Uğruna kuponlar biriktirilen ansiklopedilere artık dönüp bakan yok
Konutların başköşesine konulurken artık sahaflarda takoz oldular
DENİZLİ – Bir vakitler yaygın gazeteler tarafından her cildi kuponlarla verilen bilgi deposu ansiklopediler internetin ve dijital bilgi kaynaklarının gelişmesiyle birlikte tozlu raflara terk edildi. Doksanlı yıllarda konutların başköşesine konulan ansiklopedilerin kimileri ise sahaflarda raf altlarında takoz olarak kullanılıyor.
Doksanlı yıllarda gazetelerin rekabet halinde sattığı periyodun en ehemmiyeti bilgi kaynağı olan ansiklopediler, dijital çağın kurbanı oldu. Bir devir vaktin yaygın gazeteleri tarafından kuponla satılan dünyanın kıymetli ansiklopedileri artık sahaflarda tozlu raflarda bahtına terk edildi. İnsanların bilgi edinmeleri konusunda en büyük vazifesi gören, öğrencilerin sayfalarca araştırma yapıp ödevlerini yaptığı her mevzuya hitap edip bilgi veren ansiklopediler, güncellenmeye yenik düştü. Meraklılarının meskenlerinde dekor olarak kullandığı yüzlerce ciltten oluşan bilgi depolarına sahaflarda dönüp bakan olmuyor. sahaflar, bir devir vitrinlerini süsleyen ansiklopedileri artık rafların altına takoz olarak kullanıyor. Kimi ansiklopediler rafların en ücra köşelerinde toz altında kalırken, birçok ise çağdaş kitapların altında takoz misyonu görüyor.
“Ansiklopediler bir devrin özetidir”
Denizli’nin en işlek yeri olan Gazi Mustafa Kemal Paşa Bulvarı üzerinde 20 yıldır sahaflık yapan Hasan Aktaş, ansiklopedileri takoz olarak kullanan sahaflar ortasında yer alıyor. Ansiklopedilerin bir devrin özeti olduğunu aktaran Aktaş, “Mesleğe öğrencilik yıllarında başladım. Birinci evvel kendi kendimize konutta sokakta kitap satıyorduk. Kısmet böyleymiş, mesleğe başladık yaklaşık ve 20 yıldır da sahaf kitapevi olarak çalışıyorum. Ansiklopedi bir devrin özeti üzeredir. İnternetin olmadığı vakitlerde, çocukluğumuzda ödev için her türlü bilgi için ansiklopediye başvurulurdu” dedi.
“Olmazsa olmazlardandı”
Konutların baş köşesinde herkesin ansiklopedi koyduğunu tabir eden Aktaş, medyanın da gelişmiş olmadığı vakitlerde ansiklopedilerin olmazsa olmazlardan biri olduğunu lisana getirerek,”Ansiklopedi her meskende olması istenen bir kaynaktı. Ciltli olurdu, 15 cilt, 20 cilt formunda olurdu. Ansiklopedileri birtakım gazeteler kuponla verirdi. Konutların başköşesinde olurdu. Kitaplık olmasa da vitrinde kesinlikle ansiklopediler olurdu. Canı sıkılan beşerler, okumak isteyenler için, medyanın da gelişmiş olmadığı vakitlerde ansiklopedi olmazsa olmazlardandı. Meskeninde yoksa mecburen kütüphaneye sarfiyat oradan bakardık kaynağa. Mümkünse meskende bulundurmaya çalışırdı insanlar” halinde konuştu.
“Gelişen teknolojiye yenik düştü”
Güncellenmesi hayli sıkıntı olan ansiklopedilerin gelişen teknolojiyle yenik düştüğünü kaydeden Aktaş, “Çok değerliydi, bedel verilirdi. İnternet çıktı, artık bilgi daha kolay ulaşılır hale geldi. Güncellenmesi başka bir sıkıntı zira ansiklopedi çıkıyor, 20 yıl sonra bilgiler güncellenmiyor. Münasebetiyle ansiklopedinin geçerliliği kalmadı. Coğrafik mevzularda olsun, yeni bahislerde olsun birden fazla bahiste bilgiler değişebiliyor, güncellenmesi gerekiyor. Ansiklopedi bunu karşılayamadı. Karşılayamayınca da tozlu raflarda kaldı” diye konuştu.
“Hurda kağıt, takoz, yerlere ve tezgah altlarına koyuluyor”
Aktaş, ansiklopedilerin geldiği son noktanın takoz olarak kullanılması olduğunu belirterek, “Şimdi biz onu hurda kağıt, takoz, yerlere, tezgah altlarına koymak için kullanıyoruz. Maalesef durum bu. ya da dekoratif hedefli kullanılıyor. El işi yapmak isteyenler, kitap isteyenler onlar kullanıyor daha çok. Ansiklopedinin geldiği nokta bu şu an da” tabirlerini kullandı.