Tarih savaşı başlatmanın bitirmekten çok daha kolay olduğunu gösteren pek çok örnekle dolu.
ABD’nin 2001’de Afganistan’ı, 2003’te de Irak’ı işgali katiyen bu örneklerden ikisi. Vladimir Putin için ise Ukrayna bu türlü bir örneğe dönüşebilir.
Tüm askeri planlar sırf düşmanla birinci temas anına kadar geçerlidir derler. Rusya’nın Ukrayna’daki planları için de bunu söylemek mümkün.
Royal United Services Institute niyet kuruluşundan Avrupa güvenliği uzmanı Ed Arnold, Rusya’nın birinci akınlarının etkileyici olmadığını ve beklenenden daha yavaş olduğunu söylüyor.
Bunun birden fazla nedeni olduğunu düşünüyor.
İşgallerde kullanılan askeri doktrinin, çoklukla ezici bir güçle düşman ülkeye girmek formunda olduğunu belirten Arnold, Rusya’nın Ukrayna etrafındaki 150-190 bin askerinin tamamını şimdi kullanmadığına dikkat çekiyor.
Bunun nedeni, Rusya’nın geri kalan birlikleri işgalin ilerleyen safhaları için saklaması olabilir.
Orduların planlarını gözden geçirirken bir ölçü gücü yedekte tutması olağan bir yaklaşım.
Batılı yetkililer, birinci işgalin huduttaki güçlerin yarısıyla başlatıldığını kestirim ediyor.
Taarruzların birden fazla cepheden başlatılması da işleri daha karmaşık hale getirdi.
Rusya beklendiği kadar hava saldırısı ve top atışı da yapmadı.
Arnold “Burada en kıymetli nokta, Rusya’nın beklemediğini iddia ettiğim güçlü bir Ukrayna direnişiydi” diyor.
Öte yandan Rus generallerin karşılaşılan aksaklıkların üstesinden gelebileceğini düşünüyor.
İngiltere ordusunda üst seviye komutanlık yapmış Sir Richard Barrons ise Rusya’nın askeri gayelerini kısa bir mühlet içinde gerçekleştirebileceği görüşünde.
Barrons Rus saldırısının birinci maksatlarının Ukrayna ordusunu dağıtmak, merkezi hükümeti devirmek ve Ukrayna’nın bir kısmını ilhak etmek olduğunu söylüyor.
Rusya bu amaçların bir kısmı için ilerleme kaydetmiş görünüyor. Ukrayna’nın güneyinde işgali genişleten Rus birlikleri, 2014’te işgal ettikleri Kırım ile Rusya ortasında bir kara teması sağladı.
Arnold bunun “küçük bir hedef” olduğunu belirtiyor.
Ukrayna’nın en tecrübeli askerlerinin bir kısmı yıllardır Donetsk ve Luhansk’taki cephelerde yer alıyor.
Bugüne kadar Rusya’nın bu bölgelerden ilerleme teşebbüslerini cesurca püskürttüler. Lakin etrafları kuşatılırsa buna devam etmekte zorlanacaklardır.
Ukrayna ordusunun büyük bir kısmının çatışma içinde olması, onları öteki yerlere sevk etmeyi de zorlaştırıyor.
Rusya Kiev’e yanlışsız önemli bir halde ilerledi.
Önemli bir direniş merkezi olan başşehrin ele geçirilmesi ana amaçlardan biri.
Vladimir Putin, Volodimir Zelenskiy’in demokratik bir halde başa gelmiş iktidarını kendi rejimiyle değiştirmek istiyor.
Ed Arnold “Kiev ele geçirilmezse Rusya başarılı sayılamaz” diyor.
Burada temel soru, bunun ne kadar kolay olacağı. Rus birlikleri kenti kuşatmaya çalışıyor üzere gözüküyor. Lakin ne kadar ilerlerlerse karşılarındaki direnç de o kadar artıyor.
Kent savaşları ekseriyetle savunan tarafa büyük bir avantaj sunar.
Saldırganlar sokak sokak ilerlemekte zorlanır, binalar birer savunma mevzisi haline gelir.
Siviller hem direnişin modülü hem de maksat olurlar.
Kent savaşları en sıkıntı ve kanlı savaşlardır ve daha fazla askeri güç gerektirir.
Dinyeper Irmağı Ukrayna’nın doğusu ile batısı ortasında doğal bir bariyer oluşturuyor.
Ed Arnold Rus birliklerinin bu ırmağın batısına geçmemeyi tercih edebileceğini söylüyor.
Kiev ve ülkenin doğusunu işgal ederlerse, ırmağın batısına ilerlemenin getirisinin düşük olacağını ekliyor.
Vladimir Putin başşehir işgal edilip Ukrayna ordusu yenildikten sonra direnişin sonlanacağını umuyor olabilir.
Lakin 190 bin askerlik bir ordu bir işgal için kâfi olsa da, askeri uzmanlar bu sayının Avrupa’nın en büyük ikinci ülkesini işgal altında tutmak için kâfi olup olmadığı konusunda kuşkulu.
Irak’ta İngiltere ordusunun komutanlığını yapmış olan General Barrons, “Putin 150 bin kişilik bir orduyla Ukrayna’nın tamamını işgal altında tutmayı umuyorsa, bu lakin halkın isteğiyle mümkün olabilir” diyor.
Ukrayna’nın doğusunda Rusya yanlıları olsa da Rusya’nın atayacağı bir hükümet 40 milyondan fazla olan nüfusun isteğini almakta zorlanacaktır.
General Barrons Rusya’nın Ukrayna ordusunu yenecek gücü olduğunu ancak Ukrayna ordusunun yenilmesinin akabinde önemli bir sivil direnişin devam edeceğini düşünüyor, “Putin’in bütün Ukrayna’yı denetim edebileceğini düşünmesi büyük bir hesap yanılgısı olabilir” diyor.