Kamo’oalewa ufak bir asteroit. Uzunluğu yaklaşık 40 metre. Epeydir dünyaya görece olarak yakın bir yörüngede güneş etrafında dönüyor. Nereden geldiği ve aslen ne olduğu ise şimdi tam olarak kanıtlanmış değil.
Bilim insanları bir müddettir Kamo’oalewa asteroitinin (küçük gezegen) kökenini araştırıyor. 2016’da keşfedilen Kamo’oalewa hakkında dünyaya yakın paralel bir yörüngede döndüğünden öteki pek bir şey bilinmiyor. Lakin yapılan yeni araştırmalar Kamo’oalewa’nın gizemli kökeni hakkında yeni ipuçları ortaya çıkardı. Buna nazaran Kamo’oalewa, Ay’dan kopmuş bir kesim olabilir.
Arizona Üniversitesi’nde gök bilimci olan Benjamin Sharkey, Nature mecmuasında yayımlanan yeni araştırmayı kaleme alan müelliflerden biri. Kamo’oalewa’nın olağan bir asteroite benzemediğini söylüyor.
Araştırmaya katılan bilim insanlarından Juan Sanchez de BBC’ye yaptığı açıklamada, “Belki de Ay ile bir gök taşı çarpışması sonucunda, muhtemelen Ay yüzeyinden fırlamış bir parçadır” dedi.
Kamo’oalewa’nın ne olduğunu anlamanın tek yolu üzerinden örnek alıp incelemek. Bunun 10 yıl içinde yapılabileceği söyleniyor. Yeniden de bilim beşerlerine ortaya atılan bu son görüşün gerçek olduğunu düşündürtecek nedenler var.
‘Yarı uydu’
Evvelce 2016 HO3 olarak bilinen Kamo’oalewa, 2016’da Hawaii’de bulunan Pan-STARRS 1 teleskopu tarafından tespit edilmiş. Hawaii lisanındaki ismini “titrek gök cismi” olarak çevirmek mümkün.
Yaklaşık 40 metre uzunluğunda ve teknik olarak bir Ay’dan çok “yarı uydu” olarak bedellendiriliyor. Sanchez’e nazaran yarı uydu, dünya ile ortak yörüngesi olan cisimlere deniyor. Dünya, Güneş etrafında dönerken, yarı uydu da dünyaya yakın bir aradan tıpkı yörüngeyi izliyor.
Ayın tersine, Kamo’oalewa dünyanın değil, güneşin etrafında dönüyor. Dünya olmasa da mevcut yörüngesinde dönmeye devam ederdi deniliyor.
Bilim insanları şimdiye kadar beş yarı uydu tespit etti. Fakat bunlardan incelemesi en kolay olanı Kamo’oalewa. Çünkü yılda bir defa, Nisan ayında dünyadaki büyük teleskoplarla gözlemlenecek kadar parlak görünüyor. Başka yarı uydular bu kadar görünmediği için incelenemiyor.
Çok değişik bir taş
Gök bilimciler bu asteroidi izlerken, alışılmadık biçimde kırmızı olduğunu gördüler, bu da metalik minerallerin varlığına işaret ediyor.
Juan Sanchez, nelerden oluştuğunu anlamak için güneş ışınlarının Kamo’oalewa yüzeyinden nasıl yansıdığını incelediklerini belirtiyor. “Silikatlı minerallerden oluştuğunu anladık. Dikkatimizi çeken de, görünümünün dünya yakınlarındaki öteki asteroitlere değil, Ayın yüzeyine benzemesi oldu” diyor.
Bilim insanları daha evvel buna benzeyen tek taş kesiminin 1970’lerdeki Apollo uzay gemileri tarafından Ay’dan alınan bir örnek olduğuna dikkat çekiyorlar. Bu da Ay’dan kopan bir kesim olabileceği görüşünü destekliyor.
Sanchez, “Yüzde yüz emin değiliz ve cismin dünyaya yakın objeler olarak bilinen kümeden olma ihtimalini reddetmiyoruz. Emin olmanın tek yolu, örnek almak” diyor.
Bu da yakın gelecekte olabilecek bir şey. Planlandığı üzere giderse, Çin bu on yıl için Kamo’oalewa ve bir kuyruklu yıldızdan örnek almayı düşüyor.
Kamo’oalewa’nın esrarı işte o vakit çözülecek.