Günümüzde hangi hizmet sağlayıcıdan alırsanız alın, e-posta adresinizde mutlaka bir @ işareti bulunur. Aynı şekilde Twitter ve Instagram gibi sosyal medya platformlarında da adınızın yanında bir @ işareti olacaktır. Yani bu işaret olmadan internet dünyasını hayal etmek bile neredeyse imkansız. Peki, bu işaret nereden geldi? İnternet için mi icat edildi yoksa daha önce de kullanılıyor muydu?
Cevap şaşırtıcı. Çünkü @ işareti internetin, bilgisayarın ve hatta elle tutulur hiçbir teknolojinin olmadığı 5. yüzyıldan beri kullanılan bir işarettir. Elbette, bildiğimiz anlamdaki ilk kullanımı biraz daha yakın tarihli. Gelin @ işareti ne anlama geliyor, tarih boyunca hangi amaçlarla kullanıldı sorularını yanıtlayalım ve bugünün internet dünyasında vazgeçilmezimiz olan bu işaretin ilginç hikayesini görelim.
@ işareti kısaltma olarak kullanılıyordu:
Aslında @ işareti ilk ne zaman kullanıldı sorusunun net bir yanıtı yok. Çünkü İtalyanların salyangoz, Hollandalıların maymun kuyruğu, bizim ise kuyruklu a olarak adlandırdığımız bu işaretin geçmişi 5. yüzyıl Ortaçağ dönemine kadar uzanıyor. Ancak bu dönemde kullanıldığına dair fikirler, yalnızca birer teori.
Bu teoriye göre, o dönem el yazması işini üstlenmiş olan kilise keşişleri Latince doğru anlamına gelen ad kelimesini kısaltmak için @ işaretini kullandılar. @ işaretini dikkatli incelerseniz d harfinin kuyruğunun sanki a harfi üzerine sarılmış gibi olduğunu görürsünüz.
Diğer bir teoriye göre ise Fransızca à olarak yazılan ve İngilizce at anlamına gelen bu kelimenin @ işareti ile yazıldığı düşünülüyor. à kelimesinin İngilizce karşılıkları in, to, at, with gibi çok sık kullanılan kelimeler olduğu ve ‘et’ şeklinde telaffuz edildiği için bu tür bir kısaltma yoluna gidildiği düşüncesi oldukça mantıklı.
@ işareti kullanıldığına dair ilk kanıt:
@ işareti geçmişi farklı teoriler ve hikayelerle dolu olsa da elimizde gerçek bir kanıt var. Bu kanıta göre ilk @ işareti 1536 yılında, Floransalı tüccar Francesco Lapi tarafından büyük kil kavanozlarda taşınan amfora isimli bir şarabın birim oranlarını belirtmek için kullanıldı. Francesco Lapi mektuplarında @ işaretini bu amaçla sık sık kullanmıştır.
@ işareti, aynı dönemde ticari kayıtlarda da sık sık karşımıza çıkıyor. Örneğin; 12 @ 1 dolar demek, her biri 1 dolar değerindeki 12 birimi anlatır. 1800’lü yıllarda icat edilen ilk daktilolarda @ işareti olmaması bu noktada bir boşluk yaratıyor. 1890 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde nüfus sayımı amacıyla kullanılmış olan ilkel bir bilgisayarın klavyesinde bile @ işareti görülmemiştir.
Acaba @ işareti uzun bir süre ticari alanda kullanıldı da sonradan vaz mı geçildi? Eğer @ işareti kullanımından vazgeçildiyse nasıl oldu da bugüne kadar geldi tam olarak bilinmiyor. Nasıl olduğu bilinmese de @ işareti bir şekilde 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar ulaştı ve bugün kullandığımız haline bir şans eseri kavuştu.
İnternet dünyasında @ işareti kullanımı:
Takvimler 1970’li yılları gösterirken internet ve bilgisayar dünyası da Arpanet ağı ile tanışmıştı. Arpanet; Amerika Birleşik Devletleri hükümeti, Cambridge Üniversitesi ve BBN Technologies şirketi tarafından kullanılan ve dünyanın ilk interneti diyebileceğimiz bir ağ sistemiydi.
BBN çalışanı olan bilgisayar bilimci Ray Tomlinson’ın aklına 1971 yılında bir soru takıldı; Arpanet ağında birbirine e-posta gönderen kişiler birbirini nasıl tanıyacaktı? Aklına, postayı gönderen kişinin adını ve bağlı olduğu ağı birlikte gösterecek bir adres fikri geldi. Ancak sorun devam ediyordu. Kişi adı ve ağ adı nasıl ayrılacaktı?
Virgül ya da eşittir gibi sık kullanılan işaretler kullanamayacağını bilen Ray Tomlinson’ın gözü klavyede, P harfinin üzerinde bulunan @ işaretine takıldı. O dönem neredeyse hiç kullanılmayan @ işareti, e-posta adlarındaki ayırıcı sembol olacaktı. Hemen kendine bir adres oluşturarak tarihin ilk @ işareti kullanılan e-posta adresinden bir posta gönderdi. Bugün emekli bir BBN çalışanı olan Ray Tomlinson, o gün o ilk e-postada ne gönderdiğini hatırlamadığını söylüyor.
Günümüzde @ işareti kullanımı:
Bugün artık hangi hizmet sağlayıcısından kendinize bir e-posta adresi alırsanız alın, adınız ile hizmet sağlayıcısının internet sitesi adı arasında her zaman bir @ işareti olacaktır. Öyle ki @ işareti olmadan bir e-posta adresi sahibi olmak düşünülemez bile.
@ işareti yalnızca e-posta adresi olarak kullanılmakta kalmadı. Twitter, Instagram, Snapchat, TikTok ve aklınıza gelen daha pek çok sosyal medya platformunda kullanıcı adlarının başında da kullanılıyor. Kullanım amacı ise aynı prensibe dayalı. Zaten içinde bulunduğunuz ağın kişisel kullanım alanını göstermek.
@ işareti, Amerika Birleşik Devletleri’nin New York şehrinde bulunan Museum Of Modern Art tarafından “Zarafet, ekonomi, entelektüel şeffaflık ve zamanımızın sanatlarında yerleşik olan olası gelecek yönelimleri duygusu” gösterdiği için müze koleksiyonuna eklenmiştir. Şöyle bir düşününce, nereden nereye diye soruyor insan.
Günümüzde internet dünyasının vazgeçilmez sembollerinden olan @ işareti ne anlama geliyor sorusunu yanıtladık ve tarih boyunca hangi amaçlarla kullanıldığından bahsettik. Klavyenize dikkatli bakın, belki birkaç yıl sonra başka bir dikkat çekmeyen işaret hayatımızın vazgeçilmezi olabilir.