Hollanda’nın Lahey kentindeki Memleketler arası Ceza Mahkemesi, Ukrayna’da 2013 yılından bu yana işlenen savaş ve insanlığa karşı kabahatler ile soykırım savlarına ait resmen soruşturma başlattı.
Milletlerarası Ceza Mahkemesi’nin kuruluşunu düzenleyen Roma Statüsü’ne taraf 39 ülke, Ukrayna’daki savaş kabahatlerinin soruşturması için Çarşamba günü İngiltere’nin inisiyatifi ile Lahey’deki mahkemeye başvurdu.
Başsavcı Karim AA Khan, Ukrayna’nın güneydoğusunda başlayan ve 2013 yılından bu yana işlenen savaş hatalarına ait ispatların toplanmaya başlanması talimatını verdi.
Khan, Twitter bildirisinde, “39 taraf devlet tarafından yapılan müracaatın akabinde Ukrayna’da etkin soruşturmalar resmi olarak başlatılmıştır” dedi.
Memleketler arası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Khan, hafta başında yaptığı açıklamada, Ukrayna’da son yıllarda işlendiği argüman edilen savaş ve insanlığa karşı hatalar konusunda soruşturma açılması için makul bir temel bulunduğunu bildirmişti.
Başsavcı, Ukrayna’daki don gelişmeler ışığında savaş hataları ile ilgili yeni savları soruşturmaya dahil etmek niyetinde olduğunu açıklamıştı.
Khan’ın yetki talebine ait açıklananının akabinde Roma Statüsüne taraf 39 ülke, Milletlerarası Ceza Mahkemesi’ne başvurarak, resmen soruşturma açılmasını istedi.
Khan: Tarafsız ve bağımsız yürütülecek
Taraf devletlerin direkt talebi üzerine Başsavcı Karim AA Khan, süreci hızlandırma kararı aldı.
Lahey’deki mahkeme, Ukrayna’da 2013 yılından bu yana işlendiği tez edilen önemli hatalara ait derhal bağımsız ve objektif bir soruşturma başlatılmasını benimsedi.
Milletlerarası Ceza Mahkemesi Başsavcısı Khan, “Ofisim tarafından yürütülen soruşturmaların, tamamlayıcılık unsuruna tam hürmet göstererek, tarafsız ve bağımsız bir formda yürütülmesini sağlayarak, tüm ilgili paydaşlar ve çatışmanın tarafları ile ilgi kurmaya çalışacağım” görüşünü lisana getirdi.
Mahkemenin yetki alanına giren kabahatler için hesap verebilirliği sağlamak için uğraşacağını vurgulayan başsavcı, taraf devletler ve memleketler arası toplumun dayanağının de değerli olduğunun altını çizdi.
Khan, Ukrayna’daki bütün taraflara “uluslararası insancıl hukukun uygulanabilir kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalma” davetini da yineledi.
Ukrayna’daki hatalara ait soruşturma talebinde bulunan taraf ülkelerden biri olan Belçika hükümetinden yapılan açıklamada, savaşların da kuralları olduğuna dikkati çekilerek, “Silahlı çatışmalar sırasında bile tüm taraflar milletlerarası insancıl hukuka hürmet göstermekle yükümlüdür” dendi.
Rusya ve Ukrayna, Memleketler arası Ceza Mahkemesi’ne taraf değil. Fakat Ukrayna hükümeti daha evvel savaş kabahatlerine ait soruşturma istediğini belirtmişti.
Başsavcı Khan, bu hafta içinde Ukrayna’nın taraf olmaması nedeniyle sürecin yavaş ilerleyeceğini, taraf devletlerin resmi müracaat yapması durumunda sürecin hızlanmasının mümkün olduğunu söylemişti.
