İçişleri Bakanlığı’nın 27 günlük sokağa çıkma kısıtlamasını içeren tam kapanma genelgesinde açıkça belirtilmemesi nedeniyle tartışma konusu olan “alkollü içki satışı”na CHP’li bazı belediyelerin de destek verdiği iddası tartışmayı büyüttü. Ancak bazı il hıfzısıhha kurulu kararlarına belediye başkanlarının onay vermemesine karşın, kararların “oybirliğiyle” alındığının duyurulduğu ortaya çıktı.
CHP’nin yerel yönetimlerden sorumlu genel başkan yardımcısı Seyit Torun, ilk anda iki belediye başkanının “rutin işlem” düşüncesiyle yasak kararını onayladığını, altı belediye başkanının ise imzasının bulunmadığını ve bununla ilgili açıklamaların da yapıldığını söyledi.
İçki satışı yasağı kararına imza atan Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan ise BBC Türkçe‘ye yaptığı açıklamada, İçişleri Bakanlığı genelgesinde yasak kararı olmadığının anlaşılması üzerine, il hıfzısıhha kurulu kararından imzasını çekeceğini açıkladı.
Tartışma nasıl başladı?
İçişleri Bakanlığı’nın koronavirüs salgını nedeniyle 81 il valiliğine gönderdiği genelgede, içki satışına ilişkin bir hüküm olmaması ve “sözlü” olarak İçişleri Bakanı’nın daha önceki kısıtlamalarda olduğu gibi içki satışının tekel büfeleri ve marketlerde satışının yasak olduğunu açıklaması tartışma yarattı.
Başta Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken olmak üzere, birçok hukukçu ve esnaf meslek örgütü temsilcisi, genelgede olmayan bir düzenlemenin uygulanamayacağını belirterek, içki satışı yasağına esnafın uymayacağını duyurdu. Ancak, bu kez il hıfzısıhha kurullarından, kısıtlama boyunca içki satışı yasağının “oybirliğiyle” alındığına ilişkin kararlar kamuoyonu duyuruldu.
Bu illerden sekizinde ise ise il hıfzısıhha kurulu üyesi olan CHP’li belediyediye başkanlarının da onayının olduğu iddiası sosyal medyada paylaşıldı.
CHP yönetiminin 17 gün boyunca içki yasağına karşı tutum açıklamasına karşın İzmir, Eskişehir, Tekirdağ, Çanakkale, Bolu, Kırklareli, Aydın ve Bilecik belediyelerinin, il hıfzısıhha kararlarına onay verdiğine ilişkin paylaşımlar yapıldı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Torun: Rutin işlem olarak düşünmüşler
CHP’nin yerel yönetimlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun ise sadece iki belediye başkanının, Eskişehir Büyükşehir ve Çanakkale Belediye Başkanlarının, akşam saatlerinde gelen kararı “rutin işlem” diye düşünerek onayladığı bilgisi aldıklarını söyledi:
“Gördüğümüz kadarıyla ilk aşamada iki belediyemiz imza atmış. Sanıyorum, rutin karar diye akşamüstü getirilen kararları imzalamışlar. Ancak diğer adı geçen belediyelerimiz zaten açıklama yaptılar, bu kararlarda imzamız yok diye.”
Belediye başkanlarının işlemlerine doğrudan karışmalarının mümkün olmadığını beliren Torun, “Biz belediye başkanı arkadaşlarımızla da konuştuk, elbette kendiniz karar verirsiniz, ama hassasiyetimizin olduğunu bilin’ dedik. Daha sonraki işlemlerde de de bu konu gündeme gelince belediye başkanlarımız hassas davrandı, kararları imzalamadılar” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer: Toplantıya katılmadık
İl hıfzı sıhha kurulu kararının “oy birliği” ile alındığı açıklamasının yapıldığı illerden olan İzmir’in CHP’li Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ise söz konusu kararın alındığı toplantıya katılmadıklarını ifade etti.
BBC Türkçe‘ye konuşan Soyer, “Neden böyle bir açıklama yapıldı hakikaten bilmiyoruz ama bizim imzalamamız söz konusu değil. Biz çok net olarak insanların yaşam tarzına müdahale edecek hiçbir kararın arkasında durmayız. Ne orucuna, ne eğlencesine, keyfine müdahil olmayız. O nedenle orada durduk zaten” görüşünü dile getirdi.
Soyer, toplantıya da bu nedenle katılmadıklarını ifade etti.
Çanakkale Belediye Başkanı Gökhan: İmzamı geri çekeceğim
Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan ise kendisinin de imza attığı il hıfzısıhha kurulu kararındaki içki satışına ilişkin yasak kararının İçişleri Bakanlığı genelgesinde yer almadığını, kararı imzaladıktan sonra fark ettiğini ifade etti. Daha önceki sokağa çıkma kısıtlamaları sürecinde, yasak kararlarının genelgede de yer aldığı için kendisinin de benzer bir kararın devamı niteliğinde olduğu düşüncesiyle kararı imzaladığını belirten Gökhan, karardan imzasını çekeceğini söyledi:
“Gece 10’da evime imzaya geldiler. Ben de 7770 sayılı genelge içinde var düşüncesiyle elbette var olan yasağı devamı niteliğinde diye imza attım. Ama baktım ki 7770 sayılı genelgede bu yasak yok. Ben de hafta içinde alkollü içki satışının engellenmemesi için şerhimi koyacağım. Yani il hıfzı sıhha kararından imzamı geri çekeceğim.”
Kurul kararları nasıl paylaşıldı?
İçki satışı yasağını da içeren il hıfzı sıhha kurulu kararlarının bazıları, üyelerin “ıslak imzası”nı da içerecek şekilde kamuoyuyla paylaşılırken, bazılarında üyelerin imza yeri boş veya bazı üyeler onay vermemesine karşın kararların “oybirliğiyle” alındığı duyuruldu.
Kırklareli İl Hıfzı Sıhha Kurulu’nun 30 Nisan 2021 tarihli içki satışının yasaklanmasına ilişkin kararına, toplantıya kurul üyesi olarak katılan Kırklareli Belediye Başkan Vekili Arda Kolcular, “İmzadan imtina ediyorum” şerhi düşerek kararı imzalamadı. Anca buna karşın kararın “oybirliği” ile alındığı duyuruldu.
İzmir, Eskişehir’in de aralarında bulunduğu illerde kararlar imzacıların ismine yer verilmeden duyurulurken; Bolu İl Hıfzısıhha Kurulu kararında, kurul üyelerinin isimleri ile birlikte kararların “oybirliğiyle alındığı” ifade edildi.