İsveç’in başşehri Stockholm’de misyon yapan 35 büyükelçinin ve diplomatik misyon şeflerinin eşlerine Osmanlı kültürü tanıtıldı.
İsveç’teki Memleketler arası Bayanlar Derneği, Osmanlı kültürü ve İsveç’in Osmanlı’ya sığınan Hükümdarı 12. Karl’ın hayatının anlatıldığı programını, Türkiye’nin Stockholm Büyükelçiliği rezidansında yaptı.
Türkiye’nin Stockholm Büyükelçisi Hakkı Emre Yunt’un eşi Figen Yunt’un mesken sahipliği yaptığı programa, Milletlerarası Bayanlar Derneği Lideri Therese Andersson, Diplomatik Eşler Derneği Lideri Reem Maguid Amin ile 35 ülkenin büyükelçilerinin ve diplomatik misyon şeflerinin eşi katıldı.
İsveç’te yaşayan Türk gazeteci Osman İkiz, Kral 12. Karl’ın Osmanlı topraklarına sığınması ve İsveç’e dönerken başta Osmanlı adalet sistemi, ombudsmanlık olmak üzere Türk kültürü ve siyasetine ilişkin birçok ögeyi ülkesine getirmesiyle ilgili sunum yaptı.
Rusya’ya karşı savaş kaybeden İsveç Hükümdarı 12. Karl’ın Osmanlı topraklarına sığınarak 5 yıla yakın Moldova’nın Bender kentinde yaşadığını belirten İkiz, şunları kaydetti:
“12. Karl 1707 yılında Rusya’ya Ukrayna üzerinden savaş açtı. 8 Temmuz 1709 tarihinde ise Poltava kalesini almak için uğraşan İsveç ordusu, Mecnun Petro’nun komuta ettiği Rus ordusu karşısında ağır bir mağlubiyet aldı. Bu yenilginin akabinde İsveç Hükümdarı 12. Karl, yanındaki askerleriyle Osmanlı topraklarına sığındı. Moldova’ya bağlı Bender kentinde 5 yıl kadar kalan İsveç Hükümdarının tüm masrafları Osmanlı Devleti tarafından karşılanmıştı. Daha sonra ülkesine dönmeye karar veren Kral, ülkesine dönmeden evvel kaldığı müddet içindeki masraflar karşılığı bir senet imzalamıştı. Senedi tahsil etmek için bir küme Osmanlı askeri de Kral ile İsveç’e gelse de askerler o vaktin kaideleri nedeniyle geri dönememiş, Osmanlı askerleri Örebro kenti yakınlarındaki ‘Askersund’ kasabasına yerleşmiş ve hayatlarını orada devam ettirmişler.”
Osmanlı adalet sistemi ve ombudsmanlık
Osmanlı topraklarında kaldığı müddet içinde Kral Karl’ın Osmanlı adalet sistemine hayran kaldığını söyleyen İkiz, Kral’ın İsveç’e döndükten sonra Osmanlı’nın adalet sistemini ve ombudsmanlığın ülkesinde uygulanması için kanunlar çıkardığını kaydetti.
Kral’ın, Türk kahvesini çok sevdiğini de vurgulayan İkiz, Kral ülkesine döndükten sonra İsveçlilerin kahveyle birinci kere o vakit tanıştığını ve o günden sonra İsveç’te kahvenin vazgeçilmez bir içecek haline geldiğini anlattı. İkiz, 12. Karl sayesinde, lahana dolması ve köftenin, İsveç mutfağının değişmez yemekleri ortasında yer aldığını tabir etti.
Türkçeden İsveççeye 6 söz geçti
İkiz, Kral 12. Karl ile Türkçeden İsveççeye 6 sözün de geçtiğini tabir ederek “Yıldırım, kalabalık, yaramaz, köşk, yoğurt ve dolma sözleri o günden beri İsveççede kullanılıyor.” dedi.
Türkiye’nin Stockholm Büyükelçisi Hakkı Emre Yunt’un eşi Figen Yunt da programa mesken sahipliği yapmaktan ötürü keyifli olduğunu lisana getirdi. Osmanlı’daki sanattan da konuklara bahsettiğini söyleyen Yunt, program sonrası davetlilere, Türk kahvesi, dolma ve köfte ikram edildiğini belirtti.
