GÖKHAN YILMAZ – Zonguldak’ın Kilimli ilçesinde yaşayan tiyatro eğitmeni Nuray Dibek’in zeka geriliği olan kardeşinin toplumsal ortamlarda yer alması gayesiyle engelli bireylerin de iştirakiyle oluşturduğu 15 kişilik tiyatro topluluğu, performansıyla göz dolduruyor.
Atatürk Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatları Kısmı’nda eğitim gördüğü sırada görme engelliler için tiyatro oyunu hazırlayan, daha sonra “engelliler üzerinde uygulamalı tiyatronun işlevselliği” bahisli teziyle mezun olan Nuray Dibek (39), bir mühlet İstanbul’daki rehabilitasyon merkezlerinde bulunan engelliler için oyunlar hazırlayıp sahneledi.
Daha sonra memleketine dönen ve birebir çalışmaları kardeşi Mehmet Dibek (36) için hayata geçirmeye karar veren Dibek, Kilimli Halk Eğitim Merkezi’nde engelliler için tiyatro kursu açılmasını talep etti.
Engelli bireylerin ailelerinden bağımsız vakit geçirebilecekleri ve sosyalleşecekleri kursa iştirak sağlamak için Kilimli Engelli Derneği ile bağlantıya geçen Dibek, bilhassa toplumsal hayattan uzak duran engellilerin de iştirakiyle tiyatro topluluğu oluşturdu.
Dibek, 3 yıllık çalışma sonucu hazırladıkları “Pandomim Gösterisi”, “Zoraki Tabip” ve “Safinaz’ın İzdivacı” isimli oyunları, Zonguldak’ın yanı sıra Ankara ve Bartın’da sahneleme imkanı buldu.
Şimdilerde takımıyla yeni oyunun hazırlıklarını sürdüren Dibek, “Onlar yalnızca istekli değil, artık tecrübeliler de” dediği engelli bireylerin kendi yararlarını tiyatro sayesinde sağlamalarının hayalini kuruyor.
“Profesyonel tiyatro edebiyle çalışıyoruz”
Nuray Dibek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, aldığı tiyatro eğitimini fırsata çevirmeye çalıştığını belirterek, üniversitedeki hocaları sayesinde öğrencilik yıllarında engellilere yönelik oyunlar hazırladığını söyledi.
Birçok engellinin toplumsallaşmasını, ailelerinden bağımsız kendi ortamlarının olmasını sağladıklarını söz eden Dibek, “Profesyonel tiyatro edebiyle çalışıyoruz. Her şey önemli bir halde ilerliyor. Oyunun genel taslağı duruyor lakin başka tiyatrolardan farklı olarak engellilerin durumlarına nazaran yazıyor ve yazılmış bir oyunu uyarlıyoruz.” diye konuştu.
Dibek, birinci başta tiyatro topluluğuna katılan engelli bireylerin, “yapamayız” fikriyle hareket ettiğini, vakitle başarılı olup yalnızca engellilere değil, herkese örnek olduklarını kaydetti.
Tiyatronun engellilerin seslerini duyurmak ve problemlerine dikkati çekmek için değerli bir araç olduğunu vurgulayan Nuray Dibek, şöyle devam etti:
“Zonguldak’ın yanı sıra Ankara ve Bartın’da da oyunlarımızı sahneleme imkanı bulduk. Ayakta alkışlandılar ve gelen yansılar, ‘Ön yargılarımızı sildiniz.’ formundaydı. Maalesef ‘engelli tiyatrosu’ deyince, fonksiyonsuz, içeriği boşaltılmış, daha kolay, sanatsal içeriği olmayan oyunlar hayal edilmiş. Tiyatroseverler, çok çalışıldığını, oyunlarda sanatsal istikamet ve emek olduğunu, sahnede ve sanatta engelli-engelsiz ayrımının olmadığını gördüğünde bizi ayakta alkışladılar ve teşekkür ettiler. Bu da bizim için onur verici.”
“Evlerine alın teriyle maaş getirmelerini hayal ediyorum”
Dibek, engellilerin belediyeler yahut devlet tiyatrosu bünyesinde tiyatroculuk yapmasını istek ettiğini anlatarak, “Onlar yalnızca istekli değiller, artık tecrübeliler de. Bu tecrübelerinin değerlendirilmesini istiyorum. Öteki bir işte çalışamıyorlar. Tiyatro yapabiliyorlarsa buradan gelir sağlayabilirler. Engelli maaşıyla değil de meskenlerine alın teriyle maaş getirmelerini hayal ediyorum.” diye konuştu.
Kardeşinin öğrendiği, ürettiği ve eğlendiği bir ortamda bulunmasından duyduğu memnuniyeti lisana getiren Dibek, “Kardeşim sayesinde çıktığım bu yolda birçok engelli arkadaşımın toplumsal ortamı oldu. Okuldan mezun olan zihinsel engelli çocuklarımız var, liseden sonra eğitim hayatları bitiyor. Onların aileleri benim yaşadığım korkuları yaşıyordu. ‘Ne yapacağız? Okul bitti, gidecekleri toplumsal bir ortam yok.’ diyorlardı. Onlar da çok rahat bir halde çocuklarını buraya teslim ediyor. Umarım bu yolda ilerleriz, onların bu alanda meslek sahibi olmalarını sağlarız. Engelli-engelsiz ayrımı olmaksızın tıpkı sahnede var olmak ve etrafımıza örnek olmak güzelimize gidiyor. Herkesin hayatına dokunabildiğimizi görüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Mehmet Dibek de yeni oyunlarda sahne aldığını, arkadaşlar edindiğini ve tiyatroda olmaktan memnunluk duyduğunu söz etti.