İzmir’in Torbalı ilçesindeki Metropolis Antik Kenti’nde onarımı çağdaş tekniklerle tamamlanan mozaikler, günümüzden 1800 yıl öncesine ışık tutuyor.
Yeniköy bölgesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Manisa Celal Bayar Üniversitesi (CBÜ) tarafından tüm yıl boyunca yürütülen hafriyat ve onarım çalışmaları, “Ana Tanrıça Kenti” olarak bilinen Metropolis’in tarihi sırlarını ortaya çıkarıyor.
CBÜ Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Aybek başkanlığında yapılan ve uzman restoratörlerin katıldığı çalışmalarda antik kentin merkezindeki mozaiklerin onarımı tamamlandı.
Renk ve tanelerin daha uzun mühlet korunmasını sağlayan çağdaş tekniklerin kullanımı sonrası, Yunan mitolojisinden aşk rabbi Eros, rahmet ilahı Dionysos, eşi Ariadne’nin tablolarını andıran mozaikler besbelli hale getirildi.
Onarımı tamamlanan mozaikler ortasında tiyatro sembolü masklar, bölgenin rahmetini anlatan balık ve kuş figürleri de bulunuyor.
Yıl boyunca hafriyat ve onarım yapılıyor
Hafriyat lideri Prof. Dr. Serdar Aybek, AA muhabirine, bereketli topraklara sahip olan Metropolis’in, İç Anadolu ve Ege’yi birleştirdiğini, bu nedenle de varlıklı hayatlara mesken sahipliği yaptığını belirtti.
Metropolis’in milattan evvel 3. yüzyıl başlarından itibaren canlandığını, bu canlılığın kültürel manada da kendini gösterdiğini belirten Aybek, “Metroporolis’te, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türk Tarih Kurumu dayanağıyla 12 ay çalışma fırsatı bulduk. Hafriyat çalışmalarımız yanında müdafaa ve onarım çalışmaları da devam ediyor. Geniş alanlarda inşa edilmiş mozaikleriyle dikkati çeken bir kent. Biz de mozaiklerde konservasyon uygulamalarını gerçekleştiriyoruz.” diye konuştu.
“Metropolis için bilinen bir mozaik onarımı gerçekleştirildi. 1990’lı yıllarda bu mozaik ortaya çıkarılmıştı ancak yeni gelişen müdafaa uygulamaları ve çağdaş tekniklerin burada da uygulama vakti gelmişti. 2021 yılında uzman restoratör arkadaşların da katkılarıyla Metropolis’teki bu değerli mozaikleri tekrar ve daha yeterli formda görünür, korunur hale getirmeye çalışıyoruz.”
“Mozaikler tablo gibi”
Aybek, çalışmalarla, Yunan mitolojisindeki aşk ilahı Eros, rahmet ilahı Dionysos, eşi Ariadne ve tiyatro sembollerinin de resmedildiği mozaiklerin besbelli ve canlı hale getirildiğini tabir etti.
Mozaiklerin bulunduğu konukevinin tiyatro ile kontaklı olduğunu aktaran Aybek, “Metropolis’e tiyatro için gelen konukların burada ağırlandığını düşünüyoruz. Hasebiyle bu konutun tabanındaki mozaiklerde de tiyatro ve cümbüş yaradanı olarak bilinen Dionysos, eşi ve Eros sıklıkla kullanılmış. Mozaiklerde çok büyük incelik görüyoruz. Küçük taş taneciklerinden oluşan adeta bir tablo özelliği gösteren bu mozaiklerde gölge, tonlama, hatta yüz sözleri bile çok başarılı güçlü halde aktarılmış.” diye konuştu.
Dionysos ve Ariadne birbirine bakıyor
Mozaiklerde aşk ve tiyatro sevgisinin vurgulandığını kaydeden Aybek, şöyle konuştu:
“Mozaiklerde Dionysos ve Ariadne birbirine bakıyor. Ortalarında da Eros var. Bu da aslında yaklaşık 1800 yıl öncesinden bugüne aktarılan bir bildiri diyebiliriz. Başka panelde ise bölgedeki kuş ve balık zenginliğini gösteren figürler yer alıyor. Ortada ise drama ya da güldürü oyuncularının maskları bulunuyor.”
Prof. Dr. Serdar Aybek, Metropolis’in yüzlerce yıl evvel olduğu üzere bugün de kültürel aktivitelere mesken sahipliği yaptığını kelamlarına ekledi.