Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinde şimdiye kadar daha çok karadaki gidişata odaklanıldı. Fakat savaşın değerli bir kısmı da havada gerçekleşiyor ve iki taraf da hava alanını denetim altına almaya çalışıyor.
Ukrayna önderi Zelenskiy, işgalin başlangıcından bu yana Rusya’nın hücumlarına karşı Batılı ülkelerden hava alanı üzerinde uçuşa yasak bölge ilan edilmesini istedi. Fakat bu istikamette bir karar verilmedi.
Ukrayna başlarda hava savunma sistemlerinde ağır kayıplar yaşadı, lakin birçok uzman buna karşın Rusya’ya karşı gösterilen direnci etkileyici buldu.
Savaşın başlangıcından bu yana askeri kayıpları takip eden açık kaynak askeri tahlil web sitesi Oryx, Ukrayna’nın en az 82 Rus uçağı, helikopteri ve insansız hava aracını ele geçirdiğini ya da imha ettiğini tespit etti.
Ukrayna’nın hava savunmasında ise 33 kayıp yaşandı.
BBC’ye pozisyonunu açıklamadan görüntü aracılığıyla konuşan Ukrayna Hava Kuvvetleri Subayı Vasyl Kravchuk, Rusya’nın hava taarruzlarına karşı savunma sağlamanın zorluklarını anlattı ve dev bir hava alanının tamamını denetim etmenin imkansız olduğunu söyledi.
Kravchuk önümüzdeki haftaların kuvvetli geçeceğini, Rusya’nın Kiev’den vazgeçse de Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesine göz koyduğunu söz ediyor.
Buna karşın 50 gündür çatışmaların ortasında olan Kravchuk’un yüzü gülüyor.
Vasyl KravchukRusya, hava alanında avantajlı pozisyonda
Hava alanında avantajlı pozisyonda olan Rusya’nın Ukrayna’dan neredeyse 3 kat fazla savaş uçağı bulunuyor.
ABD Savunma Bakanlığı, Rus uçakların günde ortalama 250 operasyon düzenlediğini ve yaklaşık 30 hücum yaptığını belirtiyor.
Lakin Batılı yetkililer, Rusya’nın tekrar de hava alanında üstünlük sağlamakta zorlandığını tabir ediyor.
Ukrayna’nın epeyce eski MIG-29 modeli savaş uçakları ise Rusya’nın suratına yetişmekte zorlanıyor ve günde en fazla 10 askeri operasyon gerçekleştirebiliyor.
Ukrayna, Rusya’nın hava alanında daha güçlü olduğunu bildiği için de Batılı ülkelerden uçuşa yasak bölge talebinde bulunuyor.
Lakin uzmanlar, Rusya’nın Donbas bölgesine muhtemel saldırısının yeni ve çok daha güçlü bir sürece yol açabileceğini ve Ukrayna’nın hava kuvvetlerini yıpratacağını düşünüyor.
Çok katmanlı bir savunma
Kraliyet Birleşlik Hizmetler Enstitüsü’nden Hava Kuvvetleri Araştırmacısı Justin Bronk, Donbas’ın Rusya hava alanına yakınlığı yüzünden erişimin ülkenin geri kalanına kıyasla daha rahat olacağını söz ediyor.
Uzmanlar, Ukrayna’nın bu bölgedeki çatışmalarda üstünlük sağlaması için çok katmanlı bir savunmaya muhtaçlığı olduğunu, bunun için de kısa, orta ve uzun menzilli silahlar kullanması gerektiğini söylüyor.
Batı ülkeleri şimdiye kadar Ukrayna’ya kısa menzilli, karadan havaya füze dayanağında bulundu.
ABD 2 bin Stinger füzesi gönderdi, İngiltere ise yüksek süratli taşınabilir Starstreak füzesavar dayanağı yaptı.
Kravchuk, Ukrayna’nın omuzdan atılan ve Manpad olarak bilinen bu kolay taşınır hava savunma sistemleri takviyesi için müteşekkir olduğunu lakin bunların yalnızca savaşın ön cephesinde yararını görebildiklerini söyledi.
Bunun sebebi, Manpad sistemlerinin yalnızca alçaktan uçan uçaklara karşı tesirli olması ve Rusya’nın daha çok uzun menzilli seyir füzeleri kullanması.
Kravchuk “Orta ve uzun menzilli silah eksiğimiz var” diyor.
‘Havayı denetim eden savaşı kazanır’
Ukrayna’daki savaş şimdilik ülkenin doğusunda ağırlaşıyor. Ukrayna, hava savunmasını doğuya yönlendiriyor.
Lakin ülkenin geri kalanının da korunması gerekiyor.
Kravchuk, “Ukrayna’nın yarısını büsbütün savunmasız bırakamayız” diyor.
Öte yandan Ukrayna, hava savunmasını yalnızca Rus uçaklarına değil, birebir vakitte Rusya’nın seyir ve balistik füzelerine karşı da kullanıyor.
Kravchuk, kendi ünitesinin atılan uzun menzilli füzeleri yüzde 50-70 muvaffakiyetle vurduğunu söylüyor.
Fakat bu, çok sayıda füzenin hâlâ başarılı bir formda maksadına ulaştığı manasına geliyor.
Pentagon, Rusya’nın savaşın başlangıcından bu yana 1.550 füze attığını belirtiyor.
Öte yandan Rusya, olağan füzeden yaklaşık beş kat süratli ve durdurulması neredeyse imkansız olan hipersonik füze kullandığını da sav ediyor.
Ortaya çıkan şu ki, savaş uzadıkça Ukrayna’nın Rusya’nın hava hücumlarına karşı kendisini savunması zorlaşacak.
İki üst seviye istihbarat yetkilisi, BBC’ye Ukrayna’nın Batılı ülkelerden uzun ve orta menzilli hava savunma sistemleri talep ettiğini bildirdi.
Kravchuk ise “Tarihteki savaşlar bize havayı denetim edenin nihayetinde savaşı kazandığını gösteriyor” diyor.
- Batı Ukrayna’ya hangi silahları gönderiyor, İngiltere neden silah teslimatını artırıyor, askeri materyal ülkeye nasıl sokuluyor?
- Ukrayna’nın işgali: Putin savaş hatalarından yargılanabilir mi?
- Donbas: Ukrayna’nın doğusunda önümüzdeki haftalarda neler yaşanabilir?
