Yasal Sultan Süleyman‘ın 16. Yüzyıla ilişkin merasim kaftanı restore ediliyor
Kıymet biçilemez kaftan 2022 yılında sergilenecek
İSTANBUL – Ustalığı, personelliği ve tarihi niteliğiyle göz kamaştıran Yasal Sultan Süleyman’a ilişkin bir merasim kaftanı, ‘dijital doku analizi’ ile restore ediliyor. 16. yüzyıla ilişkin kaftan, onarım süreçlerinin akabinde 2022 yılında Topkapı Sarayı’nın üçüncü avlusunda yer alan Seferli Koğuşu’nda sergilenecek.
Ulusal Saraylar Başkanlığı’na bağlı Topkapı Sarayı, güçlü Türk kumaşları ve bu kumaşlardan dikilen padişah elbiseleri ile dünyanın en ünlü koleksiyonlarından birine sahip Padişah Elbiseleri Koleksiyonu’nun kıymet biçilmez yapıtlarına yönelik bakım ve müdafaa uygulamaları, Ulusal Saraylar Dokuma Konservasyon ve Onarım Atölyesi’nde gerçekleştiriliyor.
Ustalığı, personelliği ve tarihi niteliğiyle göz kamaştıran Yasal Sultan Süleyman’a ilişkin bir merasim kaftanı, ‘dijital doku analizi’ ile restore edilen ve XVI. yüzyıla ilişkin kaftan, onarım süreçlerinin akabinde müzecilik faaliyetleri çerçevesinde ziyaretçiyle buluşturulacak. Padişah Elbiseleri Koleksiyonu, Osmanlı sultan ve şehzade kıyafetlerinin bohçalanarak Enderun Hazinesi’nde saklanması geleneğine dayanıyor. Koleksiyonda, padişahların hayattayken şahsen kendilerinin Hazine’ye bıraktığı yahut vefatlarından sonra Hazine’ye intikal eden kıyafetler yer alıyor. Osmanlı kumaş sanatının en varlıklı örneklerinin bulunduğu koleksiyonda Fatih Sultan Mehmed’den son Osmanlı sultanı VI. Mehmed’e kadar olan periyoda ilişkin kıyafetler yer alıyor.
‘Dijital doku analizi’ ile restore ediliyor
Ulusal Saraylar Dokumacılık Atölyesi’nde onarıma alınan ve Yasal Sultan Süleyman’a ilişkin olan merasim kaftanı, padişaha özel dokunan İtalyan kadifesinden dikilmiş. XVI. yüzyıla ilişkin kaftan, Osmanlı’nın klasik motifleri ortasında yer alan lale desenlerine sahip. Yapraklar ortasında lale desenleriyle bezeli merasim kaftanı, dünyanın sayılı teknikleri ortasında gösterilen ‘dijital doku analizi’ ile restore ediliyor.
Dokuma Atölyesi’nde, Kanuni’ye ilişkin kaftanının yanı sıra iki kıymetli eser daha bulunuyor. Bunlardan birincisi Sultan III. Ahmed’in kullandığı bir kürk. XVIII. yüzyıla ilişkin kıyafetin dışı kırmızı çuha kumaşla kaplı. Kıyafetin yakası, ön kenarları ile içi, kahverengi samur ve beyaz hermin kürkle süslü.
Yapılan onarım çalışmaları hakkında bilgi veren Ulusal Saraylar Dokumacılık onarım ve Konservasyon Atölyesi sorumlusu Başak Birsel, “Milli Saraylar Başkanlığına bağlı Topkapı Sarayı varlıklı Türk kumaşları açısından ve bu kumaşlarla dikilen padişah kıyafetleri bakımından dünyanın en ünlü koleksiyonlarından birine sahip. Bu koleksiyonda padişahların hayatta iken hazineye yapıtlarını bıraktığı kıyafetler. Onlar öldükten sonra da hazineye intikal eden padişah kıyafetleri yer almakta. Bizde dokumacılık ve konservasyon atölyesi olarak padişah kıyafetlerinin tamiratı ve muhafaza süreçlerini başlattık. Atölyemizde bulunan yapıtlardan bir tanesi de Yasal Sultan Süleyman’a ilişkin bir merasim kaftanı. Padişah’a özel olarak dokunan bu merasim kaftanı Osmanlının klasik motiflerinden olan lale desenleriyle bezenmiştir. Bu yapıtın yanı sıra 3. Ahmet’e ilişkin çuha kumaştan imal edilmiş bir samur kürk te bulunmakta. Birebir vakitte 16. Yüzyılda kullanılmış bir merasim kaftanı da mevcuttur. Bunları da onarım ve konservasyon sürecine dahil etmiş bulunmaktayız” dedi.
Tarihi kaftan 2022 yılında sergilenecek
Onarım sürecinde dijital doku tahlili ile çalıştıklarını kaydeden Birsel, “Dijital doku tahlili ile örgünün en alt dokumasına kadar inip alttaki çözülme ve bozulmaları tespit ediyoruz. Bu bozulmalar sonucunda de uygulama planı hazırlıyoruz. Uygulama planı sonrasında da özgününe uygun materyal temini ile onarım ve konservasyon sürecini başlatıyoruz. Yapıtların ortalama onarım mühletleri 3 ay ile 7 ay ortasında değişiyor. Bozulmalarına ve direnç durumlarına bağlı bu mühlet. Onarım ve konservasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra bu yapıtları Ulusal Saraylar yönetimi Başkanlığı Topkapı Sarayı seferli koğuşunda sergilemeyi planlamaktadır” açıklamasında bulundu.