Belarus Devlet Lideri Aleksander Lukaşenko, geçtiğimiz hafta Ukrayna’nın başşehri Kiev’de meyyit bulunan muhalif aktivist Vitaly Şişov’un vefatına karıştığı istikametindeki tezleri yalanladı.
Pazartesi günü gazetecilere konuşan Lukaşenko, “O benim için ya da Belarus için kimdi ki? Bizim için bir hiçti” sözlerini kullandı.
Geçtiğimiz hafta Kiev’de bir parkta ağaca asılı olarak bulunan Vitali Şişov, Belarus’tan kaçanlara yardımcı olan Ukrayna’daki Belarus Konutu (BHU) isimli kuruluşun liderliğini yapıyordu.
İngiltere ve ABD, Belarus’a yönelik uyguladığı yaptırımları sıkılaştırdı.
Yaptırımlar ortasında, Lukaşenko rejiminin temel gelir kaynakları olan potasyum ve petrol eserlerinin yanı sıra finansal hizmetler ve ulaşım da yer alıyor. Lukaşenko ve üst seviye yardımcıları da halihazırda Batı yaptırımları altında.
BBC’nin İngiltere yaptırımlarına yönelik sorduğu soruya ise Lukaşenko, “Yaptırımlarınızı da alın gidin. Siz Amerikan yalakalarısınız” karşılığını verdi.
Televizyonda canlı yayınlanan bu basın toplantısında Lukaşenko, yaşanan siyasi kriz boyunca birinci kere göz önüne çıkmış oldu. Toplantı resmi olarak da “büyük konuşma” olarak isimlendirildi.
Toplantıda seçim sonrasını işaret eden Lukaşenko, “Bu bizim için kolay bir yıl değildi” diye konuştu ve Belarus’un “ciddi bir ulusal birlik imtihanından geçtiğini” söyledi.
- Belaruslu kayıp aktivist Ukrayna’da parkta meyyit bulundu
Ağustos 2020’de yine seçildi
27 yıldır iktidarda olan Lukaşenko, Ağustos 2020’deki tartışmalı seçimde tekrar cumhurbaşkanı seçildi.
Seçim sonrasında başlayan ve güvenlik kuvvetlerinin güç kullanarak bastırdığı hareketlerin akabinde çok sayıda kişi ülkeyi terk etti.
Muhaliflere nazaran 600’ü aşkın siyasi mahkum hala hapishanelerde.
Seçimi kazandığını tez eden muhalefet önderi Svetlana Tikhanovskaya sığındığı ülke olan Litvanya’da yaşıyor.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Lukaşenko’yu destekledi. Lakin Batılı hükümetler, hileli olduğu gerekçesiyle oylamayı kınadı ve yaptırımları sıkılaştırdı.
Soruşturmalar sürüyor
Ukrayna polisi Şişov’un meyyit bulunmasıyla ilgili soruşturmanın sürdüğünü söyledi. Polis, siyasi aktivistin cep telefonunun ve ferdî eşyalarının da parkta bulunduğunu açıkladı.
Polis ayrıyeten, Şişov’un son birkaç haftada neler yaptığı ve tehdit edilip edilmediğini bilenlerin kendileriyle temasa geçmesini istedi.
BHU’daki meslektaşlarına nazaran Belaruslu aktivist, geçen yıl ülkesinden ayrılmasından bu yana, takip edildiğini düşünüyordu.
- Reuters: ‘Türkiye, NATO’nun Belarus’a karşı resmi reaksiyonunu yumuşatmaya çalıştı’
BHU’da Şişov’la çalışan Yuri Şuçuçko, Belaruslu aktivistin yüzünde izler olduğunu ve dövüldüğünü düşündüğünü söyledi.
Şuşuçko, Ukrayna güvenlik güçlerinin BHU’yu tehditler konusunda uyardıklarını da belirtti ve “Dikkatli olmamız gerektiğini, Belarus KGB’sinin burada etkin olduğunu söylediler” dedi.
BHU’dan yapılan açıklamada ise “Yerel kaynaklar ve Belarus’taki arkadaşlarımız, adam kaçırma ve suikaste kadar gidebilecek provokasyonlar konusunda bizi tekrar tekrar uyardı. Vitali bu ikazlara metanet ve mizahla reaksiyon verdi” denildi.
2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları sırasında antrenörlerini eleştirdiği için zorla ülkesine gönderilmek istendiğini söyleyen 24 yaşındaki Belaruslu atlet Krystina Tsimanouskaya da geçtiğimiz hafta dünya gündeminde yer almıştı.
Polonya hükümeti, Tsimanouskaya’ya “insani durum” vizesi vermişti.
Yaptığının siyasi protesto olmadığını söyleyen Timanovskaya, BBC’nin Newshour programına yaptığı açıklamada, “Ülkemi seviyorum, ihanet etmedim” dedi.
Yunanistan’dan Litvanya’ya giden bir yolcu uçağının Belarus idaresi tarafından başşehir Minsk’e zorla indirilmesi ve muhalif gazeteci Roman Protasevich’in gözaltına alınması da, Batılı ülkelerin reaksiyonuna neden olmuştu.
- Polonya, ‘Beni zorla ülkeme göndermek istiyorlar’ diyen Belaruslu atlete vize verdi
- Belaruslu atlet Timanovskaya: Siyasi protesto yapmadım, ülkeme ihanet etmedim
- Belarus’a ‘hava korsanlığı’ suçlaması: Muhalif gazetecinin uçağını zorla indiren ülkeye yaptırım davetleri artıyor
