Türk tarihinin altın sayfalarının yazıldığı ağustos ayında, Türklere Anadolu’nun kapılarını açan Malazgirt Zaferi ve Anadolu topraklarının korunmasını sağlayan Büyük Taarruz‘a kadar birçok zafere imza atıldı.
AA muhabirinin derlediği bilgilere nazaran, Türk tarihinde “zaferle özdeşleşen ay” olarak gösterilen ağustos ayında kazanılan birinci muvaffakiyet, 26 Ağustos 1071 Malazgirt Zaferi oldu.
Malazgirt, 26 Ağustos 1071’de Muş’ta bulunan Malazgirt Ovası’nda Selçuklu Sultanı Alparslan ve Doğu Roma İmparatoru Romen Diyojen ortasında gerçekleşen, Anadolu’nun Türklere yeni yurt olmasını sağlayan bir meydan savaşıydı.
Alparslan, 26 Ağustos cuma günü ordusuyla namaz kılıp dua ettikten sonra beyaz kefene benzeyen bir elbise giyerek askerlerine, “Şehit olursam bu beyaz elbise kefenim olsun. O vakit ruhum göklere çıkacaktır. Benden sonra oğlum Melikşah’ı tahta çıkarın ve ona bağlı kalın. Zaferi kazanırsak istikbal bizimdir.” diye seslendi.
Bu halde askerlerini yüreklendiren Alparslan, cuma namazından çabucak sonra birinci çarpışmayı başlattı. Farklı bir savaş stratejisi izleyen Alparslan, askerlerini hilal formunda dizerek, düşmanın üzerine hamle etti.
Diyojen, Sultan Alparslan’ın uyguladığı hilal taktiği karşısında daha fazla duramayarak, ağır kayıplar alan ordusunu geri çekmek zorunda kaldı. Darbe aldıkça zayıflayan Roma ordusu, kümeler halinde savaş meydanını terk etmeye başladı. Bunun üzerine Diyojen, daha fazla dayanamayıp yenilgiyi kabul etti ve askerleriyle birlikte yaralı vaziyette esir alındı.
Böylelikle, elde edilen bu zaferle Türklere Anadolu’nun kapıları açılmış oldu.
Otlukbeli Zaferi
Ağustos ayındaki bir kıymetli zafer de 11 Ağustos 1473’te Otlukbeli’nde, dönemin en büyük iki Türk imparatorluğunun ordusuyla, iki büyük hükümdarının karşı karşıya geldiği Otlukbeli Savaşı sonrasında kazanılan zaferdi.
Otlukbeli Savaşı, Anadolu’da, Erzincan’ın Tercan Ovası’nda “Otlukbeli” denilen yerde, Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet’in komuta ettiği Osmanlı ordusuyla Akkoyunlu İmparatoru Uzun Hasan’ın komuta ettiği Akkoyunlu ordusu ortasında yapıldı.
Kazanılan zaferle, 1514 yılında Şah İsmail ile Yavuz Sultan Selim’in yapacakları Çaldıran Savaşı’na kadar doğudan gelen tehlikeler engellendi. Böylelikle Osmanlılar, bu 40 yılı doğuya karşı rahat ve huzur içinde geçirirken, batıda, Avrupa’da da istedikleri üzere davranabilmişlerdi.
Çaldıran Zaferi
Van’ın 90 kilometre kuzey doğusundaki Çaldıran Ovası’nda, 23 Ağustos 1514’te yapılan ve her ikisi de Türk olan Osmanlı ve Safevi devletleri ortasındaki Çaldıran Savaşı ise devrinde Osmanlı devletinin mukadderatını tayin eden bir savaş olarak kabul edildi.
Anadolu birliği yolunda atılmış değerli bir atılım olan bu savaş, Türk askeri ve Türk kumandanının kahramanlık, üstün zeka ve cüret yapıtı olarak büyük bir zaferle sonuçlandı.
Mercidabık Zaferi
İki yıl sonra ağustosta yeni bir zaferin daha temeli atıldı. 24 Ağustos 1516’da, Yavuz Sultan Selim’in başında bulunduğu Osmanlı Devleti ile Memlük Devleti ortasında, Halep kentinin kuzeyinde gerçekleşen Mercidabık Savaşı’nda büyük bir zafer kazanıldı.
Mercidabık’ta kazanılan zafer, Osmanlı Devleti’ne dini, siyasi, askeri, iktisadi pek çok yararlar sağladı. Hilafetin Osmanlı hanedanına geçme yolu açıldı. Doğuda, Osmanlı Devleti’nin son rakibi Mısır-Memlük Devleti ortadan kaldırılma safhasına getirildi. Suriye, Lübnan ve Filistin, Osmanlı hakimiyetine girerken, Mısır ve Arabistan Yarımadası yolu açıldı. Güneydoğu Anadolu’nun zapt edilmesiyle de Anadolu Türk birliği tamamlandı.
Belgrad’ın fethi
Ağustos ayı ayrıyeten kıymetli fetihlere de şahit oldu. Orta Avrupa’nın belkemiği durumundaki Belgrad, Sırplara ilişkin iken Türklere karşı savunulamadığı için Macarlara terk edilmişti.
