İzmir Büyükşehir Belediyesi her bahiste üreticinin yanında
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türkiye Ormancılar Derneği ile Bergama Kozak Yaylası’nda çam fıstığındaki randıman düşüklüğüne tahlil üretmek için çalışmalarını sürdürüyor. Uzmanlar, iklim krizine bağlı kuraklığın tesirlerinin yanı sıra çam kozalak emici böceğinin de randıman düşüklüğüne neden olduğunu belirledi. Bölgeye özel tuzaklar yerleştiren İzmir Büyükşehir Belediyesi takımları, böceğin popülasyonunu azaltmayı hedefliyor.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’in “Başka Bir Tarım Mümkün” vizyonuyla oluşturulan İzmir Tarımı stratejisi doğrultusunda küçük üretici her alanda destekleniyor. 2019’da Türkiye Ormancılar Derneği ile işbirliği protokolü imzalayan Büyükşehir Belediyesi, Kozak bölgesinde çam fıstığındaki randıman düşüklüğünün nedenlerini tespit etmek ve gayret etmek için çalışmalarını sürdürüyor. Geçimini büyük ölçüde çam fıstığından sağlayan üreticinin gelir kaybı her geçen gün artarken, uzmanlar iklim krizine bağlı kuraklık ve çam kozalak emici böceğinin tesiri üzerinde duruyor. 15 mahallede ormanlık alanlara çam kozalak emici böceğinin yakalanması için büyük ve küçük tuzaklar yerleştiren Büyükşehir Belediyesi, bölgede kurduğu iki hava kirliliği ölçüm istasyonu ve iki meteoroloji istasyonuyla data tahlillerini de sürdürüyor.
İki tip tuzak hazırlandı
Proje yürütücüsü Prof. Dr. Sezgin Özden, bölgede hastalık ve zararlıların araştırıldığını belirterek “Proje kapsamında yapılan araştırmalarda fıstık çamlarında ziyan yapma potansiyeli bulunan bir mantar hastalığı tespit edildi. Fakat bu mantarın yoğunluğunun şimdi ziyan yapacak boyutta olmadığı belirlendi. Ağaçların geriliminin artmasıyla mantarın ziyan yapmaya başlayabileceğini varsayım ediyoruz” dedi.
Projenin ziyanlı böceklerle ilgili kısmında ise çam kozalak emici böceği araştırılıyor. Böceğin kışlama davranışına yönelik olarak, kimileri ağaç gövdelerine asılan, kimileri ise orman içi açıklık alanlara konulan iki tip tuzaktan kelam eden Sezgin Özden, “Tuzakların çabucak hepsinde az da olsa çam kozalak emici böceği tespit ettik. Kıranlı Mahallesi’ne kurduğumuz tuzak tiplerinin birinde 72, başkasında ise 30 adet böcek belirledik. Bu bulgu, tasarlanan tuzakların çam kozalak emici böceğini cezbetmede başarılı olabileceğini gösterdi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bu tuzak tiplerinden ekonomik olarak daha uygun olanının daha çok sayıda üretilerek, Eylül 2022’de Kozak’taki farklı bölgelere yerleştirilmesi fikrimizi sunacağız” sözlerini kullandı.
“Tuzaklarla böceğin popülasyonu azaltılacak”
İzmir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Kalkınma Şube Müdürlüğü’nde vazifeli Orman Mühendisi Mehmet Volkan Kester ise çam kozalak emici böceğine özel bir tuzak kurulduğunu söyleyerek “Bu tuzak epeyce tesirli. Böceklerde kızılötesi almaçlar var. Sıcak alanları belirleyip, bu alanlara yöneliyor. Hazırladığımız tuzaklar da sıcak olduğundan, böcekler kış uykusunu geçirmek için bu tuzaklara giriyor. Tuzaklara giren böcekler, daha sonra imha ediliyor. Bu böcek tuzakları çoğaltılacak. Böylelikle kozalak randımanında böceğin oluşturduğu düşüşün önüne geçilmeye çalışılacak. Bu tuzaklar aracılığıyla böceğin döl vermesini engelleyip, popülasyonunu azaltmayı hedefliyoruz” halinde konuştu.
Lider Soyer’e takviye teşekkürü
Karaveliler Köyü Muhtarı Ferudun Gürkaya da bu sorunun 15 yıldır devam ettiğini ve köylünün çok büyük bir gelir kaybına uğradığını belirterek “Kozak Yaylası’nın yüksek kesitlerinde ağaçlarda kozalaklar olsa da bunların içi boş. Rakımın düştüğü yerlerde kozalak bile yok. Bunun tahlili için verdiği takviyeden ötürü İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer’e çok teşekkür ediyoruz” dedi.
“İşletmemi kapatmak zorunda kaldım”
Üretici Mehmet Masraf ise Bergama’da doğup büyüdüğünü, çam fıstığı işletmeciliği yaptığını belirterek “Hastalık başlayınca ağaçlarda randıman düştü, ben de işletmemi kapattım. Beşerler şu anda ekonomik olarak çok sıkıntı bir durumda. Burada benim üzere bir sürü işletme kapamak zorunda kaldı. Beşerler eser alamayınca ağaçları kesmeye başladı” diye konuştu.
Sosyoekonomik araştırmalar da yapıldı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, tüm bunların yanı sıra bölgede sosyoekonomik araştırmalar da yapıyor. Sosyolog Filiz Egi Oğuz “Sosyoekonomik tahlil de bu araştırmada kıymetli yer tutuyor. Üreticilerle her vakit bir ortadayız. Bu havzada bulunan 16 köyün, 40-50 milyon dolar olan gelirinin önemli manada düştüğünü gördük. Bunun yanı sıra yaşanan problemler üreticilerin örgütlenmesini sağladı. Kozak’ta köylüler kooperatifleşerek dayanışma içerisine girdi” dedi.
Akademisyenlerin çalışması sürüyor
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, çam fıstığındaki randıman düşüklüğünün nedenlerinin tespiti ve tahlil yollarının araştırılması için Türkiye Ormancılar Derneği ile protokol imzalamıştı. Proje çerçevesinde sorunun nedenini bulmak için Prof. Dr. Sezgin Özden liderliğinde sosyoekonomik tahlil, Prof. Dr. Murat Türkeş liderliğinde iklim değişiminin tesirleri, Prof. Dr. Ünal Akkemik liderliğinde dendroklimatoloji, fenoloji ve polen araştırmaları, Prof. Dr. Doğanay Tolunay liderliğinde hava kirliliği ve bitki beslenmesinin tesirleri, Prof. Dr. Tuğba Lehtijarvi liderliğinde de hastalık ve zararlılar üzerinde araştırmalar yapılıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı