Milletlerarası Af Örgütü, Birleşmiş Milletler ve Suriye Arap Kızılayı’nın Rukban kampındaki mültecileri Suriye’ye taşıma planlarını durdurması gerektiğini belirtti.
Suriye ile Ürdün sonu ortasında bulunan ve “kum tepesi” olarak da bilinen Rukban’ın ıssız ve oturuma elverişsiz bir kayıt dışı yerleşim bölgesi olduğu belirtildi. Kamptaki ömür şartları son derece berbat ve kampta yaşayanların tıbbi bakıma, hijyen şartlarına ve pak suya erişimi bulunmuyor.
Memleketler arası Af Örgütü, Eylül itibariyle BM’nin Rukban’da yaşayan şahısları Humus’taki “sığınaklara” göndermeyi ve burada 14 gün karantina altına almayı planladığına ait bilgiler edindi. Halbuki Milletlerarası Af Örgütü bu kelamda sığınakların Suriye yetkilileri tarafından mültecileri gözaltına almak ve sorgulamak için kullanıldığını belgeledi. Geri dönenlerin kimileri ülkeye girdikten sonra istihbarat merkezlerine götürüldü, bu merkezlerde gözaltına alındı ve birtakım durumlarda azaba maruz bırakıldı ve zorla kaybedildi. BM öncülüğündeki operasyonun gerçekleştirilmesi halinde kaç kişinin Rukban’dan Suriye’ye taşınacağı bilinmiyor. silivri escort
Milletlerarası Af Örgütü Mülteci ve Göçmen Hakları Araştırmacısı Marie Forestier mevzu hakkındaki açıklamasında, “BM ve Suriye Arap Kızılayı’nı bu geri gönderme operasyonuna devam etmemeye çağırıyoruz. Hiç elbet ki geri göndermeler Rukban’da yaşayan bayanları, erkekleri ve çocukları tehlikeye atacak. Araştırmamız, Suriye yetkililerinin Rukban’dan dönenleri bilhassa maksat aldığını ve onları ‘terörle’ suçlayarak önemli insan hakları ihlallerine maruz bıraktığını gösteriyor” dedi. Forestier kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hükümetin denetimindeki merkezlerde uygulanan karantina önlemleri Suriye yetkililerine geri dönenleri sorgulamaları için 14 gün mühlet verecek. Bu geri göndermelere müsaade verilmemeli. Onun yerine, Suriye ve Ürdün hükümetleri ve çatışmanın tüm tarafları ivedilikle Rukban’a insani yardımın serbestçe erişebilmesini sağlamalıdır.”
“Suriye yetkilileri Rukban’dan gelenlerden nefret ediyor”
Milletlerarası Af Örgütü’nün “Eceline gidiyorsun” başlıklı raporu, Suriye yetkililerinin ülkeye geri dönenleri tam da diğer bir ülkeye sığınmak istedikleri için amaç aldığını tespit etti. Suriye güvenlik vazifelileri, raporda belgelenen 66 hadise ortasında Rukban kampından dönen 10 kişinin tamamını gözaltına aldı. Bu şahısların üçü azap ve öteki cinste berbat muameleye maruz bırakıldı, ikisi ise zorla kaybedildi.
2019’da Humus’a geri dönmeden evvel altı yıl Rukban’da yaşayan Samer, “[Suriye yetkilileri] Rukban’dan gelenlerden nefret ediyor. Hepsinin terörle temasları olduğunu ve onlara makus davranılması gerektiğini düşünüyorlar” dedi. Samer, istihbarat vazifelilerinin onu dokuz ay boyunca keyfi formda gözaltında tuttuğunu, zorla kaybettiğini ve bu mühlet içinde azaba maruz bıraktığını tabir etti.
Memleketler arası Af Örgütü’nün incelediği plana nazaran, Humus’taki karantina alanından çıkmak Suriye hükümetinin onayına tabi olacağı için bu durum yetkililere geri dönenleri yargı kontrolü olmaksızın daha uzun mühletlerle gözaltına tutma yetkisi verecek.
Suriye hükümeti en son Eylül 2019’da bir insani yardım konvoyunun Rukban’a erişimine müsaade verdi. Mart 2020’de Ürdün, COVID-19’la ilgili telaşlarını münasebet göstererek topraklarından insani yardım geçişine müsaade vermeyeceğini açıkladı. Rukban mahallî kurulu lideri, Memleketler arası Af Örgütü’ne, kampta yaşayanların, Rukban’a gelen konvoyların insani yardım getirmek yerine sadece insanları Suriye hükümetinin denetimindeki bölgelere götürmesine öfke duyduğunu söyledi.
Marie Forestier kelamlarını şöyle sonlandırdı, “Suriye’nin geri dönüşler için inançlı olmadığını gösteren çok değerli deliller var. Bu geri gönderme operasyonları devam etmemelidir.”
2015 başında, Suriye’deki çatışmalardan kaçan on binlerce kişi, Ürdün yetkililerinin hudut kapılarını kapatmasının akabinde “kum tepesi” olarak bilinen hudut bölgesinde mahsur kaldı. Mevcut durumda on bin civarında kişi bu bölgedeki kampta yaşıyor. Rukban’ın nüfusunun varsayımı %75’i büyük ölçüde makus ömür şartları nedeniyle 2015 yılının ortalarından sonra Suriye’ye geri döndü.