Somali, son on yılın en berbat kuraklığı ile karşı karşıya. Uzmanlar, Haziran’a kadar beş yaş altı çocukların neredeyse yarısının açlık çekeceğini öngörüyor.
Somali’de çocuklarına su ve besin bulmakta zorlanan ebeveynlerin sayısı giderek artıyor. Birçok aile ülkenin çeşitli bölgelerinde kurulan yetersiz beslenme tedavi merkezlerine başvuruyor.
Başşehir Mogadişu’nun 500 kilometre batısındaki Luuq kasabasında bulunan bir tedavi merkezine gelen Nimco Abdi’nin 6 aylık kızı, olması gerektiğinden çok daha küçük, ve yalnızca 4 kilo.
Nimco, kızının hakikat dürüst beslenemediği için zayıf düştüğünü anlatıyor, gözlerinin çökük, kemiklerinin bariz, cildinin kırışık ve solgun olduğunu gösteriyor.
Nimco onu kucağına aldığında çıkardığı ses ise neredeyse hiç duyulmuyor.
Nimco, “Eskiden emzirirdim lakin kendim beslenemediğim için çok hastalandım. Kızım o kadar zayıfladı ki buraya getirmeye karar verdim. Burada en azından ilaç ve süt veriliyor” diye anlatıyor.
Somali’de Nimco üzere çocuklarını açlık yüzünden kaybetmek üzere olan çok sayıda anne var.
Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Uyum Ofisi’nden Adam Abdelmoula, “Eğer rastgele bir şey yapılmazsa ülkede açlık çeken 1.4 milyon çocuğun 350 bini hayatını kaybedecek” diyor.
Abdelmoula, Somali’de birtakım genç kızların ailelerinin artık onlara bakamadığı için erken yaşta evlendirildiğini anlatıyor.
Abdelmoula, “Güney Somali’de bulunan Jubaland bölgesinde yaşanan kuraklık yüzünden 40 okul kapatıldı. Buna emsal durumların ülkede kuraklıktan etkilenen öteki bölgelerde de yaşanmasını bekliyoruz. Somali’de halihazırda çocukların yüzde 70’i okula gidemiyor” diyor.
Köyler terk ediliyor
Somali’de ülkenin neredeyse yüzde 90’ını kapsayan kuraklığın 4.5 milyon kişinin hayatını etkilediği düşünülüyor.
En büyük ırmak olan Juba Irmağı’nın ise neredeyse büsbütün kurumuş durumda olduğuna dikkat çekiliyor.
Luuq kasabasındaki tedavi merkezinde hemşire olarak çalışan Fatuma Mohamed, 18 kişilik merkezde 50’den fazla aile olduğunu, yatakların dolup taştığını anlatıyor.
BBCMohamed, “Çok doluyuz, kapasitemizin çok üstünde çalışıyoruz. Artık herkese yetecek kadar ilaç bulamıyoruz” diyor.
Mohamed, merkeze besin eksikliği yüzünden sulu ishal ve kızamık hastası olan çocukların geldiğini anlatıyor, birtakım çocukların ise merkeze ulaşamadan hayatını kaybettiğini söylüyor.
Birleşmiş Milletler, (BM) yaklaşık 700 bin kişinin kendilerine ve hayvanlarına su ve besin bulmak için yaşadıkları yerlerden ayrılmak zorunda kaldığını, bu sayının her gün yükseldiğini belirtiyor.
Kırsal bölgelerde köyler ve kasabalar terk ediliyor.
Köylüler, süratle artan su ve besin fiyatları yüzünden kentlere göç etmeye başlıyor.
Çok sayıda insan olağan kaidelerde gelir kaynakları olan hayvanlarıyla birlikte yola çıkıyor ancak hayvanların birçoğu yolda ölüyor.
Köylerde ise hareket edecek durumda olmayan yaşlılar yağmuru bekliyor yahut gençlerin su getirmesini umuyor.
BBC Juba Irmağı neredeyse büsbütün kurumuş durumda Kuraklık yalnızca Somali’yi değil, Afrika Boynuzu’nun tamamını ve kıtanın geri kalanının birçok bölgesini etkiliyor.
Milletlerarası Kızılhaç Komitesi (ICRC), Afrika’da insanların yaklaşık yüzde 25’inin besin güvenliği krizi yaşadığını bildiriyor.
Uzmanlar ise krizin Rusya-Ukrayna savaşı yüzünden gölgelendiğini, tüm dayanağın Ukrayna’ya yöneldiği ve Afrikalıların unutulduğunu söylüyor.
En berbatı şimdi gelmedi
Afrika’da çalışan insani yardım kuruluşları, bölgedeki dayanak faaliyetlerinin çok önemli bir finansman krizinden etkilendiğini ve gerekli bütçenin sırf yüzde 3’üne ulaşabildiklerini söz ediyor.
Kuraklık, çok sayıda ailenin bölünmesine neden oluyor. Erkekler kentsel alanlarda iş ararken bayanlar ve çocuklar yardım bulunan bölgelere yöneliyor.
Lakin Nisan yağmurlarının ortalamanın altında olması beklendiği için en kötüsünün şimdi gelmediğinden kaygı ediliyor.
BBC Hawa Fargod ve oğlu 7 aylık gebe olan Hawa Fargod, iki küçük çocuğuyla Luuq’un yüzlerce kilometre kuzeyinde Galkayo bölgesindeki bir kampta yaşıyor. Kamptaki herkes çalılardan ve eski kıyafetlerden yapılmış çadırlarda yaşıyor.
Hawa, böbrek hastalığıyla gayret ediyor, çocukları da hasta.
İnsani yardım kuruluşları bu bölgelere yardım göndermek için çalışmalarına devam ediyor, lakin kâfi maddi dayanağa ulaşamadıkları durumda önümüzdeki haftalarda devam edemeyeceklerini söylüyor.
Kendisinin ve çocuklarının geleceği için umudu kalmadığını söyleyen Hawa ise, “Çocuklarım için çok korkuyorum” diyor.
- Etiyopya, Tigray’daki savaşta insani ateşkes ilan etti
- Afrika’daki savaşlar neden Ukrayna üzere reaksiyonla karşılanmıyor?