– Kız Kulesi onarım ile ‘gözlerini tekrar açacak’
Kız Kulesi’nde onarım çalışmaları bu ay başlayacak
Bakan Ersoy, “Kız Kulesi niteliksiz eklerden ve materyallerden arındırılacak, günümüze kadar ulaşmış olan özgün kısım ve elemanlar ile nitelikli ekler korunacaktır”
İSTANBUL – İstanbul boğazının incisi Kız Kulesi’nin onarım çalışmaları bu ay içerisinde başlayacak. Kız Kulesi’nin artık anıt eser olarak ziyaret edilebileceğini açıklayan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, yapılacak onarım çalışmaları ile ilgili, “Kız Kulesi niteliksiz eklerden ve materyallerden arındırılacak, günümüze kadar ulaşmış olan özgün kısım ve elemanlar ile nitelikli ekler korunacaktır” dedi.
İstanbul Boğazı’nın incilerinden tarihi Kız Kulesi için onarım çalışmaları bu ay içerisinde başlayacak. Çalışmalar başlamadan evvel düzenlenen basın toplantısında, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Kız Kulesi’nde gazetecilere açıklama yaparak ne üzere çalışmaların olacağı istikametinde bilgiler aktardı.
Tarih boyunca pek çok hedefle kullanılan Kız Kulesi bundan sonra rastgele bir fonksiyon yüklenmeden anıt eser olarak ziyaret edilebilecek.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından geçekleştirilecek onarım çalışmasında, 1944 yılında özgün vücut duvarlarının üstüne inşa edilen ve periyot eki olarak kabul edilen betonarme külahın, kaldırılması durumunda yeni bir rekonstrüksiyona gidileceği ve rekonstrüksiyona yönelik bilgilerin olmaması sebebiyle güçlendirilerek korunmasına karar verildi. Ayrıyeten Kız Kulesi’nde avlunun üzerindeki çatı ile kapatılmış özgün dendanlar ve seğirdim yolları, avlu üstündeki çatının kaldırılması ile ortaya çıkarılacak ve ziyaretçilerin İstanbul panoramasını daha rahat seyredebilmeleri sağlanmış olacak. Çalışmalarda, tarihi arşiv kayıtlarında tespit edilen özgün materyaller kullanılacak. Çalışma ile ilgili gelişmeler, kurulan internet sitesi üzerinden tüm şeffaflığı ile kamuoyuna sunulacak.
Öte yandan Kız Kulesi’nin onarım çalışmalarının 2022 Nisan ayında tamamlanması bekleniyor.
Programda konuşan Bakan Ersoy, “Sadece ülkemiz hudutlarındaki değil, dünyanın dört bir yanında bize ilişkin ne varsa izini sürüyor, o yapıtların ülkemizi getirilmesini sağlıyoruz. Türkiye’nin pek çok alanda olduğunu üzere bu alanda da çok büyük bir basamak kat ettiğini gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz. Bugün dünyanın neresine giderseniz gidin, Türkiye’ye ilişkin bir yapıtın ne derece sıkı takipçisi olduğumuzu herkes kabul etmektedir. Hiçbir tarihi yapıtımızın yok olup gitmesine, emelinin dışında kullanılıp harap edilmesine göz yumamayız. Nasıl ki yurtdışına kaçırılan bir yapıtı binlerce kilometre uzakta bulup ülkemize getiriyorsak; coğrafyamızın farklı noktalarında yapılan hafriyatlarda medeniyetimizin izlerini taşıyan tarihi değere sahip yapıtları gün yüzüne çıkarıyorsak; ülkemizin tüm kültürel varlıklarını da birebir hassasiyetle koruyup, bu kültürel mirası sonraki jenerasyonlara aktarmak için de gerekeni yapmak zorundayız.
İşte bu sorumluluk anlayışıyla; İstanbul’un simgelerinden Kız Kulesi’nde yeni bir çalışma başlatıyoruz. 5. yüzyılda yapıldığı bilinen ve dünyada eşine az rastlanılan denizin ortasındaki Kız Kulesi yüzyıllar boyunca farklı maksatlarla kullanılmıştır. Boğaz trafiğinin denetimi, fetih sonrası kale, deniz ulaşımında taraf gösteren deniz feneri, gözetleme ve radar istasyonu, kısa bir devir siyanür deposu olarak kullanılan Kız Kulesi, değişik bir biçimde veba ve karantina noktası olarak dahi kullanılmıştır. 1995-2000 yılları ortasında gerçekleştirilen onarım çalışmaları sonrasında ise yakın vakte kadar restoran olarak hizmet vermiştir.
