Akciğer ve mesane kanserinde ortak sebep ‘sigara’
Prof. Dr. Atila Akkoçlu: “Türkiye akciğer kanseri görülme sıklığında dünyada 9’uncu sırada”
Prof. Dr. İnanç Aslan: “Tütün kullanımı mesane kanseri gelişme riskini 3 – 4 kat artırıyor”
İSTANBUL Türk Üroonkoloji Derneği ve Türk Akciğer Kanseri Derneği tütün kullanımının eş vakitli mesane ve akciğer kanseri oluşumundaki tesiri ile ilgili bilgileri paylaştı. Paylaşılan bilgilerde sigaranın akciğer ve mesane kanserlerinin gelişmesinde en kıymetli etken olduğu vurgulandı.
Türk Üroonkoloji Derneği tarafından AstraZeneca Türkiye’nin dayanağı ile güncellenen ‘Türk Üroonkoloji Derneği Mesane Kanseri Data Tabanı’ projesinden elde edilen bilgiler düzenlenen basın toplantısında kamuoyu ile paylaşıldı. 2 bin 568 hastadan elde edilen bilgiler ile gerçekleştirilen bu çalışmada tütün kullanımının eş vakitli mesane ve akciğer kanseri oluşumundaki tesiri tespit edildi. Araştırmaya nazaran, mesane kanseri hastalarının yüzde 2,1’ine birebir vakitte akciğer kanseri, yüzde 9,9’una kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), yüzde 0,5’inde ise hem akciğer kanseri hem de KOAH görüldü.
Sigara kullanan mesane kanseri hastalarında akciğer kanseri görülme oranı daha yüksek
Açıklanan bilgilere nazaran, mesane kanseri hastalarının yüzde 50,3’ü, hem mesane hem akciğer kanseri olanların ise yüzde 81,2’si sigara kullanıyordu. Sigara kullanan bireylerde her iki kanser tipine de sigara kullanmayanlara nazaran daha erken yaşlarda teşhis kondu. Mesane kanseri olan hastalarda akciğer kanseri görülme sıklığı sağlıklı insanlara nazaran daha yüksek. Mesane kanseri olup sigara kullananlarda akciğer kanseri gelişme riski daha da artıyor. Mesane kanseri olan hastalarda ortalama 3,7 yıl sonra akciğer kanseri geliştiği, akciğer kanseri olan hastalarda ise ortalama 4,2 yıl sonra mesane kanseri geliştiği gözlendi. Ayrıyeten daha evvel sigara kullanırken bırakmış olmak, gerek mesane gerekse akciğer kanseri gelişim riskini azaltmıyor. Sigara kullananlarda mesane kanseri daha erken yaşlarda gözleniyor ve sigara kullanan hastalar daha yüksek evrede ve derecede teşhis alıyor. Sigara kullanan hastaların mesane kanseri nedeniyle idrar torbalarının büsbütün alınmasını gerektiren cerrahiye gitme ihtimali daha yüksek olup ameliyattan sonra bu hastalarda komplikasyon gelişme riski de artıyor. Yeniden bu hastaların takiplerinde hastalığın tekrar etme riski, hastalıkta ilerleme riski, hastalığın öteki organlara yayılma riski ve mevt riski daha yüksek. Hem mesane hem akciğer kanseri olup sigara kullanmaya devam edenlerde mesane kanseri daha ileri evreli olup daha ölümcül seyrediyor.
