Tarık Demirhan – Budapeşte
Katolik dünyasının manevî önderi Papa Francesco’nun Macaristan ziyareti beklendiği üzere on binleri harekete geçirdi.
Sabah erken saatlerde Budapeşte’ye gelen Papa Francesco daha sonra başbakan Viktor Orban ve cumhurbaşkanı Janos Ader ile kısa süren bir görüşme yaptı. Akabinde da günün en değerli programı olan kentin merkezinde, Kahramanlar Meydanında açık havada düzenlenen ayine katıldı.
Papa Francesco tarafından yönetilen ayine ilgi çok büyüktü. Sabah saatlerinden itibaren meydanda ve meydanı çevreleyen ana yollarda bekleşen on binlerce dini bütün hristiyan ortasında komşu ülkelerden gelen turistler de göze çarpıyordu.
Papa Francesco’nun Macaristan ziyaretinin nedeni, aslında Katoliklerin en büyük etkinliklerinden biri olan Eucharistik Dünya Kongresi’nin bir haftadır Budapeşte’de devam eden 52. toplantısının kapanış etkinliğiydi.
Lakin kongrenin kapanış ayinini şahsen üstlenen Papa’nın Budapeşte’ye gelip gelmeyeceği ve şayet gelirse Macar devlet yetkilileriyle görüşüp görüşmeyeceği üzerine 2021 yılının ilkbaharından itibaren spekülasyonlar yapılıyordu.
Evvel ilkbaharda Papa’nın Budapeşte’ye geleceği haberleri yayıldı. Lakin yaz aylarında bu ziyaretinde Viktor Orban ile görüşmeyeceği ileri sürüldü. Akabinde da Macar Katolik kilisesi yetkilileri bu haberleri yalanladılar. Papa Francesco Budapeşte’ye gelecek ve ziyaret esnasında Viktor Orban ile de görüşecekti.
Gerginliğin nedenleri neler?
Bilindiği üzere Papa Francesco pek çok mevzuda Vatikan’ın şimdiye dek alışılagelen katı muhafazakâr görüşlerinden farklı bir portre çiziyor.
Boşanmaların kilise açısından resmen kabul edilmesinden, uyuşturucu kullanımına, “zengin” ve “yoksul” dünyalar ortasındaki tezatlardan, mültecilere olan yaklaşıma kadar pek çok mevzuda Papa Francesco’nun hali hristiyan dünyasındaki kimi kesitler tarafından fazla “liberal” bulunuyor.
Bunlar ortasında Macaristan’da tahminen de en çok reaksiyon toplayan Papa’nın mültecilere olan ölçülü yaklaşımıydı.
Papa Francesco mültecilere “kalbinin açık olduğunu, gerçek Hristiyanların da ayrım yapmadan yaradanın yarattığı herkese karşı birebir toleransı göstermesi” gerektiğini savunuyor ve mültecilere karşı lisana getirilen “nefreti” açıkça kınıyordu.
Mültecilere karşı odunsuz hal ise Macaristan’da Viktor Orban hükümetinin siyasetinin köşe taşlarından biriydi.
Bu nedenle Macaristan Katolik etrafları Papa Francesco’nun bu görüşlerini kabul etmediklerini alttan alta pek çok kere lisana getirmişlerdi. Ve elbette bu tutum da Vatikan ve Budapeşte ortasında, açıkça üstlenilmese de gerginliklere neden olmuştu.
Diplomatik tahlil
Tüm bu gelişmelerin akabinde sonuçta Papa Francesco Budapeşte’ye geldi ve hem Viktor Orban’la ve hem de cumhurbaşkanı Janos Ader ile çok kısa da olsa bir görüşme yaptı.
Lakin görünen o ki, bu diplomatik bir uzlaşmaydı ve ortada var olan gerginlikler de devam ediyordu. Zira Papa Budapeşte ziyaretini yalnızca yarım günle sonlu tutmuştu. Ayinden sonra Budapeşte’den ayrılacak ve tam 3 gün sürecek olan Slovakya ziyaretine başlayacaktı.
Gerginliklerin var olduğunun bir diğer göstergesi de Papa’nın Budapeşte havalimanında yalnızca Hristiyan demokrat parti önderi ve başbakan yardımcısı Zsolt Semjen ve Macar Katolik kilisesi başkanları tarafından karşılanmasıydı.
Bu ziyaret resmen vazifede olan bir Papa’nın Macar topraklarına yaptığı ikinci ziyaretti. Daha evvel Polonya asıllı Papa II. Jean Paul Macaristan’ı, hem de iki kere ziyaret etmiş ve çok büyük merasimlerle karşılanmıştı.
Sonuçta gerginliklere karşın ziyaret ve halkın büyük ilgi gösterdiği ayin gerçekleşti ve Papa Francesco, Macar devlet yetkilileriyle de görüştü.
Lakin problemlerin gerçek manada tahlili ise bir diğer sonbahara kaldı.
Papa Francesco’dan Latince ayinlere kısıtlama, muhafazakar Katolikler reaksiyonlu
