T24 Dış Haberler
10 büyükelçiliğin tutuklu iş insanı Osman Kavala’nın “derhal” hür bırakılması için davet yapması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu diplomatların”istenmeyen kişi” ilan edilmesini talep etmesiyle başlayan kriz, dün yapılan açıklamayla sönümlendi.
Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İsveç, Kanada, Norveç ve Yeni Zelanda büyükelçilikleri, “ABD, 18 Ekim tarihli açıklamaya ait kimi soruların yöneltilmesi vesilesiyle, Diplomatik Bağlantılar Hakkındaki Viyana Mukavelesi’nin 41. Unsuruna riayet etmeyi teyit eder” açıklamasında bulundu. Açıklamayı farklı bireyler ve basın organları farklı biçimde yorumladı.
Türkiye’de iktidara yakın medya kuruluşları ve devlet medyası, 10 büyükelçinin geri adım attığını savundu. Turkuvaz Medya Grubu’na ilişkin Sabah gazetesi haberi “Büyükelçiler geri adım attı” başlığıyla duyururken, süreci bir “diplomatik gayret örneği” diye nitelendirdi. TRT de haberi, “Büyükelçiler geri adım attı, Türkiye olumlu karşıladı başlığıyla geçti.
Anadolu Ajansı açıklamadan kısa mühlet sonra, “Cumhurbaşkanlığı kaynakları, ABD ve öteki büyükelçiliklerin açıklamalarının Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından olumlu karşılandığını bildirdi” halinde bir haberi aboneleriyle paylaştı.
İktidara yakın Yeni Şafak gazetesi, “10 elçinin özür dilediğini” argüman ederken, Yeni Akit de diplomatların geri adım attığını tabir etti.
Öte yandan ABD’nin önde gelen yayınlarından New York Times da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın büyükelçileri hudut dışı etmekten geri adım attığını argüman etti. Gazetenin İstanbul Ofis Şefi’nin imzasını taşıyan haberde, “diplomatların ve analistlerin hudut dışı kararının Türkiye için ekonomik felaket ve NATO ile kopma manasına geleceği konusunda ihtarlarda bulunduğu” vurgulandı.
Gall, 10 büyükelçiliğin açıklamasını “hesaplanmış bir hamle” olarak nitelendirdi.
Katar merkezli haber platformu Al Jazeera da Erdoğan’ın geri adım attığını tabir etti.
Alman devletine bağlı Deutsche Welle’nin İngilizce servisi de “Erdoğan geri adım attı” dedi. DW Türkçe, büyükelçilerin açıklamasını “Büyükelçilerden Ankara’da tansiyonu düşüren açıklama” başlığıyla geçmişti
Le Monde gazetesi “Erdoğan 10 büyükelçiyi hudut dışı etmekten vazgeçti” başlıklı haberde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Osman Kavala’nın tahliye edilmesini talep eden, ortalarında ABD, Almanya, Fransa’nın bulunduğu 10 büyükelçiye “sitem ettiğini” aktardı.
AKP Genel Lideri ve Cumhurbaşkanı ne demişti?
Erdoğan, cumartesi günü Eskişehir’de toplu açılış merasiminde yaptığı açıklamada, “Kavala dediğin Soros’un Türkiye şubesi. 10 büyükelçi onun için Dışişleri Bakanlığı’na geliyor. Bu ne terbiyesizliktir ya? Siz burayı ne zannediyorsunuz? Burası Türkiye, Türkiye! Burada kalkıp da Dışişleri’ne gelip talimat verme üzere bir yola giremezsiniz. Gerekli talimatı ben de Dışişleri Bakanımıza verdim. ‘Bu 10 tane büyükelçinin bir an evvel istenmeyen adam ilan edilmelerini çabucak halledeceksiniz’ dedim. Çünkü, bunlar Türkiye’yi tanıyacaklar, anlayacaklar, bilecekler. Türkiye’yi bilmedikleri, anlamadıkları gün burayı terk edecekler” demişti.
Büyükelçiliklerin açıklamasında ne vardı?
10 büyükelçiliğin açıklamasında şu tabirler yer alıyordu:
“Osman Kavala’nın tutuklanmasının üzerinden dört yıl geçti. Davanın, farklı belgelerin birleştirilmesi ve beraat kararından sonra yeni davaların yaratılması yoluyla daima geciktirilmesi, Türk yargı sisteminde demokrasiye saygıyı, hukuk devleti ve şeffaflık unsurlarını gölgelemektedir.
Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İsveç, Kanada, Norveç ve Yeni Zelanda Büyükelçilikleri olarak Türkiye’nin milletlerarası yükümlülükleriyle ve ulusal kanunlarıyla uyumlu halde, bu davanın adil ve süratli biçimde sonuçlandırılması gerektiği kanısındayız. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin bu konudaki kararları doğrultusunda Osman Kavala’nın derhal hür bırakılmasının sağlanması için Türkiye’ye davette bulunuyoruz.”