İSTANBUL (İHA) – Karadeniz‘in Zeugmasında yapılan hafriyatlarda yeni eserler ortaya çıktı
Hristiyan dünyasının en değerli hac ve ticaret merkezi Hadrianaupolis’teki yeni bulgular tarihe ışık tutuyor
1500 yılık satır ile 1800 yıllık ‘Pan’ Yüzüğünün yanı sıra 3500 yıllık eserler gün yüzüne çıktı
Hadrianaupolis Antik Kenti Hafriyat Lideri Ersin Çevikbaş:
“Hadrianaupolis bölgesinde ömrün ve hayatın M.Ö 3500 yıllarda var olduğunu ortaya koyduk”
“İstanbul ve Karadeniz kontağı Hadrianaupolis önünden geçen İpek yolu aracılığı ile yapıldığı ortada”
“Hiç beklemediğimiz kadar değerli derecede Hadrianaupolis’te mozaik sanatı vardı”
KARABÜK – M.Ö. 1’inci yüzyılda kurulduğu ve M.S. 8’inci yüzyıla kadar yerleşim emeliyle kullanıldığı kestirim edilen Karabük’ün Eskipazar ilçesindeki Hadrianaupolis Antik Kenti çalışmalarında ortaya çıkan yeni bulgular dünya tarihine ışık tutuyor.
18 yıl evvel hafriyat çalışmalarına başlanan, bugüne kadar yüzde 5’i ortaya çıkarılan ve “Karadeniz’in Zeugması” olarak isimlendirilen Karabük’ün Eskipazar ilçesindeki 5 bin 500 yıllık Hadrianaupolis Antik Kenti’nde devam eden hafriyatlarda yeni eserler ortaya çıktı.
Eskipazar ilçesinin 3 kilometre doğusunda bulunan Hadrianaupolis Antik Kenti’nde 2003’te başlatılan hafriyat çalışmaları Karabük Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Ersin Çelikbaş’ın başkanlığında sürdürülüyor. Antik kente at, boğa, fil, panter, geyik, tavus kuşu üzere birçok hayvanın tasvir edildiği mozaikler yer alıyor. 12 kilometrekare alanı içine alan bölgede iki hamam, iki kilise yapısı, bir savunma yapısı, kaya mezarları, tiyatro, bir kemerli ve kubbeli yapı, anıtsal kültik niş, sur, villa, başka anıtsal binalar ile birtakım kült alanları üzere 14 dağınık kamu ve öbür tıp yapılar yer alıyor. Antik kentte bu yıl devam eden hafriyatlarda M.Ö 3500 ile M.S 2’inci ve 4’üncü yüzyıla ilişkin boğa heykelciği, ‘Pan’ yüzüğü, kemik nesneler gün yüzüne çıkarıldı.
“Yaşamın ve hayatın M.Ö 3500 yıllarda var olduğunu ortaya koyduk”
Çelikbaş, M.Ö. 3500’ü geçen yıl tespit etmiştik. Bu yılda M.Ö 3500 yıl evvel burada yaşantının olduğu destekleyen bilgilere ulaştık. Pişmiş topraktan yapılan boğa heykelciği çıkarttık. Geçen yıl ve bu yıl bulduğumuz somut datalarla Hadrianaupolis bölgesinde hayatın ve hayatın M.Ö 3500 yıllarda var olduğunu ortaya koyduk. Bu sene hafriyat yaptığımız noktalardan Güney Negrepol olarak isimlendirdiğimiz ve kaya mezarlıklarından oluşan bir alan. Burada 3 yıldır çalışma yapıyoruz ve burada 110 adet kaya mezar ortaya çıkarttık. Bunların periyotları de farklı ve içerisinde bize çeşitli buluntularda çıktı. Bu yıl demir yüzük çıktı. Bunun üzerinde akit taş var ve bunun üzerine negatif bir formda işlenmiş mitolojide ‘Pan’ olarak isimlendirilen fantastik yaratık figürü var. Mitolojide ‘Kırların ve Çobanların tanrısı’ olarak geçmekte. Pan yarı keçi yarı insan olarak fantastik bir yaratıktır. Bu yüzüğün ehemmiyeti M.S 2. Yüzyıla ilişkin. Yani günümüzden 1800 yıl öncesine ilişkin bu yüzüğe işlenen figür, gözle görülemeyecek kadar küçük olmasına karşın 1800 yıl evvel işlenebilmiş. Buda o periyodun ne kadar yüksek bir sanatının olduğunu gösteren bir detay” tabirinde bulundu.
” Ömür Kesintisiz devam ediyor”
Bölgede ömrün kesintisiz bir biçimde devam ettiğine de dikkat çeken Hafriyat Lideri Ersin Çevikbaş, ” Burada yaptığımız hafriyatlarda hayatın yalnızca M.Ö. 3500, Roma, Genç Roma ve Bizanstan çok günümüzde de devam ediyor. Burasının coğrafik pozisyonu çok kıymetli. Zira İpek yolu güzergahının tam üzerinde yer alıyor. İstanbul ve Karadeniz ilişkisi Hadrianaupolis önünden geçen İpek yolu aracılığı ile yapılmakta. Burası antik kentte bölgenin değerli bir ticaret merkezi ve din merkezi. Burada yaşantısının kesintisiz bir halde devam etmesinin nedeni kıymetli bir ticaret merkezinin üzerinde yer alması.
” 1500 yıllık satır ortaya çıktı”
Çevikbaş, devam eden hafriyatlarda M.S 4’üncü 5’inci yüzyıla ilişkin kıymetli bir bulgulardan birinin de buldukları demir satır olduğunu da tabir ederek şunları söyledi:
“Bulduğumuz satırın formunun değişmeden günümüzde de kullanılan satırlarla birebir olduğunu görüyoruz. Bu çok farklı bir buluntu, yani antik devirde insanların muhtaçlığını karşılayan bu cins aletlerin aslında günümüz insanların da muhtaçlığını karşılayan bin 1500 yılık satır olduğu ortaya çıktı. Burası ayrıyeten Genç Roma periyotta değerli bir din merkezi olduğunu gösteren mozaik buluntular da var. Bunlarla ilgili muhafaza çalışmalarımız devam ediyor. Nitekim hiç beklemediğimiz kadar değerli derecede Hadrianaupolis’te mozaik sanatı vardı. Hadrianaupolis kendi mozaik sanatını kendisi üreten bir okula sahip”
Çevikbaş, bölgenin turizme açılması ismine ortaya çıkan yapıtların üst yapı ile kapatılma çalışmalarının akabinde 2022 yılından itibaren turizme açılacağını da kelamlarına ekledi.
