Ankara Devlet Tiyatrosu, Anton Pavloviç Çehov‘un klasikleşmiş oyunu Vişne Bahçesi’ni farklı bir yorumla sahneye koyacak.
Çayyolu Cüneyt Gökçer Sahnesi’nde bu akşam prömiyer yapacak oyunda, yapıtlarını güldürü biçiminde yazdığını her fırsatta lisana getiren Çehov’un bu ısrarına sadık kalınıyor.
Çarlık Rusya‘nın değişen toplumsal ve ekonomik hayatında giderek güç kazanan burjuva sınıfı karşısında yok olmaya başlayan aristokrat Ranevskaya ailesinin, eski alışkanlıklarından vazgeçememeleri ve sisteme ayak uyduramamaları sonucu zenginliklerini kaybedişlerinin husus alındığı, Yılmaz Öğüt’ün Türkçeye çevirdiği yapıtın rejisörlüğünü Bengisu Gürbüzer Gerçek üstleniyor.
Rejisör Gerçek, Moskova Sanat Tiyatrosu’ndaki birinci gösteriminde oyunu trajedi dram olarak yorumlayan direktör Konstantin Stanislavski’ye reaksiyon gösteren Çehov’un, “güldürürken düşündürmeyi” amaçlayan biçimini sahneye taşıyor.
Trajikomik şekilde sahnelenecek eser, ihtilal öncesi Rusya’nın ihtişamını gözler önüne seren dekor ve kostüm dizaynıyla da dikkati çekiyor.
Dekor tasarımı Selim Keleşoğlu, kostüm tasarımı Gökçe Şener, ışık tasarımı Hakan Özdemir, müzikleri Gürkan Çakıcı, koreografisi Yener Turan’a ilişkin oyunun en önemli rollerinde Orkide Çivicioğlu, Cem Balcı, Bülent Çiftçi, Ergin Özdemir, Ümit Hasret Arslan yer alıyor.
“Çehov’u büsbütün sahneye getirmeye çalıştık”
Rejisör Bengisu Gürbüzer Gerçek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Vişne Bahçesi’nin, Rus muharrir Çehov’un ölmeden evvel kaleme aldığı son oyun olduğunu vurguladı.
Oyunun Rus ihtilalinin ayak izlerini taşıdığını belirten Yanlışsız, çarlığın ve aristokrasinin çöküşünü, burjuvazinin yükselişini anlatan oyunun bu değişimin toplumu nasıl etkilediğini gösterdiğini söyledi.
Çehov’un, güldürü şekli Oyunlar yazdığını ısrarla söylediğini hatırlatan Gerçek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ancak Vişne Bahçesi’ne trajikomik demek daha hakikat. Zira ben oyunların büsbütün güldürü ya da külliyen dram olduğuna inanan biri değilim. Şöyle düşünün bir güne gülerek başlayabilirsiniz ancak ağlayarak bitirebilirsiniz ya da ağlayarak başladığınız bir günü gülümseyerek sonlandırabilirsiniz. Münasebetiyle Vişne Bahçesi’nde natürel ki gülümseyeceğiz, kahkaha atacağız ancak olağan ki çok da hüzünleneceğiz.”
Yanlışsız, yıllarca dram olarak sergilenmiş oyunu farklı halde yorumladıklarını vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Çehov, ‘Bu dünyaya ahenk sağlayamamış aptalların güldürüsünü yazdım.’ der. İşte bugünün absürt kuramının atası sayılan Çehov’u külliyen sahneye getirmeye çalıştık. Klasik yorumunda Vişne Bahçesi’nde gülmek güç olabilir. Trajikomik hale getirerek, absürt, uyumsuz üslubu, o uyumsuzun saçmalığını yakalayarak oyunculuklarımızda vermeye çalıştık. Hiçbir bağlantısı yokmuş üzere görünen repliklerin, hiçbir bağlantısı yokmuş üzere görünen karakterlerin sessiz bağını yakaladık.”
