Türkiye gündemini sarsmış, aktüel haberlerin yer aldığı arşivleri karıştırmaya devam ediyoruz. Karşımıza bu sefer tüm ülkede büyük panik yaratan SAKALLI BEBEK olayı çıktı. Biz de mevzuyu ayrıntılıca araştırdık, inceledik. Haberi bilen bir pişman, bilmeyen bin pişman… Gelin biz size anlatalım!
Kaynak 1
Kaynak 2
Kaynak 3
Şimdi sizi biraz geçmişe, 80’li yılların sonuna götüreceğiz. Türkiye’nin derin bir siyasi zelzele yaşadığı, toplumun yerellik ve batılılaşma sancılarını iliklerine kadar hissettiği o yıllar…
Yaşı yetenler bilir, bilmeyenlere kısaca özet geçelim. O periyot natürel ne internet var, ne toplumsal medya… Kimi gazeteler halkı gündemden haberdar etmek dışında asparagas haberleri kurgulamayı düstur edinmiş. Bunlardan en bilinen ikisi de Bulvar ve Tan gazetesi.
Soft erotizmin kurguyla birleştirildiği haberler, gazetelerin birinci sayfasında yer alırken kimsenin de “bu hakikat mu sanki?” diye sorgulamayıp hüp diye içtiği yazılardan bahsediyoruz.
Bu kurgu sıkıntısı okuyucuda karşılık bulunca önü alınamaz bir format haline gelmesi de kaçınılmaz oldu haliyle. Karnından 10 metrelik yılan çıkan bayan mı dersiniz, Sovyetler Birliği’nin Karadeniz’in altından tünel kazdığı haberi mi yoksa bilim insanlarının ölümsüzlük ilacını bulması mı? Ne ararsanız hepsi mevcut!
Ama en değişiklerinden birisi 1987 yılında yayınlanan “Sakallı Bebek” haberi kuşkusuz. O denli ki, bu haberi duyanlar yıllar sonra bile Sakallı Bebek travmasını atlatamamış durumda.
Haberi size özet geçelim: Efendim sav o ki, İstanbul Cerrahpaşa’da bir adet sakallı bebek dünyaya geliyor. Bebeğin tasviri ise işin en korkutucu yanı…
Bilimkurgu sinema karakterlerine taş çıkartan bu bebeğin belden aşağısı uzaylıya, hızı yaşlı bir amcaya benziyor. Gözlerinden ışık saçan bebeğin upuzun sarı saçları olduğu ve yaşlı bir amca üzere konuştuğu da yeniden bu kurgunun en yaratıcı ayrıntılarından.
Bebeğin annesi doğumda öldüğü için ömrü saatlerle belirlenen sakallı birey bir anda hudut krizi geçiriyor ve “Madem annemi öldürdünüz, ben de Kurban Bayramı’nın ikinci günü kıyameti kopartacağım. Haydi bakalım!” diyor.
Bu inanılmaz dehşetli haber Tan Gazetesi’nin 1 milyon tiraja ulaşmasını sağlıyor lakin bu ortada Türkiye’nin her vilayetinde Sakallı Bebek konuşulmaya başlayınca büyük bir kaos yaşanıyor.
Tan Gazetesi’nin telefonları “gerçekten kıyamet kopacak mı?” diye soran beşerler tarafından kitleniyor. Mevzu Diyanet’e kadar gidince yetkililer birinci evvel karşılık vermiyor. Lakin daha sonra “Evet, sakallı bebek bir kıyamet alametidir fakat o bebek daha doğmadı” biçiminde yanıt veriliyor.
Diyanet de işin içine girince Tan Gazetesi “Gördünüz mü bak, Sakallı Bebek kıyamet alametidir işte” diye mevzuyu düzgünce kanırtıyor. Sakallı bebek konusu gündemden düşmediği için de beşerler yavaş yavaş kafayı yiyecek noktaya geliyorlar.
Hatta haberi duyan vatandaşlar ikiye bölünüyor. Bir kısmı “Biz bunu hak ettik, tevekkül etmek lazım” derken bir kısmı da “Olur mu o denli saçma şey ya!” diyor. O periyot tekrar gazetede yer alan vatandaş görüşlerinin bir kısmı şöyle:
Münevver Altun (ev hanımı): ‘Ben sakallı bebeğin doğmasına inanıyorum. Bu yaradanın toplumu yanlışsız yola davet uyarısıdır’
Osman Acar (banka müdürü): ‘Mümkün değil. Gerçek dışı şeyler yaymak yanlıştır. Ülkemizin birçok cahildir. Aydın kesim içinde dahi olabilir diyenler var. Bence çok saçma.’
Olay o kadar büyüyor ki, yurt dışından haber kanalları Türkiye’ye gelip sakallı bebeği görüntülemek istiyor. Bütün bakanlıklar basın toplantısı yapıp “yok o denli bir şey” dese de halk ikna olmuyor. Tan Gazetesi bu sefer de “Sakallı Bebek öldü, kimsenin bilinmediği bir yere gömüldü” diye mevzuyu kapatmaya çalışıyor. Ve böylece Tan Gazetesi varolduğundan beri en büyük tirajını Sakallı Bebek haberleri üzerinden yapıyor; konu da vakitle gündemden düşüyor.
Peki kimdi bu haberi kurgulayan, harika yaratıcı gazeteci? Çabucak orayı da özet geçelim. Gazeteci Rahmi Turan 2019 yılında “Saraya giden CHP’li” diye bir yazı yazınca, Ahmet Hakan, Sakallı Bebek haberini yapan kişinin de Rahmi Turan olduğunu ve bu yeni haberin de uydurma olduğunu sav ediyor.
Ahmet Hakan’ın “Sakallı Bebek” saldırısına kötü kızan Rahmi Turan, Tan Gazetecisi’nin kurucularından olduğunu fakat o devir gazeteyle bir ilgisinin bulunmadığını evraklarıyla açıklıyor. O devir künyede Genel Yayın Müdürü olarak Tevfik Yener, Yazı İşleri ve Haber müdürleri olarak Yalman Aknar ve Cengiz Yarbağ’ın isimleri olduğu görülüyor.
Bu karşı ataktan sonra Ahmet Hakan bir geri vites yapıyor ve yazının Rahmi Turan’la ilgisi olmadığını, Sakallı Bebek’in ilham kaynağının Ahmet Altan olduğunu şöyle açıklıyor: “Ahmet Altan’ın ‘Sakallı Bebek’ yazısından beni haberdar eden Hürriyet’in başarılı polis adliye muhabiri Toygun Atilla’ya bin teşekkür.”
Yani olay aslında Ahmet Altan’ın Sakallı Bebek romanı isimli yazısından alınıp Tan Gazetesi tarafından uyarlanmış bir kurgudan ibaret. Periyodun genel yayın direktörü Tevfik Yener de yıllar sonra Nokta Mecmuası’na bu itirafta bulunmuş esasen.
‘Sakallı bebek söylentisi bir buçuk aydır gündemdeydi. Ahmet Altan’ın yazısından sonra biz de mevzuyu haber yapmaya karar verdik’
Sakallı Bebek olayına yaratıcı bir kurgu mu demeli yoksa halkı paniğe sevk edenleri suçlamalı mı karar sizin. Bu travmayı hala üstünde taşıyanlar varsa müsterih olsun, Sakallı Bebek diye bir şey yok. Yani en azından bu formuyla…
