Türk Tarih Kurumunca (TTK) Ege Üniversitesi konut sahipliğinde düzenlenen “Mora Katliamı ve Anadolu’da Yunan Mezalimi Sempozyumu” yapılan oturumlarla tamamlandı.
EÜ Atatürk Kültür Merkezi’nde iki gün süren sempozyumun son oturumuna Prof. Dr. Hikmet Öksüz başkanlık yaptı.
“Milli Gayret Devrinde Anadolu Rumları ve Siyasi Faaliyetleri”, “İzmir İşgalinin Başlangıcı ve Sonu, Anadolu’da Yunan Mezaliminin İtalyan Tanıkları” üzere başlıklarda bildirilerin sunulduğu sempozyuma, 16 akademisyenin yanı sıra Dışişleri Bakanlığından yetkililer katıldı.
Sempozyumun sonuçlarını AA muhabirine kıymetlendiren İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Fuat Örenç, TTK’nın, Yunanistan‘ın bağımsızlığının 200. yılı vesilesiyle dünyada düzenlediği etkinlikler silsilesine karşılık olarak bu sempozyumu gerçekleştirdiğini söyledi.
Mora Yarımadası’nın tarihi ile ilgili bilgi veren Prof. Örenç, “Mora 1460’da Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedildikten sonra Türkler tarafından vatan edinildi. Beşerler buraya yerleşti. Asırlar boyunca Rumlarla yaşadılar. Burada bir medeniyet bir huzur adası oluşturuldu. Mora Yarımadası’nda yaşanan katliamların hamisi, yönlendireni ve destekleyeni bilhassa İngiltere, Fransa ve Rusya olmak üzere Avrupalı devletlerdir.” dedi.
O periyotta Mora Yarımadası’ndaki isyanın “bir din savaşı” olarak görüldüğünü aktaran Örenç, “Bununla birlikte siyasi olarak bu süreci destekleyen İngiltere ve Rusya oldu. Hasebiyle burada yaşananlardan bu ülkeler de sorumludur ve onların kendilerinin de bu hususta muhasebelerini yapmasını biz bekliyoruz. İsyan öncesinde Mora’da Türklerin sayısı 100 ila 200 bin ortasıydı. İsyan son bulunca bunların hiçbiri kalmadı.” dedi.
“Mora’da yaşanan acıları dokümanlarıyla ortaya koymaya çalıştık”
Yunanistan’da “hümanizm” telaffuzlarıyla kuruluş kutlamaları yapıldığına dikkati çeken Örenç, şöyle devam etti:
“Bu süreç yüz bine yakın insanın kanı üzerinde gerçekleşmiş oldu. Bunları anmadan, bunları konuşmadan bu cümleleri kuramayız. Türkler nerede, Museviler nerede, kültür nerede? Bunların da hesabının yapılması lazım. Bu sempozyum vesilesiyle Mora’da yaşanan bu acıları, katliamları, yok edilen kültürü ve etnik paklığı telaffuzlarla değil evraklarla hatta Batılı kaynakların dokümanlarıyla ortaya koymaya çalıştık. Biz geçmişimizle yüzleşmek konusunda kıymetli adımlar atıyoruz ve Yunanistan’dan da bu adımları atmasını bekliyoruz. Bu adımların atılacağını umuyoruz. Yalnızca Mora’da değil, Anadolu’da ve diğer coğrafyalarda Türklerin uğradığı katliamlar çektiği acılar ve yok edilen kültürün izini sürmeye devam edeceğiz.”
“640 bin sivilin katledildiğini dokümanlar ve tanıklıklar ışığında ortaya koyduk”
Tripoliçe’de yaklaşık 40 bin insanın şuurlu ve kasıtlı olarak bir kale içerisinde öldürüldüğünü anlatan Prof. Selvi, “1821de başlayan bu hareketin ardında planlı halde Rusya, İngiltere ve Prusya’nın dini korkuyla hareket ettiğini ve burada 1821’den itibaren bir haçlı ruhunun doğduğunu akademisyenler tabir ettiler.” dedi.
Yunanistan’ın 1919-1922 ortasında Batı Anadolu’da İzmir’den başlayarak doğuda Polatlı’ya kadar güneyde Aydın ve Denizli’ye, kuzeyde ise Mudanya, İzmit, Adapazarı’na kadar şuurlu ve kasıtlı olarak İngiltere ve Fransa’nın himayesinde, ABD’nin dayanağıyla bir imha ve yok etme siyaseti uyguladığını anlatan Selvi, “Yaklaşık 1 milyon 400 bin insanın perişan olduğunu ve bunlardan 640 bin sivil vatandaşın Yunanlar tarafından katledildiğini ve 800 bin insanın iç Anadolu’nun farklı kentlerine göç ettirildiğini arşiv evrakları ışığında memleketler arası dokümanlar ve tanıklıklar ışığında ortaya koyduk.” diye konuştu.
Çalışmada,Türk arşivlerindeki dokümanların yanı sıra Rusya ve İngiltere arşivlerindeki dokümanlara de yer verdiklerini vurgulayan Selvi, şöyle konuştu:
“Hem Rus hem İngiliz hem de ABD arşivlerindeki dokümanlar Amerikan misyonerlerinin tabirleriyle sahiden akademik bir manada ve tarafsız bir biçimde ortaya konuldu, kamuoyuyla paylaşıldı. Bu tarafıyla bedelli bir sempozyumdu. Yunanistan’ın bugün Türkiye’ye karşı takip etmiş olduğu siyaset, 1915 olayları içerisine devamlı Pontus ve Süryani soykırımı üzere hadiselerin yerleştirilmesine bir yanıt niteliği taşıyordu adeta.”
AA / Zeynep Çelikkol – Son Dakika Haberleri
