Dünyanın en eski yıldız haritası olduğu düşünülen Nebra Gökyüzü Diski, İngiltere’ye getirildi. Antik disk, Londra’daki British Museum’da sergilenecek.
Birçok uzman Bronz Çağı’na ilişkin Nebra Gökyüzü Diski’nin yaklaşık 3600 yıl evvel yapıldığında hemfikir.
Disk 1999 yılında Almanya’da bulundu ve 20. yüzyılın en değerli arkeolojik buluşlarından biri olarak görülüyor.
Çapı 30 santimetre civarında olan diskin mavi-yeşil bakır küfü rengi yeri (patina) üzerine Güneş, Ay, yıldızlar, gün dönümleri ve başka gökyüzü olguları altın yaldızla resmedilmiş.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) kıymetli global tarihi doküman ve eserler listesine eklenen disk insanlığın binlerce yıl evvel gökyüzüne dair ne çeşit bilgilere sahip olduğu konusunda eşsiz ipuçları veriyor.
Tarihi eser, bulunduğu Almanya’nın Halle kentindeki Antik Eserler Devlet Müzesi’ne ilişkin. Ama disk 15 yıldır birinci defa sergilenmek üzere ülke dışında gönderildi.
Stonehenge Standı: Bronz Çağı Avrupa’sına ışık tutacak
British Museum, Gökyüzü Diski’ni Şubat ayında Stonegenge’de açılacak standın bir modülü olarak sergileyeceğini açıkladı.
Stonehenge Dünyası isimli standın küratörü Neil Wilkin, “Çok aydınlatıcı olacak. Nebra Gökyüzü Diski ve Güneş Kolyesi, Avrupa’da Bronz Çağı’ndan kalma en kayda paha iki obje” diyor ve ekliyor:
“Her ikisi de 3 bin yılı aşkın mühlet toprak altında kapalı kaldıktan sonra yakınlarda keşfedildiler. Her iki antik yapıtın de British Museum’un, hayatta bir defa görebileceğiniz Stonehenge standında yer alacak olmasından çok memnunuz.
“İkisi de yüzlerce mil uzakta bulundu fakat biz onları Stonehenge antik abidesinin yaratıldığı yıllarda, Britanya, İrlanda ve Avrupa ana karasını kapsayan, birbiriyle irtibat içindeki muazzam dünyaya ışık tutmakta kullanacağız.
Londra’nın batısındaki Salisbury Vadisi’nde bulunan Stonehenge, dev taş dikitlerden oluşan bir daire ve milattan evvel 2500 yıllarında inşa edildiği düşünülüyor. Taşların Güneş’in hareketlerine nazaran sıralandığı bu alanın o vakitler hangi hedefle yapıldığı hala bir sır.
- İngiltere’nin en kıymetli anıtlarından Stonehenge’i inşa edenler ‘Anadolu’dan göç etti’
- İngiltere’de demiryolu hafriyatları, 2500 yıllık ‘cinayet’i açığa çıkardı
- Göbeklitepe’deki son keşifler ne manaya geliyor?
Nebra Gökyüzü Diski’nde de Güneş ve mevsimsel gün dönümleri işaretlenmiş ve uzmanlar Güneş’in Orta ve Kuzey Avrupa’da Bronz Çağı dinlerinde merkezi değerde olduğunu düşünüyorlar.
Arkeolog ve Bronz Çağı konusunda uzman Profesör Miranda Aldhouse-Green BBC’ye yaptığı açıklamada; Nebra Diski’nin üzerindeki sembollerin tümünün, insanların gökyüzünü izlediği; gök cisimlerine, Güneş’e, Ay’a taptığı; Güneş ve Ay’ın dönüşüne nazaran hayatlarını düzenledikleri Avrupa çapındaki karmaşık inanç sisteminin modülü olduklarını söylemişti.
Diski kutsal bir metinin görsel versiyonu olarak düşünebileceğimizi söyleyen Aldhouse-Green, “Nebra bütün bu sembolleri bir ortaya getirdiği için bize tahminen de birinci sefer o vaktin insanlarının hakikaten ne gördükleri, ne anladıkları ve neye inandıklarını söylüyor” demişti.
Getty Images Gökyüzü Diski ve beraberindeki Bronz Çağı’na ilişkin eşyalar define avcıları tarafından Nebra’da bir zirvede bulunmuştu Define avcıları bulmuş
Disk, 1999 yılında Almanya’nın Nebra kasabası yakınlarında bir ekip kılıçlar, baltalar ve Bronz Çağı’ndan kalma öteki eşyalarla birlikte bulundu.
Bu tarihi hazineyi iki define avcısı metal dedektörleriyle bulup yetkililere haber vermemişlerdi. Lakin eserler daha sonra bir polis baskınında ortaya çıkarıldı.
Birden fazla uzman tarafından Bronz Çağı’ndan kalma bir eser olarak değerlendirilmekle birlikte, geçmişte Disk’in düzmece olduğunu öne sürenler de oldu.
Geçen yılın Eylül ayında iki arkeoloğun Disk’in düşünüldüğünden 1000 yıl daha genç yani Demir Çağı’ndan kalma olabileceğini savundukları bir makale yayınlamasıyla bu tartışmalar tekrar gündeme geldi.
Almanya Antik Eserler Müzesi ise bu tezleri önemli bulmadı ve Amerikan CNN televizyonunun haberine nazaran iki arkeoloğun ortaya attığı birtakım savların tutarsız, kimilerinin ise anlaşılmaz olduğunu, araştırmacıların daha evvel yayınlanmış çalışmaları hiç dikkate almadıklarını kaydetti.
British Museum’un Stonehenge Dünyası standı 17 Şubat’tan 17 Temmuz’a kadar sürecek.