“Türkiye akciğer kanseri görülme sıklığında dünyada 9’uncu sırada”
Ülkemizde 2021 yılında 20 milyon kişinin sigara içtiğini, en yüksek oranın 35 – 44 yaş kümesi olduğunu ve erkeklerde sigara içme oranının yüzde 53 bayanlarda ise yüzde 24 düzeyinde bulunduğunu aktaran Türk Akciğer Kanseri Derneği İdare Şurası Lideri Prof. Dr. Atila Akkoçlu, akciğer kanseri ile ilgili, “Türkiye’de akciğer kanseri hadiseleri erkeklerde yüz binde 74,8, bayanlarda ise yüz binde 10 oranında görülüyor. Akciğer kanseri, bir yıl içerisinde yeni teşhis alan kanser sıklığında erkeklerde 1. sırada yer alırken bayanlarda 4. sırada. Her yıl yaklaşık 41 bin yeni hastada görülen akciğer kanserinde ortalama yaş ise 60. Hastaların yüzde 90’ı sigara içiyor ki sigara içenlerin de yüzde 90’ını erkekler oluşturuyor. Hastaların yüzde 70’i ise maalesef ileri evrede tabibe gidiyor. Halbuki Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran 2018 yılı prestijiyle yıl içinde 2 milyondan fazla şahsa (tüm kanserlerin yüzde 11,6’sı) akciğer kanseri tanısı konuyor. Mevt nedeni sıklığında, kanser nedeniyle gerçekleşen vefatlar ortasında akciğer kanseri erkeklerde yüzde 22 ile birinci sırada, bayanlarda yüzde 13,8 ile göğüs kanserinin akabinde ikinci sırada yer alıyor. Türkiye, akciğer kanserinin görülme sıklığında yüz binde 36,9 ile dünya sıralamasında dokuzuncu sırada yer alırken, erkeklerde yüz binde 74,8 ile Macaristan ve Sırbistan’ın akabinde dünyada üçüncü sırada yer alıyor.1 Akciğer kanseri beklemez. Bu nedenle bilhassa sigara içenlerin bu hastalığa çok daha fazla ehemmiyet vermesi, gerekli tetkikleri vaktinde yaptırmaları büyük ehemmiyet taşıyor” sözlerini kullandı.
“Tütün kullanımı mesane kanseri gelişme riskini 3 – 4 kat artırıyor”
Tütün kullanımının mesane kanseri için en kıymetli risk faktörü olup mesane kanseri gelişme riskini 3 – 4 kat artırdığını belirten Türk Üroonkoloji Derneği İdare Konseyi Lideri Prof. Dr. İtimat Aslan, “Bu risk, tütün kullanım müddeti ve günlük içilen sigara sayısı ile direkt bağlantılı. Ayrıyeten hem mevcut sigara içenlerde hem de daha evvel sigara kullanıp bırakmış olanlarda mesane kanseri gelişim riskinin hiç sigara kullanmayanlara kıyasla yüksek olduğu da görüldü” dedi.
Prof. Dr. Aslan, kelamlarını şöyle sonlandırdı: “Her yıl yeni teşhis konulan mesane kanseri olgularının erkeklerde yüzde 50 – 65’i, bayanlarda yüzde 20 – 30’u tütün kullanımı ile bağlantılı. Sigara ile alakalı kansere bağlı vefatlar sıralamasında mesane kanserine bağlı vefatlar akciğer kanserinden sonra ikinci sırada yer alıyor. Sigaraya daha erken yaşlarda başlayanlarda mesane kanserinden vefat riski daha yüksek. Mesane kanseri hastalarının daha ileri yaşlarda teşhis alması, sigara kullanımına başlama ile mesane kanseri teşhisi ortasında yaklaşık 30 yıllık bir gecikme mühleti olduğunu düşündürüyor. Bununla birlikte sigarayı bırakanlarda mesane kanseri riskinde ani bir azalma gözleniyor. Bu azalma, sigarayı bıraktıktan 1 – 4 yıl sonra yüzde 40, 25 yıl sonra yüzde 60 3. Tütün dumanı beta-naftilamin, aromatik hidrokarbonlar üzere kanser yapan unsurları içerdiğinden bu parçacıklar mesanede ve bedenin öbür bölgelerinde iltihaplanmaya neden oluyor, DNA’daki kanser yapan ve tümörü baskılayıcı genlerde mutasyonlar yaparak kanser gelişimini uyarıyor. Bu nedenle insanları sigarayı bırakmaya teşvik etmek, erkek ve bayanlarda mesane kanseri görülme sıklığının azalmasına neden olacak. Düşük katran içeren sigara kullanımı da mesane kanserinden korumuyor. Tıpkı tesir elektronik sigaralar için de geçerli. Elektronik sigara kullanan bireylerin idrarlarında da kanser yapan hususlarda artış olduğu gözlemlendi.”