Uzmanların, uyku tertibinizi rayınıza oturtmanız gerektiğini gösteren çalışmalarına nazaran sistemsiz uyku müddetleri ve vakitleri orta yaşlı ve yaşlı yetişkinlerde kanser yahut kalp hastalığı nedeniyle mevt riskini artırabilir.
Gelin ayrıntılara bir bakalım…👇
Kaynak: https://www.livescience.com/health/sl…
Orta yaşlı ve yaşlı yetişkinler üzerinde yedi yıl boyunca yapılan bir araştırmaya nazaran, uyku tertibi sistemsiz olan şahısların, sistemli uyku nizamına sahip olan bireylere nazaran kanserden ve kalp hastalığından vefat riski daha yüksek olması çok mümkün.
Daha evvel yapılan araştırmalar, yetersiz uyku müddetinin rastgele bir nedenden vefat riskini artırabileceğini göstermişti, lakin sistemsiz uyku nizamının emsal halde vefat oranlarını etkileyip etkilemediği meçhuldü.
Ancak ‘medRxiv’e nazaran, yapılan araştırmalar bunun yanlışsız olduğunu ortaya koydu.
Araştırmanın ortak müellifi olan Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nden psikoloji alanında yardımcı doçent Matthew Pase,
“Çalışmamız tüm nedenlere bağlı ölümlerin uyku düzensizliği üzerindeki tesirlerini inceleyen en büyük çalışmadır. Uyku tertibinin uyku mühletinden bağımsız olarak mortaliteyi etkileyebileceğini gösteriyoruz.”
Çalışmaya, İngiltere’de yaşayan yaklaşık 90 bin kişi dahil edildi. İştirakçiler yaklaşık olarak 40 ila 70 yaşları ortasındaydı ve bileklerine hareket takip aygıtları takmaları istendi.
Kaydedilen hareket bilgilerinden ne vakit uyuduklarını yahut uyanık olduklarını iddia etmek için istatistiksel bir model kullanan araştırmacılar, her iştirakçi için bir uyku düzenliliği puanı hesapladı.
Bu puan, rastgele iki ardışık gün ortasında bir kişinin tıpkı saatlerde uyanık yahut uyku halinde olma mümkünlüğünü tabir ediyordu.
Araştırmada, bir küme iştirakçi “düşük uyku düzenliliği” olarak puanlandı zira iki ardışık gün boyunca tıpkı saatlerde uyanık yahut uyku halinde olma olasılıkları yüzde 41’di.
Bu durum, kümeleri genel olarak uyku puanlarına nazaran beşinci yüzdelik dilime yerleştirdi. ‘Ortalama’ uyku düzenliliğine sahip olan iştirakçiler ise yüzde 50 diliminde yer alıyorlardı ve ardışık günlerde tıpkı saatlerde ahenge olasılıkları yüzde 61’di.
Verilerin toplandığı yaklaşık yedi yıl içinde, iştirakçilerden 3 bini hayatını kaybetti. Düşük uyku düzenliliği puanlarına sahip olanlar, ortalama puanlara sahip insanlara kıyasla takip devri boyunca rastgele bir sebeple ölme olasılıklarında yüzde 46 daha fazla risk taşıyorlardı.
Hayatını kaybedenlerin içinde, yaklaşık iki bin kişi kanserden ve 616 kişi kardiyovasküler hastalıktan öldü.
Düşük uyku düzenliliği puanına sahip olan şahıslar, ortalama puanlara sahip bireylere kıyasla kanserden ölme olasılıklarında yüzde 33 daha fazla risk taşıyorlardı; kardiyovasküler hastalıktan ölme olasılıklarında ise yüzde 73 daha fazla risk taşıyorlardı.
(Bir ‘yüksek’ uyku düzenliliği puanına sahip üçüncü bir küme da genel olarak vefat riski ve bilhassa kanser ve kalp hastalığına bağlı mevt riski bakımından ortalamanın biraz altında bir talihe sahipti, lakin riskleri ‘ortalama’ kümesinden büyük oranda farklı değildi.)
Analiz, iştirakçilerin yaş, etnik küme, cinsiyet, sigara içme durumu, diyabet, mevcut kalp rahatsızlıkları ve kanser durumları, eğitim seviyesi, gelir ve ortalama olarak uyku müddetleri üzere farklılıklarını dikkate aldı.
Pase:
‘Uyku ve uyanıklık vakitlerinde yaşanan değişiklikler, doku tamiri ve metabolizma üzere beden süreçlerini bozabilir, bu da kronik hastalık riskini artırabilir. Bununla birlikte, kanser ve kardiyovasküler hastalığın gelişimine katkıda bulunan bedendeki değişikliklerin, uyku düzenliliğinde gözlenen farklılıklara yol açmış olabileceği de mümkündür. Lakin datalara dayanarak grubun sistemsiz uyku sistemlerinin direkt ölümcül hastalık oranlarını artırıp artırmadığını yahut aksine etkileyip etkilemediğini şimdi net olarak belirlenemez.’
Çalışmadaki bir öbür kısıtlayıcı etken, araştırmacıların uyku ve uyanıklık vakitlerini iddia etmek için sadece hareket bilgilerini kullanmaktı.
Bu nedenle takım insanların nitekim uyudukları vakti ve nispeten hareketsiz yattıkları vakti tam manasıyla ayırt edemedi.
Pase:
‘Ölçümlerimizin doğruluğunu daha da artırabilseydik, daha da güçlü bir tesir görebilirdik.’
Peki sistemsiz uykular nasıl nizama girebilir?
Uyku bozukluklarıyla ilgilenen Dr. Johan Meurling, sistemli uyku için birkaç ipucu öneriyor:
-
Hafta içi ve hafta sonu birebir saatte uyanmak için bir alarm kurmak
-
Gündüzleri uyumamak
-
Yatakta toplumsal medyada gezinmek üzere alışkanlıklardan kaçınmak
-
Gün içinde antrenman yapmak fakat uyku vaktinden birkaç saat evvel yapmamak
-
Öğleden sonra 3’ten sonra kafein tüketiminden kaçınmak.
“İçsel biyolojik saatlerinize nazaran hareket edin.”
‘Kendi içsel ritminize uygun bir program oluşturarak tertipli uyku sağlamak size yardımcı olacaktır.’
Sizler sistemli bir uyku nizamı için neler yapıyorsunuz? Yorumlarda buluşalım…👇
