ÇORUM (AA) – Çorum‘da Osmanlı periyodunda inşa edilen ve çok az örneği bulunduğu belirtilen 157 yıllık Velipaşa Hanı, Çorum Belediyesi tarafından restore edilerek turizme kazandırıldı.
Yozgat Beylerbeyi Veli Paşa tarafından 1865’te yaptırılan Çepni Mahallesi’ndeki tarihi han, uzun devir “Anadolu Oteli” olarak kullanıldı.
Bin metrekare alana inşa edilen iki katlı han, bitişiğindeki 35 odalı otel kısmıyla 1914 yılında çıkan yangında büyük oranda hasar gördü.
Yine inşa edilerek bugünkü halini alan yapı, mülk sahipleri tarafından market ve depo olarak kullanıldı. Tarihi han, Çorum Belediyesince turizme kazandırılmak üzere 35 yıllığına kiralandı.
Belediyenin, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansının (OKA) mali dayanağıyla başlattığı onarım projesi, binanın fiziki özellikleri büsbütün korunarak 5 yılda tamamlandı.
Onarım hafriyatında çıkarılan çeşme taşı, eski fotoğraflardan tespit edilen yerine yerleştirildi.
Süslemeleri, personelliği, mimari ve inşaat mühendisliği açısından özel bir eser olarak bedellendirilen han, kentin kültürel hayatına katkı sağlayacak.
Çorum Belediye Lideri Halil İbrahim Aşgın, Velipaşa Hanı’nın cinsinin ayakta kalan az örneklerinden olduğunu söyledi.
” Türkiye‘nin çok kıymetli onarım projelerinden”
Değerli bir tarihi yapıtı ülke turizmine kazandırmanın memnunluğunu yaşadıklarını vurgulayan Aşgın, “Velipaşa Hanı’nın onarımı, Türkiye’nin çok değerli onarım projelerinden bir tanesi. Zira ahşap mimari ile ahşap taşıyıcı olarak yapılan Türkiye’deki en büyük han olarak biliyoruz Velipaşa Hanı’nı. Bu hanın yaklaşık 160 yıllık tarihi var.” dedi.
Tarihi yapının kesinlikle geleceğe aktarılması gerektiği fikrinden hareketle onarımın başladığını anlatan Aşgın, “Çünkü çok tezli bir bina. Ahşap taşıyıcılı, Türkiye’nin en büyük hanı. Onarım çalışmaları tamamlandı, yaklaşık 5 yıl süren ağır uğraşın eseri olarak adeta bir şaheser ortaya çıktı. Gelen, gören herkes takdir ediyor. Kitabe orjinal, süslemeler özgününe sadık kalınarak yaptırıldı. Ahşap bezemelerin kıymetli kısmı birinci yapıldığında, 160 yıl evvel nasılsa şu anda da birebir halde, mümkün olduğunca korunarak yapıldı.” diye konuştu.
“Turizm alanında kentimize büyük hizmetler verecek”
Aşgın, handa 10 metrekarelik 22 oda bulunduğunu belirterek şöyle devam etti:
“Tarihi dokuya uygun yaptığımız hanı, tarihi misyonuna uygun formda işlevselleştireceğiz ve turizm alanında kentimize büyük hizmetler verecek. Handa yöresel yemeklerimizin ikram edileceği büyük bir restoran olacak. Burada Velipaşa Kahvecisi ismiyle bir toplumsal tesis açıyoruz. Tarihi Türk kahvesini Çorum versiyonuyla konuklara ikram edeceğiz. Üstteki 22 oda kent müzesi olarak hizmet verecek. Çalışmaları devam ediyor, birkaç ay içinde hazır olacak. Üç katlı hanın orta katını kütüphane ve kent arşivi olarak planladık. Binlerce kitap bağışı yapan hocamızın ismini vererek vatandaşlarımızın hizmetine sunacağız. En üst katta 4 oda var, burası da konuk konukevi olarak hizmet verecek. Bir de basın müzesi oluşturuyoruz.
Hanın önünde 6 iş yeri var. Orayı da kendi kültürümüzü tanıtacağımız alanlar olarak düşündük. Meşhur Çorum leblebisini klasik formüllerle üretecek bir iş yeri olacak. Bilhassa köylerden topladığımız yöresel, tarihi ve nostaljik kıymeti olan yapıtların satışının yapılacağı bir dükkan olacak. Çorum su böreği, baklavası, mantı üzere yöresel eserlerin satışının yapılacağı bir iş yeri olacak. Nihayetinde ‘Hanımeli’ yöresel eserlerin satışının yapılacağı ve ikramlık eşya satışının yapılacağı alanları planladık, ihalesini yaptık. İnşallah önümüzdeki günlerde faaliyete geçecek.”
Bir buçuk asrı aşkın müddettir kente hizmet veren hanın, onarımla birlikte daha asırlarca hizmet etmesini sağladıklarının altını çizen Aşgın, “Yaklaşık 160 yıllık, mükemmel mimariye sahip bu hanın her bir santimetresini kentimizin tanıtımına, kültürüne, turizmine katkı verecek formda kullanmış olacağız. Hoş bir planlama yapıldı.” sözlerini kullandı.
Onarım, Türkiye, Osmanlı, Çorum, Kültür Sanat, Haberler
