EŞBER AYAYDIN – İzmir’de 63 yıldır el üretimi Türk müziği enstrümanları imal eden 72 yaşındaki Nuri Tutpınar, ilerleyen yaşına karşın “cennetim” diye isimlendirdiği atölyesinde ham ağaçları ihtimamla işleyerek ud, tambur, lavtaya dönüştürüyor.
Türk müziği çalgılarıyla 9 yaşında tanışan Tutpınar, ağabeyinin yönlendirmesiyle Vasfi Çınlar’ın yanında çırak olarak çalışmaya başladı. Okuldan çıktıktan sonra atölyenin yolunu tutan Nuri Tutpınar, çalgıların “büyülü sesi”ni sevince hem çalmayı hem de müzik aleti yapmayı öğrendi.
Yıllar içinde tutkuyla bağlandığı çalgılarla müziği hayatının her alanına yayarak İzmir’de arkadaşlarıyla “Kıvılcımlar” ve “Orfe 5” orkestralarını kuran Tutpınar, orkestrada gitar ve basgitar çaldı. Atölyede çalgı imaliyle başlayan müzik tutkusunu sahnelere taşıyan Nuri Tutpınar, bir devir “Sanat Güneşi” Zeki Müren’in Bodrum’daki sahne orkestrasında da yer aldı.
Büyük hürmet duyduğu ustasıyla aralıksız 37 yıl ud, kanun, tambur ve lavta yapan Tutpınar, Çınlar’ın hayatını kaybetmesinin akabinde kendi atölyesini açtı.
İlerleyen yaşına karşın mesleğini büyük bir tutkuyla sürdüren Nuri usta, Kemeraltı çarşındaki bir iş hanında bulunan atölyesinde ham ağaçları şekillendirmeye devam ediyor.
“Bismillah” diyerek iş yerinin kapısını açan Tutpınar, radyosunda çalan Türk sanat müziği eşliğinde önlüğünü giyip, her biri bir öteki “büyülü ses” çıkaran çalgıları yapmak için ağaçlara form veriyor.
Onlar görmeden udları satmamı istemezlerdi
“Cennetim” dediği atölyesinin kapılarını AA muhabirine açan Nuri Tutpınar, burada çok keyifli olduğunu, ham ağaçlara dokunduğunda huzur bulduğunu söyledi.
Yalnızca Türkiye’deki müzikseverler için değil yurt dışından da talep aldığını belirten Tutpınar, şunları anlattı:
“Yaptığım udlara Amerika’dan, Hollywood’dan, Kanada’dan, Fransa’dan, Almanya’dan, Yunanistan’dan talep geliyor. Almanya’dan arkadaşlar şuradaki tamburu almaya gelecekler, inceleyecekler. Yunanistan’da çok var. Bana çok âlâ davranıyorlardı, ayda 2 defa Yunanistan’a giderdim. Hanımın hastalığı nedeniyle çoktandır gidemedim. Bizi canlandıran Yunanistan oldu. Oraya çok ud ve lavta sattım. Onlar çok hoş lavta çalarlar. Türk sanat müziğine çok eğilimliler.”
Nuri Tutpınar, Türkiye’de de ünlü birçok isme ud yaptığını, Coşkun Sabah, Sinan Erkoç, Fatih Erkoç, udi Hrant Kenkülyan’ın bunların başında geldiğini lisana getirdi.
İzmir Enternasyonel Fuarı’na katılmak için kente gelen birçok sanatkarın da atölyeye gelerek ziyarette bulunduğunu aktaran Tutpınar, “Bizim evvelce fuarımız cennet üzereydi. Ege Bölgesi’nden gelmeyen kalmıyordu, orası panayır üzere oluyordu. Her sene eylül ayında onlar gelir, gelmeden evvelce beni ararlar, ‘Nuri elinde ud varsa satma, evvel biz görelim ona nazaran değerlendirelim’ derlerdi. Çok şükür onların hepsiyle arkadaş oldum ben. Bütün ud çalanlar dükkana gelirlerdi. Telefonla yeniden arar sorarlar, ‘elinde ud var mı’ diye.” tabirlerini kullandı.
– “Bir aylık yorgunluk çabucak gidiyor”
Nuri Tutpınar, geçmiş yıllarda bir udu bir hafta içerisinde yapabildiğini lakin yaşının ilerlemesiyle bu müddetin bir aya kadar uzadığını belirterek, “kızım” diyerek hitap ettiği ve öptüğü udlarını bitirdikten sonra onlardan çıkan sesle bütün yorgunluğunu unuttuğunu tabir etti.
Hayatın tadını almak isteyen insanlara ağaçla uğraşması tavsiyesinde bulunan Tutpınar, yatağının baş ucunda tuttuğu notaların, vakit zaman da eşinin çaldığı yapıtları seslendirerek kendisine eşlik ettiğini belirtti.
Nuri usta, udun son halini verirken çıkaracağı sesi hayal ederek heyecanlandığını da anlatarak, şunları söyledi:
“Atölyeye giriyorsun, dükkanı kokluyorsun, ‘tamam’ diyorsun. Oturuyorsun telleri takmışsın, udu eline alıp çalıyorsun, ‘oh’ diyorsun. Güya bu cennette aradığım, hayal ettiğim bir ses. İşte en hoş şey bu, yaptığın aletin bu türlü hoş ses çıkarması. Hayattaki en hoş şey. Bilmiyorum diğer bir şey bu kadar memnunluk veriyor mu? Bir aylık yorgunluk çabucak gidiyor. Burası benim cennetim. Hanım ‘gitme’ diyor fakat ben buraya gelmeden zevk alamıyorum. En hoş yer burası benim için.”