İkinci Murad’ın ve Fatih Sultan Mehmet’in başka farklı gerçekleştirdikleri iki kuşatmaya karşın Belgrad, 1521 yılında Kanuni’ye boyun eğdi.
Belgrad’ın fethi, Türklerin artık Orta Avrupa’ya açıldığını gösterdiği için Avrupa’da büyük yankı uyandırdı. Belgrad, bu tarihten itibaren Avrupa seferlerinde en değerli üs pozisyonunda oldu ve “Darü’l Cihad” ismini aldı.
Mohaç Zaferi
Bu fetihten 5 yıl sonra 29 Ağustos 1526’da tarihin sayfalarına yeni bir zafer daha eklendi.
Osmanlı Devleti’nin 10. Padişahı 1. Süleyman’ın başkomutanı olduğu Osmanlı ordusuyla, Macaristan Hükümdarı 2. Layoş komutasındaki Macar ordusu ortasında, bugüne kadar yapılmış en büyük savaş olan Mohaç Savaşı gerçekleşti.
Osmanlı ordusu, Yasal Sultan Süleyman’ın buyruk ve komutasında, birliklerini Macaristan’a yanlışsız yöneltti. İki ordu Mohaç Meydanı’nda karşı karşıya geldi ve savaşı, iki saat üzere kısa müddette Osmanlı ordusu kazandı.
Bu savaşta Osmanlı askerinin gösterdiği cesaret ve kahramanlık, ortaya koyduğu yenilmezlikle, 31 yaşındaki genç başkomutanın sevk ve yönetimindeki stratejik ve taktik mahareti, kendisinin, dünyanın en ünlü kumandanları ortasında yer almasını sağladı.
Ayrıyeten Macaristan’ın başşehri Budapeşte ele geçirildi ve Macaristan, Osmanlı Devleti’ne bağımlı bir krallık haline geldi.
Kıbrıs’ın fethi
Kıbrıs’ın fethi de ağustosta gerçekleşen zaferlerden biri olarak tarihte yer alıyor.
Venediklilerin elindeki Doğu Akdeniz’in en büyük adası olan Kıbrıs, Osmanlılar için coğrafik pozisyonu prestijiyle kıymet arz ediyordu. Bunun üzerine 1 Ağustos 1571 tarihinde, 2. Selim tarafından fethi istenen Kıbrıs, Lala Mustafa Paşa tarafından fethedildi.
Kesin egemenlik sağlanan Kıbrıs’ın fethi ile Osmanlı üstünlük kurdu ve böylelikle İnebahtı Deniz Savaşı’na da yer sağlandı.
Erzurum Kongresi
Öte yandan Kurtuluş Uğraşı’nda izlenen çizgide değerli ölçüde belirleyici olan Erzurum Kongresi de 23 Temmuz-7 Ağustos tarihlerinde yapıldı.
Erzurum Kongresi’nde, manda ve himayenin reddedilmesi, birinci sefer ulusal bağımsızlığın şartsız olarak gerçekleştirilmesine karar verilmesi ve birinci kere “milli sınırlar”dan bahsedilerek, Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalandığı anda Türk vatanı olan toprakların parçalanamayacağı üzere kıymetli unsurlar yayımlandı.
Sakarya Meydan Muharebesi
Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktası, Türk ordusunun Yunan ordusu ile Sakarya uzunluklarında yaptığı meydan savaşı olan Sakarya Meydan Muharebesi de tekrar 23 Ağustos’ta başladı.
Bu tarihten itibaren gece gündüz aralıksız süren savaşta, Mustafa Kemal Paşa, yeni bir savaş stratejisi uygulayarak ordularına, “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh, bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz.” buyruğunu verdi.
Türk askeri, bu emre uyarak vatanını canla başla savundu. Bu amansız uğraş, bütün şiddetiyle 22 gün 22 gece sürdü. Bütün cephe boyunca saldırıyı sürdüren Türk ordusu, 13 Eylül 1921’de Sakarya ırmağının doğusundan Yunan kuvvetlerini temizledi.
Sakarya Meydan Muharebesi, Türk milletinin savunma durumundan taarruz durumuna geçtiği dönüm noktalarından biri olarak tarihteki yerini aldı.
Büyük Taarruz
Devamında Büyük Taarruz’la düşmanı büsbütün yok etmek için hazırlıklar başladı ve 1922 yılı Ağustos ayına kadar sürdü.
Gazi Mustafa Kemal’in başkomutanlığını yaptığı ordu, 26 Ağustos 1922’de düşmana saldırdı. 30 Ağustos’a kadar çembere alınan düşman kuvvetleri, Dumlupınar’da aldığı darbe sonucu kaçmaya başladı.
Bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa, “Ordular, birinci gayeniz Akdeniz’dir. İleri!” buyruğunu verdi. Böylece, Yunan ordusu İzmir’e kadar takip edildi ve 9 Eylül 1922 tarihinde ise İzmir’den çıkarıldı.
Tüm bu zaferler, Türk ordusunun başarısı olarak tarihe altın harflerle yazıldı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Yıldız Nevin Gündoğmuş