Blockstack (STX) Nedir? Merhaba sevgili okurlar. İkinci bölümde Blockstack projesinde biraz daha detaya inmiş ve projenin ekosistemdeki oluşumları açıklamaya çalışmıştık. Kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Blockstack projesini kim(ler) başlattı? Proje, Princeton Üniversitesi’nden Muneeb Ali ve Ryan Shea adındaki iki mühendis tarafından kuruldu.
Bu iki isim Princeton’daki Bilgisayar Bilimleri bölümünde bir araya geldi. Bu esnada Muneeb doktorasını tamamlamıştı ve Ryan ise girişimcilik kulübünü yönetiyordu.
2013 yılında, mevcut internet sisteminin karşılaştığı güvenlik sorunları yüzünden hayal kırıklığına uğradılar ve blockchain teknolojisi tarafından korunan desantralize (merkezi olmayan) bir internet yapısı üzerinde çalışmaya başladılar.
Proje açık kaynaklı ve kodu GitHub‘da bulabilirsiniz.
Blockstack ID (kimlik) sistemi ne sunuyor? Kimliğiniz desantralize (merkezi olmayan) internetteki evinizdir. Kimliğiniz benzersizdir, pasaport numarası gibi, sadece sizde vardır.
Bir uygulamayı (app) kullanmaya başlarken, bu uygulamaya kimliğiniz ve gizli bir anahtarla giriş yaparsınız ve bu bilgilere başkaları ulaşamaz.
Verileriniz ve saklandığı yer kimliğinizle bağlantılıdır.
Bir DApp’e giriş yaptığınızda, bu DApp’e verilerinizi okuma ve sizin adınıza veri deponuza yazma izni veriyorsunz. Bir uygulamadan (app) çıkış yaptığınızda, kimliğinizle bir sonraki girişinize kadar, artık verilerinize veya veri deponuza kimse erişemiyor.
Bu harika bir özellik!
Kimliğimi gizli tutmam gerekir mi? Hayır. İnsanlara kimliğinizi, adınızı söylediğiniz gibi söyleyebilirsiniz. Güvence altına almanız ve korumanız gereken şey gizli anahtarınızdır.
Blockstack PBC, kullanıcılar adına kimlik ödemesi yapmak için ücretsiz bir servis işletiyor. Bu hizmet sayesinde, Blockstack’tan id.blockstack alan adıyla ücretsiz bir kimlik alabilirsiniz. Örneğin, meepers.id.blockstack ücretsiz bir Blockstack kimliğidir.
Alan adında .id olmadan, örneğin, username .frank gibi alan adları da alabilirsiniz. Fakat bunlar için -sitede belirtilene göre- az miktarda BTC ödemesi yapmanız gerekiyor.
Ayrıca istediğiniz kadar kimliğe sahip olabilirsiniz.
Kimliğimi unutursam veya gizli anahtarımı kaybedersem ne olacak? Blockstack bana verilerimi gönderecek mi? Kimliğinizi unutursanız veya gizli anahtarınızı kaybederseniz hiç kimse ve hiçbir yazılım kimliğinizi geri almanıza yardımcı olamaz.
Bu, kimliğinizi ve sizinle ilgili verilere erişimi kontrol eden gizli anahtarınızı korumak için var. Yeni, merkeziyetsiz internette, hiç kimse verilerinizi tutamaz ve saklayamaz, buna Blockstack da dâhil.
Kimliğinizi ve gizli anahtarınızı, unutamayacağınız güvenli bir yerde saklamanız gerekiyor.
Peki kimlik bilgilerim nerede tutuluyor? Bir kimlik oluşturduğunuzda, kimliğiniz ve özel anahtarınız şifreleniyor ve Blockstack’ın blockchain’ine kaydediliyor. Kimliğiniz üzerinden yarattığınız veriler de şifreleniyor ve bunlar da veri deponuzdaki blockchain’den uzak tutuluyor.
Blockstack, ID’mi silebilir veya kullanmamı engelleyebilir mi? Hayır. Verilerinizi ve kimliğinizi özel bir anahtarla kontrol edersiniz. Özel anahtarınıza kimse erişemediği sürece, hiç kimse verilerinizi veya kimliğinizi kontrol edemez. Çünkü tasarım olarak, özel anahtarlarınız hiçbir zaman uzaktaki sunuculara gönderilmez.
Devam edeceğiz…
Kripto Paralar ve Temel Analiz kitabım için TIKLAYINIZ.
Yazının devamı için Blockstack Projesi (STX) Nedir? (Üçüncü Bölüm)
