BAYBURT (AA) – Milletlerarası ödüllü Baksı Müzesi ile Kenan Yavuz Etnografya Müzesi sayesinde Türkiye‘nin en küçük ili Bayburt‘un turizmden alacağı hissesi arttırması hedefleniyor.
Kent merkezine 45 kilometre aradaki Bayraktar (Baksı) köyünde, Çoruh Vadisi’ne bakan bir zirvenin üzerine ressam ve akademisyen Prof. Dr. Hüsamettin Koçan tarafından kurulan Baksı Müzesi, 2010’da kapılarını sanatseverlere açtı.
Çağdaş ve klâsik sanatları tıpkı çatı altında barındıran, atölyelerle yöre insanına eğitim ve istihdam imkanı da sağlayan müze, 2014 Avrupa Kurulu Müze Ödülü’ne ve birebir yıl TBMM Onur Ödülü’ne layık görüldü.
Klasik kültürü koruyarak gelecek nesillere aktarmak için araştırmalar yaparken öbür yandan da bayan istihdamı projeleri, özel yetenekli çocukların tespit ve desteklenmesi üzere çalışmalar yürütülen müze, sıra dışı stantlarıyla yurt içi ve yurt dışında isminden kelam ettiriyor.
İş insanı Kenan Yavuz da 2013’te, doğup büyüdüğü Demirözü ilçesine bağlı Beşpınar köyünde 4 bin 500 metrekare kapalı, 10 bin 500 metrekare açık alan olmak üzere toplam 15 bin metrekare üzerinde kültür meskeni kurdu. Yaklaşık 6 yıl kültür meskeni olarak hizmet veren yer, 2019’da “resmi özel müze” statüsü kazandı.
Kentin en kıymetli kültür ve turizm noktalarından olan müze, Avrupa Müze Forumunca her yıl düzenlenen “Avrupa Yılın Müzesi Ödülleri” müsabakasında “2021 Silletto Ödülü”ne layık görüldü.
Kovid-19 salgınına karşın yaz devrinde 25’er bin ziyaretçi ağırlayarak kentte turizmin lokomotifi haline gelen müzeler, yıl sonuna kadar ziyaretçi sayılarını 30 binin üzerine çıkarmayı hedefliyor.
“Günümüzün en değerli ekonomik aktörlerinden birisi turizm”
Baksı Müzesi kurucusu Prof. Dr. Koçan, AA muhabirine, günümüzün en kıymetli ekonomik aktörlerinden birinin turizm olduğunu, bunun içerisinden en değerli hissesi da kültür turizminin aldığını söyledi.
Kültür turizminin yörenin iktisadına sunduğu katkının yanı sıra beşerler ortasında kültürel yakınlaşma da sağladığına dikkati çeken Koçan, kültürel turizmin ekonomiyi tabana yayma konusunda büyük bir tesiri olduğunu, bunun içinde cazibe merkezleri yaratmak gerektiğini belirtti.
Koçan, müzelerin bu cazibe merkezlerinden biri olduğunu tabir ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Biz burada 2010’da müzeyi açtık. Ortadan 10 yıl geçti. Bu 10 yıl içerisinde çok beklemediğimiz gelişmeler oldu. Tıp şirketlerinin varlığını fark ettik. Biz işletmeci olmadığımız için yaşayarak her şeyi öğrendik. Bu tıp şirketleri, ne kadar çok medya kanalları etkin olursa o kadar çok ilgi göstermeye başladı. İnsanlarda belirli bir talep oluşturmaya başladılar. Bizim buradaki en başarılı şeylerimizden biri Karadeniz çeşitleri. Bunlar çok evvelden başlamış tiplerdi. Bu sefer Karadeniz çeşitleri Erzurum üzerinden gelip, buradan Ovit’ten geçip Trabzon’dan geri dönen çeşitler haline geldi. Yani taraf, yol, trafik değişti. O açıdan hem iktisat hem de kültürel manada son derece büyük bir hareketlilik başladı.”
