Tarihçi- muharrir İlber Ortaylı, “Bugünkü Taliban hareketi büyük ölçüde Pakistan’dan kaynaklanıyor, sebebi de İngiltere’nin daha 19. yüzyılda Afganistan üzerinde beslediği emeller ve Hint alt kıtasına bu ülkeyi ilhak için yaptığı teşebbüslerdir.” değerlendirmesini yaptı.
Ortaylı yazısında, “Bu alanda yalnızca Peştun bölgesinden kıymetli bir nüfusun Peşaver’e kaydırılması ve Pakistan için de ileride de İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki bölüşüm sırasında Peşaver ve Lahor’da kalmasına neden olmuştur. Taliban hareketi bu bölgeden ve bu halkın içinden çıkıyor. Yalnız Afganistan dediğiniz vakit ittihat halinde hareket eden bir kavmi düşünemeyiz. Bu ittihat, tarihte Rusya ve bilhassa de Sovyetler Birliği’nin son devirdeki müdahalesi sırasında ortaya çıkmıştır. Halkın yarısı Peştun ve Tacik dediğimiz Aryan kümeden, başka yarısıysa ise Beluciler, Özbekler üzere Türk ırkına ve lisanına mensup kümelerden oluşuyor. En kıymetli vasfı da son vakitlerde General Raşid Dostum’un yönetimindeki Mezar-ı Şerif bölgesidir (Afganistan’ın kuzeyi).” tabirini kullandı.
