NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Finlandiya ve İsveç’in ittifaka katılmasına dair dün kimi açıklamalar yaptı. Stoltenberg, iki ülkenin NATO’ya üye olmak istemesi halinde iştirak sürecini hızlandırabileceklerini söyledi.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının akabinde NATO’nun doğuya yanlışsız genişlemesi Rusya’nın yansısını çekiyor. Evvelce denetim ettiği Ukrayna üzere ülkelerin askeri ittifaka katılma eğilimi göstermesini kabul etmeyen Moskova, bunu ülkenin güvenliğine tehdit olarak görüyor.
Rusya, Estonya ve Litvanya üzere Baltık ülkelerinin de NATO üyeliğinden rahatsız. Finlandiya ve İsveç’in ittifaka girmesine de katiyetle karşı çıkıyor.
İsveç ve Finlandiya NATO üyeliğine sıcak bakıyor
Helsinki ve Stockholm 1995’te Avrupa Birliği’ne katılsa da NATO’ya girmemişti. Lakin Rusya’nın Ukrayna’yı istila teşebbüsü sonrasında halkın NATO’ya takviyesi arttı. İsveç’te anketlerde 2013’ten bu yana NATO’ya dayanak yüzde 35’e kadar çıksa da Rusya – Ukrayna savaşının akabinde bu oran yüzde 50’ye yükseldi.
İsveç Başbakanı Magdalena Andersson 30 Mart’ta yaptığı açıklamada NATO üyeliğine açık olduğunu bildirmişti.
Finlandiya devlet televizyonu YLE’nin iki hafta evvel yayımladığı ankete nazaran iştirakçilerin yüzde 62’si, NATO’ya girmekten yana tutum koydu.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö de NATO’ya yeni üye kabul etme prosedürlerini Stoltenberg’le 28 Mart’ta görüştüğünü açıklamıştı.
Niinistö ayrıyeten son kamuoyu yoklamalarının halkın dayanağını gösterdiğini savunmuş ve ittifaka katılmaları için referanduma gerek olmadığını çarşamba söylemişti.
CNN International canlı yayınında mevzu hakkındaki görüşleri sorulan NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, ittifaka katılıp katılmama kararının Finlandiya’ya ve İsveç’e ilişkin olduğunu söyledi:
“Rusya tam da buna hürmet duymuyor”
“Finlandiya’nın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve kendi geleceklerine karar verme hakkına hürmet duyuyoruz. Rusya tam da buna hürmet duymuyor. Finlandiya NATO’ya katılmaya karar verişe bunun sonuçları olacağını söyleyerek gözdağı vermeye çalışıyorlar.”
Birebir durumun İsveç için de geçerli olduğunu belirten Stoltenberg, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“İki ülke şayet başvurursa, 30 üyenin de bunu memnuniyetle karşılamasını bekliyorum. Finlandiya ve İsveç de isterse onları ittifaka nispeten süratli bir halde almanın yollarını bulacağımızı umuyorum.”
