Rus jimnastikçi Ivan Kuliak’ın mayosunun üzerine işlediği Z işareti ile Rusya’nın savaşını desteklemekle özdeşleşen sembol bir sefer daha gündeme geldi. Pekala Rus alfabesinde olmayan bu harf nasıl ortaya çıktı?
Z işareti, Rusya’da işgale verilen takviyenin sembolü olmuş durumda. Rusya sokaklarında, araçlarda, duraklarda, siyasetçilerin kıyafetlerinde bu işarete rastlanıyor.
Kiril alfabesinde Z, daha çok 3 sayısına benziyor. Fakat Rusya’da latin harflerini tanıyanların sayısı epey fazla.
Bir niyet kuruluşu olan RUSİ’de Avrasya üzerine çalışan akademisyen Emily Ferris, “Z” harfinin kolay tanındığını ve güçlü bir sembol olduğunu söylüyor.
BBC“Propoganda makinesi ile çok kolay şeyler bile çok süratli yayılabiliyor” diyen Ferris, harfin kuvvetli bir imaj verdiğini de pahalandırıyor.
İşgal harekatının ikinci haftasında, “Z” Putin’e dayanak sembolü oldu. Hatta daha da ileri giderek, bu yeni sembolün, yeni Rus kimliğinin sembolü olduğunu söyleyenler de bulunuyor.
Kazan kentinde bir hastanede, 60 çocuk ve vazifeli kar üzerinde bu harfi oluşturdu ve paylaştı.
Z’nin ne manada kullanıldığına ait farklı teoriler ortaya atıldı ve atılıyor. Bunlardan en fazla öne çıkarlarından biri Ukrayna önderinin soyadı olan Zelenskiy’nin hedeflendiğine ilişkindi.
Harf, işgalin birinci anlarıyla, Rus birliklerine ilişkin araçlarda görülmesiyle toplumsal medyanın dikkatini çekti.
Birinci anda, Z değil “2” sayısı olduğu düşünüldü. Zira 22/02/2022 tarihinde Rusya, Donbas bölgesinde ayrılıkçılarla işbirliği muahedesi yapmıştı.
Lakin bugün artık bu işaretin, askeri birliklerinin savaş ortamında karıştırılmaması için Rusya tarafından kullanıldığına inanılıyor.
Geçen hafta Kremlin’in denetimindeki Kanal 1’de, “Z” harfinin Rus askeri ekipmanlarında evvelden de kullanıldığı aktarıldı.
Putin yanlısı bir internet sitesi olan Tsargrad’da da “Z” harfinin ordu tarafından dost ateşini önlemek için kullanıldığını duyurdu.
University College London’dan Aglaya Snetkov, Z’nin sembole dönüşmesinin gerisinde Putin rejiminin olduğunu da kıymetlendiriyor.
Snetkov’a nazaran, Kremlin şuurlu bir formda sembolün yayılmasına katkıda bulunuyor.
Semboller üzerinden bir propaganda çalışması sürüyor.
Zafer sembolü olan “V” harfi, tekrar Kiril alfabesinde olmasa bile resmi Rus makamları tarafından paylaşımlarda kullanıldı.
Z harfini Nazi sembolü swastikaya çeviren paylaşımlar da toplumsal medyada yer aldı.