ŞANLIURFA (İHA) – Kazazlık sanatı Şanlıurfa‘da tek usta tarafından yaşatılmaya çalışılıyor
Kazaz Ustası Güngör: “Mesleğimin, Sanatımın benimle birlikte mezara gitmesini istemiyorum”
ŞANLIURFA – Kaybolmaya yüz tutmuş meslek ve sanatların içerisinde yer alan Kazazlı Sanatını Türkiye‘de tek bir usta olarak Şanlıurfa’da yaşatmaya çalışan 79 yaşındaki Kazaz ustası Mehmet Emin Güngör mesleğin kaybolmaması için takviye bekliyor.
Balıklıgöl‘de bulunan ŞURKAV Rızvaniye El Sanatları Külliyesinde eşi ve oğlunun takviyeleriyle mesleğini ve sanatını sürdürmeye çalışan Kazaz Ustası Güngör, tek dileği yeni ustalar yetiştirerek mesleği gelecek kuşaklara aktarmak istiyor. Tarihi bölge Balıklıgöl’de kentin tek kazaz ustasının ellerinde işlenen rengarenk ipek iplikler hal alarak çeşitli giysi aksesuarlarına dönüştürülüyor. Bilhassa yerli ve yabancı turistlerin ilgi gösterdiği başta gelin başı olmak üzere, kaytan, saç bağı, zaza püskülü, rahat, renkli altın kaytanı, saz püskülü üzere yöresel aksesuarlar da yapıyor. Kazazlık mesleği ve sanatı Çankırı Karatekin Üniversitesi Hoş Sanatlar Enstitüsü Yüksek Lisans eğitimini tamamlayan el sanatları öğretmeni Siverekli Hanım Handan Ağırmatlı tarafından tez konusu olarak seçilip 187 sayfalık yüksek lisans tezi olarak yazıldı.
Çocuk yaşta çırak olarak başladığı kazaz mesleği ve sanatının yaşatılması ismine çaba ettiğini belirten 79 yaşındaki Kazaz ustası Mehmet Emin Güngör şunları kaydetti. “Mesleğimin kıssası arkadaşlarımın çırak olmasıyla bir arada başladı, arkadaşlarım çırak olarak çalıştığı vakit ben hocaya gidiyordum, beni de çıraklık merakı sarınca babam beni kazaz pazarına götürüp merhum ustam Mehmet İpekçi’nin yanına götürüp eti senin kemiği benim diyerek çıraklığa başlattı. Çıraklığı tam haliyle yaşadım, Kazazlık sanatına ufak işler yaparak sürdürüyordum” dedi.
“Kazazlık mesleği altından çok değerli bir meslekti”
Güngör, “Mesleğimiz evvelce çok hoş bir meslekti, sanatı insanlarımıza yaşatıyorduk, yaptığımız saç bağları, püsküller, annelerimiz kızlarımız çocuklarımız tarafından beğenilerek takılıyordu, mesleğimiz altından çok değerliydi, artık ise mesleğimizi dayanak olmadığı için çırak yetiştiremediğimiz için kaybolmaya yüz tutmuş bir el sanat haline geldi.
“Mesleğimin benimle mezara gitmesini istemiyorum”
79 yaşındaki Kazaz ustası Mehmet Emin Güngör, “Yaşatmaya çalıştığım mesleğin bu hoş sanatın benimle birlikte mezara gitmesini istemediğini söyleyerek şunları kaydetti. “Ben turistlerin ağır olduğu Balıklıgöl’de eşim ve oğlumun takviyesiyle sanatımı icra etmeye çalışıyorum, artık çırak yetiştiremediğim için kara kara düşünüyorum bu meslek benden sonra benimle birlikte mezara gidecek, gitmemesi ismine eşime oğluma azda olsa öğretmeye çalıyorum. Valimiz, Belediye Liderimiz ve devlet büyüklerimizin bu mesleğin yaşatılması gelecek kuşaklara aktarılması ismine bir çalışma yapması gerekmektedir. Yoksa bu meslek benimle birlikte kaybolarak mezara gidecek” diye konuştu.
“Kaybolmaya yüz tutmuş ender mesleklerin korunması gerekir”
Türkiye’de Kazaz mesleği olarak tek ustanın kendisi kaldığını tabir eden Güngör, “Kazaz mesleğimizde evvelce 50 usta ve işyerleri bulunuyordu, kazaz pazarı dedin mi gezmeyen bilmeyen yoktu, tabi vakitle teknolojinin gelişmesiyle bu mesleğimiz bitti, şuan Balıklıgöl’de bulunan ŞURKAV Rızvaniye El Sanatları Külliyesinde bir tek usta ben kaldım, benim üzere az mesleklerde külliye de bulunuyor, ancak takviye olmadığı için yavaş yavaş kaybolmaya yüz tutuyoruz. İşyerimizin de değişeceğini söylüyorlar işyerimiz buradan taşınırsa mesleğimiz ile birlikte kaybolmaya yüz tutmuş tarakçılık, ney, sınır üzere belli meslek ve sanatlar yok olacak” dedi.
“Eşimle birlikte sanatı yaşatmaya çalışıyoruz”
İşyerinde eşiyle birlikte çalışarak azda olsa öğrenmeye çalışan Aynzeliha Güngör, “Bu meslek ölmesin diye eşim ve oğlumla birlikte eşime yardımcı oluyoruz, yaptığımız el sanatı gereçlerini satarak geçimizi sağlamaya çalışıyoruz, bizim buradaki emelimiz paradan çok bu sanatın yok olmamasıdır, yerimizden çıkarılacağımızı bizlere ilettiler bu meslek Balıklıgöl’den diğer bir yerde sürdürülemez, devlet büyüklerimiz den bu mesleğin yaşatılması için adımların atılmasını istiyoruz” sözlerini kullandı.
“Kazaz mesleği tez konusu oldu”
Çankırı Karatekin Üniversitesi Hoş Sanatlar Enstitüsünde Yüksek Lisans eğitimini tamamlayan el sanatları öğretmeni Siverekli Hanım Handan Ağırmatlı, “Şanlıurfa’yla ilgili yapmış olduğumuz araştırmalar sırasında ipek sürece sanatı olan kazazlık sanatının yok olmaya yüz tutmuş el sanatları olduğu verisine ulaştık, sanatımızın giderek yok olacağı bilgilerine ulaşınca bu sanatı tekrar kaleme almak ve gelecek kuşaklara aktarmak ismine danışmanım Doç. Dr. Hacer Nurgül Begiç ile tez çalışmalarına başladık. Türkiye genelinde Kazazlık sanatını icra eden tek bir ustamız var oda Şanlıurfa’da mesleğine devam ediyor, yapmış olduğumuz tezimizde geçmişten gününüze Kazaz mesleği işlenerek 187 sayfalık kitapta toplandı. Tez çalışmasında bu sanat birebir vakitte şimdiki dizaynlara dönüştürülüp yeni tasarım uygulamaları yapıldı. Kazazlık sanatının yok olmaması ismine çalışmalarımızı sürdüreceğiz” diye konuştu.
