Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, ABD ve İsrail’in yansısına karşın ülkesinde Komünist rejim devrinde el konulan Yahudi soykırımı kurbanlarına ilişkin mülklerin iadesini kısıtlayan maddeyi imzaladı.
Euronews’in haberine nazaran; Polonya Parlamentosu, Çarşamba günü kelam konusu yasa değişikliğini kabul etmişti. Yasanın Duda tarafından imzalanmasıyla yürürlüğe girmesinin önünde pürüz kalmadı.
İdari yasaya eklenen değişiklik, 30 yıl sonra mülk sahipliği ve başka idari kararların kararsız sayılmasını önleyecek.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Polonya Cumhurbaşkanı Duda’yı telefonla arayarak, maddeyi veto etmesini istemişti.
ABD ve İsrail’den Polonya’ya baskı
Blinken, bu yasa değişikliğinin, “Holokost’tan kurtulanların ve ailelerinin, öteki Yahudi yahut Yahudi olmayan mülk sahiplerinin Polonya’nın Komünist rejim periyodunda haksız yere el konulan mülklerinin iade sürecini önemli halde kısıtlayacağı” görüşünü lisana getirmişti.
Kelam konusu yasa değişikliğine karşı çıkan İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid ise bu adımın, “Holokost ve kurbanlarının anısına ziyan vereceğini” savunmuştu.
Duda yaptığı açıklamada, mevzuyu dikkatli bir biçimde incelediğini belirterek, İkinci Dünya Savaşı’ndan yıllarca sonra mülkiyeti kuşkulu olan taşınmazlarla ilgili yasal meçhullüğü ve bu mevzuda yapılan dolandırıcılığın önüne geçmek için maddeyi imzalamaya karar verdiğini söylemişti.
Cürüm şebekeleri bedelli taşınmazların peşinde mi?
Yasanın Nazi devrinde Holokost’tan kurtulan Musevileri bilhassa amaç aldığı tenkitlerine karşı çıkan Duda, “Bu söylemi mutlaka reddediyorum ve bu değişikliğe Holokost ile ilişkilendirilmesine şiddetle karşı çıkıyorum” demişti.
İkinci Dünya Savaşı öncesi Polonya, 3,5 milyon Yahudi yaşıyordu. Savaş sonrası Komünist rejim, öldürülen Musevilerin yahut Yahudi olmayan çok sayıda kişinin mallarına el koymuştu.
Polonya’da 1989 yılında Komünist rejimin çökmesinden sonra taşınmazların eski sahiplerinin mallarını tekrar talep etmelerinin önü açılmıştı.
Bu mevzuda mahkemelere çok sayıda dava açılırken, Polonya’da bu sorunu kapsamlı bir biçimde çözecek ve mağdurların ziyanlarını tazmin edecek kapsamlı bir yasa hiçbir vakit çıkartılmadı.
Kimi durumlarda cürüm örgütlerinin haksız yere kar sağladıkları görülürken, hak sahibi olduklarını sav eden kabahat şebekelerinin kıymetli mülklere el koyduktan sonra buralarda yaşayanları haksız bir halde tahliye ettikleri ortaya çıkmıştı.
Yasa değişikliğine ülke siyasetinde her eğilimden siyasi partilerin takviye verdiği biliniyor.
