2008 yılı Ekim ayından önce memur olanlar 5434 e tabi olurlar ve malullük durumlarında da 5434 hükümleri uygulanır.
5434 hükmüne göre, memurun malullük durumunun mutlaka SGK Sağlık Kurulunca tespit edilip karara bağlanması gerekir. 5434 madde 44 hükmüne göre de memurun malul olabilmesi için nasıl olursa olsun vücutlarında meydana gelen rahatsızlıklar veya maruz kaldıkları hastalığın tedavisinin mümkün olmaması nedeniyle görevlerini yapamayacak duruma girmesi gerekmektedir.
Bu şekilde malul kararı verildiğinde de aylık bağlanması için memurun mutlaka en az 10 yıl hizmetinin olması gereklidir.
Şayet aylık bağlanmaya yeterli hizmeti yoksa, yani 10 yıldan az hizmeti varsa memuru toplu bir ödeme yapılır, ancak aylık bağlanmaz.
Dolayısıyla, 5434 e tabi memur için malullük kararı SGK Sağlık Kurulunca kişinin görevini yapamayacak derecede bir rahatsızlığı var mıdır, yok mudur ona bakılarak verilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz. Yani malullük kararının verilmesinde hastalığın tedavisinin mümkün olmaması nedeniyle görevlerini yapamayacak duruma girme kriteri ve bu durumun da nihai bir raporla tespit edilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Görevde iken çalışma gücü kaybı açısından emeklilik hususuna gelince;
Memur şayet çalışmaya başladıktan sonra, sağlık kurulu raporlarının SGK Sağlık Kurulunca incelenerek çalışma gücündeki kayıp oranının;
-% 50 ila % 59 arasında olduğu kararı verildiğinde, en az 5760,
– % 40 ila % 49 arasında olduğu kararı verildiğinde de, en az 6480,
gün SGK primleri yatırılmış hizmetinin olması gerekmektedir.
Kısa açıklamalarımız bağlamında konuyla ilgili sorular ve cevaben değerlendirmelerimiz;
Soru 1- 2 yıl süre geçerli olan rapora istinaden emeklilik için başvuru yapılır ve kabul edilirse bu tarihte emekli olabilir miyim ve olursam emekli ikramiyesini de alır mıyım? Rapor süresi sonunda tekrar olumlu sonuç alamazsam ne olur? Geriye dönük ödeme yapmam (maaş+ikramiye) gerekir mi? Çalışma günümü doldurduğum için maaşım kesilir ve yaşı mı beklerim?
Cevap 2- 5434 e tabi memur için süreli rapor ile malullük yönüyle emeklilik işlemlerinin yapılmaması gerektiğini, malullük yönüyle emeklilik işlemlerinin yapılması için mutlaka nihai bir sağlık kurulu raporunun olması ve bu rapor esas alınarak SGK Sağlık Kurulunca karar verilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Göreve başladıktan sonra çalışma gücü kaybı nedeniyle bir değerlendirme yapılıp yine bunun sonucunda sağlık kurulu kararı alınıp bu karara istinaden süreli bir engellilik kararı verilir ve emeklilik işlemleri yapılır ve bu süre sonunda engellilik oranı ortadan kalkar, yani en azından % 40 ın altında bir çalışma gücü kaybı tespit edilirse emeklilik ortadan kalkar, ancak ödenmiş olan aylık ikramiye gibi tutarlar geri alınmaz. Bizce yine bu şekilde süreli bir rapora istinaden emeklilik işlemlerin yapılmaması gerektiğini değerlendirmekteyiz.
Soru 2-Rapor süresi dolmadan örneğin bu yıl sonunda başka bir hastaneye tekrar rapor almak için başvurabilir miyim?
Cevap 2- Süreli verilen raporun yenilenmesi için süre bitiminin beklenilmesi gerektiğini değerlendirmekle birlikte, konu hakkında sağlık kurulu raporunun alınacağı birimden öğrenilmesinde fayda görmekteyiz.
Soru 3-Engelli raporunu kullanmadan emekliliği hak ettim mi? Bu yol ile emekli olununca yeşil pasaporttan yararlanmaya devam edebiliyor muyum?
Cevap 3- Engelli veya malullük durumu olmaksızın emeklilik durumu hizmet + yaş şartlarının yerine getirilmesi ile mümkündür. Bugün için bu şartların oluşmadığı görülmektedir.
Engelli raporu ile emeklilik olduğunda yeşil pasaport alma durumunuza gelince; 5682 sayılı Pasaport Kanun Madde 14 hükmü uyarınca yeşil pasaport, yani hususi pasaport verilecek olanlar; Birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya bu kadrolar karşılık gösterilmek veya T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilip emekli kesenekleri bu derecelerden kesilmek suretiyle Sözleşmeli olarak çalıştırılan Devlet memurları ve diğer kamu görevlilerine verilmekte ve bu durumda emeklilik veya çekilme sebepleri ile görevlerinden ayrılmış olanlara da verilmektedir.
Ayrıca, ek madde 4 hükmü göre de; Devlet memuru olarak 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadrolarda bulunup da Hususi Damgalı Pasaport almaya hakkı olan Devlet memurları ile subay ve astsubayların taşıdıkları unvan ve/veya rütbeleri taşımakla beraber 1 inci, 2 nci ve 3 üncü derece kadroları almadan emekli olan veya ayrılanlardan Devlet memuriyetindeki hizmet süreleri, taşıdığı unvan ve/veya rütbeleri itibariyle bugün Hususi Damgalı Pasaport almaya hak kazananlar emsal alınmak suretiyle bunlara da Hususi Pasaport verilmektedir.
Bu açıdan durumunuz bu hükümlere uygunsa alabileceğinizi, uymuyorsa alamayacağınızı değerlendirmekteyiz.
Sonuç bağlamında değerlendirmemiz; Malullük veya engellilik yani çalışma gücü kaybı nedeniyle bir emekliliği düşündüğünüzde, bizim düşüncemiz kesinlikle son sağlık kurulu raporunun alınması ve bu raporunda süreli değil devamlılık arz eden bir rapor şeklinde olması, yani rahatsızlığınızın süreli olmayıp devamlılık arz eden bir rahatsızlık olması ve bu durumun da SGK Sağlık Kurulunca onaylanması halinde emekliliğinizi düşünmeniz olacaktır.
Aksi takdirde süreli bir rapora istinaden emeklilik işlemleriniz yapılıp (bizce yapılmaması gerektiğiniz de belirtmek isteriz) daha sonra da bu raporun daha altında emekliliği kazanamayacak şekilde bir rahatsızlık olduğunda sosyal güvenlik haklarından mahrum kalacağınızı da belirtmek isteriz.