Bu hareketliliğin kendilerini daha düzgün algılamalarını sağladığını anlatan Koçan, “Örneğin, lokal mutfak kavramı daha evvel bizim gündemimizde yoktu. Son vakitlerde lokal mutfak kavramıyla insanları etkilemeye başladık ve mutfağımızın bir zenginlik olduğunun farkına vardık.” dedi.
“Turizmin bu bölgeye ağırlaşacağını düşünüyorum”
Koçan, Baksı Müzesi’nin bir marka olduğunu ve her kıtadan ziyaretçi ağırladığını söz etti.
Bu yıl Kovid-19 salgını nedeniyle hedeflenen ziyaretçi sayısına ulaşamadıklarını kaydeden Koçan, “Hedeflediğimiz 100 bin kişiydi. Ancak bu yıl 35 bini aşacağımızı zannetmiyorum. Bunu da bulabilirsek uygun bir sayı. Önümüzdeki yıl her şey yolunda giderse 150 bin maksadından kelam edebiliriz. Birkaç sene içerisinde de bu 300 bin, 500 bine gerçek çok rahatlıkla gidebilir.” diye konuştu.
Koçan, müze ve etrafı için yeni projeleri bulunduğunu, bunun da ziyaretçi sayısına tesir edeceğini belirterek, “Burada karavanlarıyla gelenler için bir alan yaratmak istiyoruz. Turizm için coğrafyamız çok uygun. Pak hava, bozulmamış coğrafyamız var. O coğrafyanın nimetlerinden yararlanabilmesi için insanlara daha konforlar ve alternatifler sunmak lazım. Bir diğeri çadır turizmi dediğimiz şey.” sözünü kullandı.
“Yerli ve yabancı turistlerin harika ilgisiyle karşı karşıyayız”
Kenan Yavuz Etnografya Müzesi’nin kurucusu Kenan Yavuz da Avrupa Müze Forumunca (EMF) 2021 yılı Avrupa Yılın Müzesi Silletto Ödülü’ne layık görülmenin bölgede turizminin gelişmesi ve yörenin kültürünü, folklorunu, mimari dokusu ile lezzetini dünyaya tanıtmak için bir fırsat olduğunu söyledi.
Kentte ödüllü iki müzenin bulunmasının ehemmiyetine vurgu yapan Yavuz, şunları söyledi:
“Türkiye’de memleketler arası ödüllü iki müzenin bulunduğu tek vilayet Bayburt. Bu da son derece değerli bir gelişme. Hasebiyle bundan sonraki devirde Bayburt’un tüm kültürünü, tarihi yerlerini birebir fotoğrafın içerisinde buluşturarak, toplumsal hayat kalitemizi artırarak güzelliklerimizi daha fazla dünyaya tanıtabiliriz. Bu çok değerli bir fırsat. Bunu pahalandırmak için elimizden geleni yapıyoruz. Valiliğimiz, belediyemiz, sivil toplum örgütlerimiz ve vatandaşlarımız müzemize karşı inanılmaz bir sahiplenme içerisinde.”
Yavuz, salgına karşın bu yıl yalnızca temmuz ve ağustos aylarında 25 bin ziyaretçi ağırladıklarına işaret ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu sahiden büyük bir sayı. Burası bir köy. Anadolu’nun çok uzak noktalarında ve Türkiye’nin en küçük vilayetinde olan bir köy. Hasebiyle pandemi olmasaydı bu yılki amacımız 50 bin ziyaretçi ağırlamaktı. Lakin dönemi 30 binin üzerinde ziyaretçiyle geçeceğiz. Pandeminin tesirinin devam ettiği tüm turizm yörelerinde bu olumsuzluk yaşanıyor. Lakin önümüzdeki yıl çok daha kapsamlı, tanıtıcı çalışmalarla toplumsal etkinliklerle buraya gelen her ziyaretçinin Bayburt’un kültür elçisi olarak kentten ayrılmasını temin etmeye çalışacağız.”
Yerli ve yabancı turistlerin inanılmaz ilgisiyle karşı karşıya olduklarının altını çizen Yavuz, “Bayburt’un kadim kültürünü gerek ülkemize gerek dünyaya tanıtma noktasında üzerimize düşen sorumlulukları bu mükafatla birlikte daha fazla yerine getirmeye uğraş edeceğiz.” dedi.