi ve eğitimine devam etmek için Londra’ya gitti. Melon şapkalar ve centilmenler göreceğini sanıyordu ancak gerçek çok farklıydı. Okulu, hareketli bir Müslüman toplumunun bulunduğu Whitechapel semtindeydi.
“18 yaşında, kaygı içinde, son derece İslamofobik radikal bir beyaz milliyetçisiydim” diyor ve ekliyor:
“Oradaki farklılıkları katiyetle olumlu bir şey olarak görmedim.”
Mike, Londra’da geçirdiği vakit boyunca beyaz milliyetçilik batağına daha da saplanarak, solcu Amerikalı ünlüleri internetten taciz etmeye başladı.
‘Aşırı dolmuştum’
Nisan 2017’de bir öğlenden sonra, metroyla Parlamento Meydanı’ndaki bir pub’da arkadaşlarıyla buluşmaya giderken, Westminster istasyonunun bir polis operasyonu nedeniyle kapandığı anonsu yapıldı.
Bir araç saatte 70 mil süratle Westminster Köprüsü üzerindeki kaldırıma çıkarak yayaları biçmişti. Şoför daha sonra dışarı çıkıp bir polis memurunu bıçaklamıştı. Olayda saldırgan dahil altı kişi öldü, 50 kişi yaralandı. Mike yakınlardaki bir metro istasyonundan dışarı çıktığında ortalıkta bir panik havası hakimdi. Orta Doğu’da hâlâ tesirli bir güç olan IŞİD, atağın sorumluluğunu üstlendi.
Mike birkaç hafta sonra tekrar California’daydı ve ABD Hava Üssü’ne kaydoluyordu.
“Aşırı dolmuştum, Afganistan ya da Irak üzere öteki bir ülkeye gidip üniformamı giyerek, insanları öldürmeye can atıyordum” diye anlatıyor o zamanki hislerini.
Eğitimine başlamasına haftalar kala, garajında öfke içinde içki ve sigara içerek saatler geçirmişti. “Neredeyse her vakit yanımda bir silah olurdu. Biri bana bir şey söylese çabucak yapacak durumdaydım” diyor.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), bu yılın Şubat ayında ordudaki yetkililere, askerlerdeki aşırıcı eğilimlere karşı harekete geçme buyruğu verdi. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, “iç tehditleri” belirlemeye yönelik bir çalışma kümesi kurdu ve artık orduya alınacak bireylerin çok kümelerle bağları olup olmadığının araştırılacağını söyledi.
Bu adımların atılması, 6 Ocak’ta ABD Kongresi’nin bulunduğu Capitol Hill’e düzenlenen akına katılanlar hakkında yapılan birinci soruşturmalarda tutuklananların büyük bir kısmının ya o anda ya da evvelden ordu mensubu olduğunun belirlenmesini izledi. Halbuki Mike için ordu, çok sağdan uzaklaşmasını sağlayacak seyahatin başlangıcı olmuştu.
‘Hiç düşünmeyeceğim bireylerle arkadaş olmaya başlamıştım’
2017 sonuna yanlışsız, askeri eğitiminin ikinci ayında Missouri ormanlarındaydı. “Kuş uçmaz kervan geçmez bir yerde, Amerika’nın her yerinden binbir türlü beşerle birlikteydim. Ortalarında siyahlar, Museviler ve bana mızrakla balık tutmayı öğreten Guamlı biri de vardı” diyor ve ekliyor:
“Daha evvel arkadaşlık etmeyi hiç düşünmeyeceğim şahıslarla arkadaş olmaya başlamıştım.”
Eğitim kampında zorlanıyordu. Saatlere ve üstlerinin her hareketini denetim etmesine alışmak zordu. Mike, “Garajda sigaraları uç uca ekleyerek aşırılıkçı yazılar okuyup gaza gelen bir çocuk olmak diğer, ıssız bir yerde, bırakıp gidemeyeceğin ve insanların sana bağırdığı bir Hava Kuvvetleri üssünde olmak başka” diye anlatıyor.
Sekiz haftada altı kez orduyu bırakmaya çalışmış. Derken bir gün siyah bir er, birlikte dua etmeyi önermiş. Sonraki haftalarda bu siyah erle, bir Yahudi genci en güç anlarında onu destekleyen şahıslar olmuşlar.
Eğitim kampında internete girecek vakit de olmayınca, zehirli propagandadan uzak kalmış ve duyduğu nefret azalmaya başlamış.
Ruh sıhhatinin berbatlaşması üzerine Hava Kuvvetleri’nden hastalık müsaadesi alan Mike, bir müzik kulübünde çalışmaya başlamış, punk rock müziğe hayran olmuş. Böylelikle çocukluktan beri biriken öfkesini boşaltabileceği bir alan bulmuş ve punk onun kurtarıcısı olmuş.
Jared Stapp Mike’ın odasında ordu üniforması ve eski Nazi üniforması yan yana duruyor Hastalık müsaadesi bitince orduya dönmemiş ve asker kaçağı ilan edilmiş. Fakat sonra her ne hikmetse, geçen Aralık’ta terhis edilmiş.
Fakat düştüğü tabansız kuyudan çıkarken, birtakım öbür Amerikalıların bu batağa saplandığına şahit olmuş. Siyahların Hayatı Pahalıdır hareketi ismine şov yapanlar kimi kentlerde yaralanırken, Mike Capitol Hill saldırısından da dehşet duyduğunu söylüyor.
- Siyahların Hayatı Kıymetlidir: Bir toplumsal medya paylaşımı global bir harekete nasıl evrildi?
- Toplumsal medya etiketinden global harekete Black Lives Matter: Kurucuları gelinen noktayı nasıl görüyor?
- ABD’de çok sağcı Proud Boys’un başkanına Black Lives Matter bayrağı yaktığı için 155 gün mahpus cezası
Mike bugün Amerika’da aşırılıkçı ideolojinin birinin hayatına el koymasının ne kadar kolay olduğunun anlaşılmasını istiyor ve şöyle diyor:
“California’nın bir banliyösünde, en kolayından internet erişimi olan bir çocukken, derilerinin renklerinden yahut dinlerinden ötürü insanlara şiddet uygulamayı isteyecek kadar radikalleştim. Herkes şunu bilsin isterim: Ben bir Naziydim. 1939’da Bavyera’da değil, günümüzün Amerikası’nda.”
*Mike, takma isimdir