Kız Kulesinin farklı fonksiyonlarda kullanılmasından ve denizin ortasındaki pozisyonundan ötürü nemin, tuzlanmanın ve dalgaların da yıkıcı tesirleri sebebiyle çok sık tamirat geçirdiği tarihi kayıtlarda tespit edilmiştir. Farklı devirlere ilişkin yazılı ve görsel kayıtlar ile tamir defterleri incelendiğinde tarihi yapının mimari açıdan geçirdiği dönüşümler de açık bir biçimde görülmektedir. Bu bağlamda tarihi süreçteki fonksiyonlarından kaynaklanan mekansal ve gereç değişiklikleri incelenmiş, bilimsel araştırmalar ışığında restitüsyon ve onarım projesi hazırlanmıştır. Çalışmamız koruma-restorasyon konusunda ülkemizdeki en değerli isimlerden biri olan Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ile mimari tasarım konusunda uzun yıllardır beğeni ile takip ettiğimiz Ağa Han ödüllü Han Tümertekin’in danışmanlığında yürütülmektedir. Bu vesileyle, Kız Kulesi üzere çok değerli bir yapıyla ilgili yürüteceğimiz çalışmada bizlerden dayanağını esirgemeyen Sayın Ahunbay ve Sayın Tümertekin’e şükranlarımı sunuyorum. Kız Kulesi ile ilgili yapılacak her türlü çalışma kurulan internet sitesi üzerinden tüm şeffaflığı kamuoyuna sunulacaktır” dedi.
Onarım çalışmalarında uygulanacak ayrıntılar hakkında bilgi veren Bakan Ersoy, “Kız Kulesi kıymetli bir anıt yapıttır. Bizler bu anlayış doğrultusunda Kız Kulesi’nin bir fonksiyon yüklenmeden yalnızca bir anıt eser olarak kalmasını, anıt eser olarak ziyaret edilmesini, İstanbul’un hoşluklarının Kız Kulesi panoramasından gözlemlenmesini amaçlıyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak gerçekleştireceğimiz onarım çalışmasıyla; Kız Kulesi niteliksiz eklerden ve gereçlerden arındırılacak, günümüze kadar ulaşmış olan özgün kısım ve elemanlar ile nitelikli ekler korunacaktır. Bu kapsamda gerçekleştirilen çalışmalarda majör kararlardan bahsetmek isterim. 1944 yılında özgün vücut duvarlarının üstüne inşaa edilen betonarme külah bir devir eki olarak kabul edilmiş, kaldırılması durumunda yeni bir rekonstrüksiyona gidileceği ve rekonstrüksiyona yönelik bilgilerin olmaması sebeplerinden ötürü güçlendirilerek korunmasına karar verilmiştir. Bununla birlikte; 1999 sarsıntısı sonrasında kulenin özgün vücut duvarlarının ayrılmasını engellemesi için yapılan çelik gergilerin duvarla bütünleştiği tespit edilmiştir. Kaldırılması fakat özgün duvarların en alt düzeye kadar sökülmesi ile mümkün olabilecektir. Bu durum da bu yapı için tercih etmeyeceğimiz rekonstrüksiyon uygulamasını ortaya çıkaracağından bilimsel ve teknik değerlendirmeler sonrasında uygun bulunmamıştır. Avlunun üzerindeki çatı ile kapatılmış özgün dendanlar ve seğirdim yolları, avlu üstündeki çatının kaldırılması ile ortaya çıkarılacak, ziyaretçilerin İstanbul panoramasını daha rahat seyredebilmeleri sağlanmış olacaktır. Tüm bu çalışmalar kapsamında tarihi arşiv kayıtlarında tespit ettiğimiz özgün materyaller kullanılacaktır. İnşallah bu ay başlatacağımız onarım çalışmalarımızı 2022 yılının Nisan ayında tamamlamayı hedefliyoruz” sözlerini kullandı.
Bakan Ersoy ayrıyeten Kız Kulesi’ne geçen yıl 16 milyon turistin uğradığını, sayının bu yıl Ağustos ayı sonunda 17 milyona ulaştığını ve hedeflenen turist sayısının 25 milyon olduğunu belirtti.
SON ZELZELELER: Türkiye ve dünyadan son dakika zelzeleler listesi.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / Aykut Güç