ABD’nn New York eyaletinde bulunan bir Starbucks mağazasında, 1980’lerden bu yana çalışan zincirin bir şubesinde sendika kurmak ve üye olmak üzere çalışanlar ortasında oylama yapıldı.
Buffalo kentindeki Elmwood Caddesi üzerinde bulunan Starbucks’ta 27 çalışandan 19’u, sendikalaşma tarafında oy kullandı.
Her ne kadar tek bir şubede az sayıda çalışan sendika kurmuş olsa da, bu adımın tüm Starbaucks’larda yayılması bekleniyor.
Sendika kurmak üzere kampanya yapan tertip komitesi, Buffalo’da bir ortaya gelerek oyların Zoom üzerinden sayılmasını izledi. Sonuçlar gelince çalışanlar, kutlama yaptı.
Fakat Buffalo’da bulunan bir öbür Starbucks şubesinin çalışanları, sendika kurmama tarafında oy kullandı. Üçüncü bir şubede ise oy sayımı sürüyor. Bu üç şubede toplamda 100 barista ve süpervizör oy kullandı.
Buffalo’daki Starbucks çalışanları, sendikal haklar elde etmek üzere kampanyalarına ağustos ayında başladı. Fazla mesailerden ve patron tarafından şikayetlerinin dinlenmemesinden şikayetçi olan çalışanlar, taşınabilir uygulamaların iş yüklerini son devirde daha da artırdığını; karmaşık siparişlerin çok süratli bir formda teslim edilmesi için üzerlerinde baskı olduğunu söylüyor.
Bir şubede alınan bu karar, ABD’de bulunan 1980’lerden bu yana sendikalaşmamış 8 binden fazla şubeyi de etkileyebilir.
Buffalo’nun farklı bölgelerindeki üç şube ve Arizona eyaletindeki bir şube de sendikalaşmak üzere müracaat yaptı bile.
Ağustos ayında sendikalaşma kampanyası başladıktan sonra yöneticiler ve Starbucks kurucusu Howard Schultz, Buffalo’ya giderek çalışanlar ortasında lobi çalışması yaptı. Çalışanlarla toplantılar yapan, bazen ikili görüşmelerde bulunan yöneticiler, çalışanların telefonlarına oylamada “hayır” oyu kullanmaları tarafında iletiler da gönderdi.
Starbucks şubesi çalışanlarının sendikasının da bir kesimi olacak olan Workers United (Birleşik İşçiler) sendikası, Buffalo’daki mağazaların kent dışından birçok yöneticinin ziyaretlerine şahit olduğunu; bu ziyaretler ve “hayır” oyu verilmesi istikametinde yapılan çalışmaların bir mühlet sonra artarak “zorbalık ve göz korkutma derecesine vardığını” söyledi.
Starbucks yöneticileri ise sendikalaşma zıddı olmadığını, fakat çalışanların şikayetlerinin sendika kurmayı yasallaştıracak boyutta olmadığını savunuyor; hatta sendika ortaya girdiği takdirde çalışanların gereksinimlerine cevap verme konusunda suratlarının azalacağını tabir ediyor.
Birçok milletlerarası hizmet kesimi markasına nazaran ABD’de daha düzgün maaşlar ve yan haklar sağlayan Starbucks’ın Buffalo şubesi çalışanlarından 25 yaşındaki Casey Moore, “Sanırım hepimiz Starbucks’a girerken tüm bu sebeplerle pembe gözlüklerle bakıyorduk” diyor:
“Ancak mağazaya girip çalışmaya başladığınızda, gerçek durum çok farklı. Müşterilerin halleri sebebiyle ağlayarak mağazayı terk ettiğim oldu. Bize kahve makinesiymişiz üzere davranıyorlar. Starbucks’ın üretime odaklanması da, Covid salgını sırasında inançlı çalışma ortamından ödünler vermemize yol açtı.”
Starbucks’taki bu gelişme, ABD’de emekçi hareketlerinin güçlendiği bir periyoda denk geliyor. Birçok firma kâfi sayıda eleman bulmakta zorlanırken çalışanları, maaş ve başka hakları konusunda alışılmadık halde güçlü bir konumda.
Sendikalara olan dayanak, son 50 yılın en yüksek düzeyinde. Amerikalıların yüzde 68’i personel sendikalarının varlığını onaylıyor.
New York eyaletinin ikinci büyük kenti Buffalo da, ABD’nin öteki bölgelerine kıyasla tarihinde çok sayıda emekçi aksiyonları bulunan ve örgütlenme konusunda güçlü kentlerden biri.