Harvard Üniversitesinin Nobel aksisi klâsik “Ig Nobelleri”nde İktisat Ödülü’nün sahibi Pavlo Blavatskyy, seçmenlerin zayıf olduğu ülkelerde siyasetçilerin obezite oranlarının daha yüksek olduğunu söyledi.
Bir ülkedeki siyasetçilerin obezite oranının o ülkedeki yozlaşmanın göstergesi olabileceğiyle ilgili araştırmayı yürüten Blavatskyy, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Blavatskyy, televizyon programında yolsuzlukla uğraş eden bir karakteri canlandıran Vladimir Zelenskiy’nin Ukrayna Devlet Lideri seçilmesinin akabinde yolsuzlukla ilgili okumalar yapmaya başladığını ve araştırmanın konusunun bunun sonucunda ortaya çıktığını lisana getirdi.
Okumaları sırasında yolsuzluğun bir biçiminin de siyasetçileri bol yiyecek ve içecekle büyük ziyafetlere davet etmek olduğunu gördüğünü belirten Blavatskyy, “Düşündüm ki siyasetçiler bu çeşit ziyafetlere çok sık davet edilirse, kilo alma riskleri artabilir ve bu fazla kiloları vermek o kadar kolay olmayabilir. Benim hipotezim şuydu: siyasetçilerin obezite oranları ile yolsuzluk ortasında olumlu bir bağ olup olmadığını denetim etmek. Proje bu türlü doğdu.” diye konuştu.
Araştırma dört ay, yayımlatabilmek iki yıl sürdü
Blavatskyy araştırmanın şaşırtan sonuçları olduğunu aktararak “Beni şaşırtan şey, siyasetçilerin hakikaten obez olmasıydı. Yani iddiası beden kitle indeksine baktığım bakanların yaklaşık 1/3’ünün bu indeksi 35 ile 40 ortasındaydı. Yani buna şiddetli obezite deniyor. ve evet, bu ömrü tehdit eden bir durum. Beden kitleniz bu düzeydeyse bir doktora görünmeniz gerekir. Fakat daha da şaşırtan olan, siyasetçilerin obezitesi ile ülkedeki algılanan yolsuzluk seviyesi ortasında nitekim orantılı bir bağ vardı. Araştırma sürecinde bir ülke yozlaşmış olarak algılanıyorsa, o ülkedeki bakanlar ve siyasetçilerin hakikaten obez olduğunu gördüm. Tam aykırısı daha az yozlaşmış olarak algılanan ülkelerde, siyasetçiler daha az obezdi.” sözlerini kullandı.
Siyasetçilerin ile seçmen nüfusunun obezitesi ortasında hafif bir negatif korelasyon olduğunun altını çizen Blavatskyy, “Politikacıların obez olduğu ülkelerde seçmenler zayıf. Siyasetçilerin daha zayıf olduğu bir ülkede ise seçmenler obez.” açıklamasında bulundu.
Araştırmasında Sovyet sonrası cumhuriyetlerden 15′ ini incelediğini belirten Blavatskyy, şunları kaydetti:
“Aslında başlangıçta bunu dünyadaki tüm ülkeler için yapmak istedim. Fakat bu fazla iddialıydı. Zira milletlerarası medyada bir başbakanın yahut dışişleri bakanının fotoğraflarını bulmak kolay. Fakat Tarım Bakanı yahut Toplumsal Siyasetler Bakanı üzere sıradan bir bakanın fotoğrafına gereksiniminiz olduğunda lokal medyaya gitmeniz gerekir. ve birden fazla vakit bu lokal medya İngilizce değil. Bu yüzden mahallî lisanı bilmeniz gerekir. Ben Ukrayna kökenli olduğum için Kiril alfabesiyle yazılmış soyadları okuyabiliyorum. Bu yüzden benim için eski Sovyet cumhuriyetlerinde soyadı aramak kolaydı.”
Blavatskyy, araştırmasına 2017’de başladığını ve 4 ay sürdüğünü fakat yayımlamayı kabul edecek bir mecmua bulmanın iki yıl sürdüğünü lisana getirdi.
Ig Nobel mükafatına başvurmadı
Ig Nobel mükafatlarına kendisinin başvurmadığını söyleyen Blavatskyy, “Bir gün, tıpkı bugün beni aradığınız üzere bir telefon aldım. Bana bu mükafatı kazandın dediler. Pek çok ülkede medyanın ilgisi çok fazlaydı. Sahiden şaşırmıştım. 20 yıldır çalışıyorsun ve kimse ne yaptığının farkına bile varmıyor, sonra bir gün, tüm gezegende herkes ne yaptığınızı bilmek istiyor. Bu, enteresan. Harvard’da birinin burada küçük bir Avrupa okulunda yaptığımız araştırmayı fark edeceğini hayal bile edemezdim. Bu yüzden çok şaşırdım. Amerikalılar bana bu yıl 10 bin müracaat aldıklarını söyledi. Öyleyse makalenizin o kadar müracaat ortasından seçilme bahtı nedir ki? İnanılmaz.” dedi.
Blavatskyy, araştırmasının ekonomistleri grafik bilgilerle çalışmaya teşvik etmesini umduğunu söyleyerek “Bu, gelecekteki araştırmalar için farklı bir yol ve tahminen de birtakım insanların yolsuzluğun nasıl ölçüleceği konusunda daha âlâ fikirleri vardır. Bu birçok ülkede büyük bir sorun ve yenilikçi ölçümler her vakit memnuniyetle karşılanır. Tahminen gelecek yıl bu mükafatı kazanma talihiniz da olur.” değerlendirmesini yaptı.
Pavlo Blavatskyy’nin Ermenistan, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Estonya, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Letonya, Litvanya, Moldova, Rusya, Tacikistan, Türkmenistan, Ukrayna ve Özbekistan’ın 2017 bakanlarının 299 ön yüz imajını topladığı araştırmasında bakanların beden kitle indeksi bir bilgisayar algoritması kullanılarak iddia edildi.
Araştırmanın sonuçları, siyasetçilerin beden kitle indeksi üzere fizikî özelliklerinin, siyasi yolsuzluk için vekil değişkenler olarak kullanılabileceğini gösterdi.
Ig Nobel Mükafatları
Birinci sefer 1991’de düzenlenen mükafatların ismi, “aşağılık”, “bayağı” manasına gelen İngilizce “ignoble” sözünden geliyor.
Evvelce saçma sapan çalışmalarla alay etmek için verilen mükafatlar, vakit içinde popülaritesinin artmasıyla insanları evvel güldüren, sonra da düşündüren bilimsel araştırmalara verilmeye başlandı.
Ig Nobel Mükafatları, bilim dünyasının en itibarlı ödüllerinden biri olan Nobel Bilim Ödülleri’nin açıklanmasından yaklaşık bir ay evvel, eylül ayında veriliyor.
Merasimde mükafatlarını, gerçek Nobel mükafatı sahiplerinin elinden alan araştırmacılara teşekkür konuşmalarını yapmaları için 60 saniye mühlet tanınıyor. Konuşma sırasında sahneye çok sayıda kağıt uçak atılıyor.
Ig Ödüllerinin kurucusu Marc Abrahams, her yıl binlerce kişinin ödül için müracaatta bulunduğunu söz ediyor.
