Damanın tarihçesi nedir?
Dama oyunu, antik çağlara dayanan en eski oyunlardan birisidir. Afganistan Hindistan bölgesinde ortaya çıktığı, ortadoğu coğrafyasından anadolüzerinden avrupaya yayıldığı kabul görmektedir. Farklı zamanlarda ve mekanlarda ki kazı çalışmalarda rastlanan benzer tahta ve taşların bulunması dama oyununun, çok daha eski zamanlara ait olduğu söylenebilir. Osmanlı zamanında en çok oynanan oyun olması ve bu yüzden avrupada da oynanması bugün dunya genelinde türk daması olarak da bilinmektedir. Dünyada en çok bilinen iki çeşit bilinen dama oyunu vardır. Bunlar; Çapraz dama ( klasik dama ) ve Türk daması damasıdır. Bu yazımızda çapraz dama ve Türk daması nasıl oynanır bunu öğreniyeceyiz.
Çapraz dama nasıl oynanır?
İki oyuncu arasında oynanır. 64 kareden oluşan bir platform üzerinde oynanır. farklı olarak 100 ya da 144 karelik tahtalarda da oynanabilir. Taşların ismi de dama olarak adlandırılır. 100 karelik tahta üzerinde oynanır. iki oyuncunun da 20 adet taşları vardır. Beyaz damaları olan oyuncu oyuna başlar. Taşlar tahta üzerinde siyah karelere gelecek şekilde dizilir. Taşlar dizildikten sonra beyaz taşlara sahip olan oyuncu oyuna başlar. Taşlar geriye doğru hareket edemez. Ama Rakip taşı alırken geriye doğru hareket edebilirler. Taş yeme zorunluluğu vardır. Taş alma kuralıda vardır. Birden fazla taş alma durumunda birden fazla taş alma imkanına sahip olan oyuncu istediği şekilde hamle yapma hakkına sahip olucaktır. Rakibin tüm taşlarını alan yani yiyen oyuncu oyunu kazanacaktır. Ayrıca çapraz damada iki farklı taş bulunıur. Yoz ve dama. Yoz taş sağ veya sol çaprazında ki taşın üstünden atlayarak yiyebilir. Yoz taşın rakip oyuncunun taşının üstünden atlayarak yiyebilmesi için üzerinden atladığı taşın bitişik çaprazında ki karenin boş olması gerekir. Bu şekilde hamlesini yaptıktan sonra yeniden yiyebileceği taş olusa oyun devam eder. Dama taşı ise tüm yönlere hareket edebilir.
Türk daması nasıl oynannır? Kuralları nelerdir?
Türk daması 64 karelik tahtadan oluşur. iki oyuncunun 16’şar taşları vardır. Toplam 32 taş bulunur. Tahtanın ilk sıradaki sekiz karelik yer boş bırakılır. Oyunun en önemli kuralı her hamlede taş alma mecburiyetidir. Türk damasında da çapraz damada ki gibi yoz ve dama taşı bulunur. Yoz taşın üç temel hareketi vardır. Sağa, sola ve ileriye hareket edebilir. Türk damasında kaldırılan taşı hamle yapma zorunluluğu vardır.
Bu görselde beyaz taş sağ yanında ki siyah taşı labilir fakat sol yanında ki iki siyah taşı da alabileceği için o tarafa hamle yapması daha önemlidir.
