İnsan vücudunun büyümesi ve düzgün çalışması için gerekli toplam 13 vitamin vardır ve bunların yarısından fazlası B vitaminleri grubuna aittir. Bazılarının isimleri farklı olduğu için sayılarıyla da bilinirler. En iyi bilinenleri B1 vitamini (tiamin), B2 vitamini (riboflavin) B3 vitamini (niasin), B6 vitamini (piridoksin), B9 vitamini (folik asit) ve B12 vitaminidir (kobalamin).
Diğer besinler kadar ilgi görmese de, B12 vitamini genel sağlık için çok önemlidir. Vücudun B12 vitamini üretmediği ve sadece hayvansal gıda ürünlerinden elde edilebileceği göz önünde bulundurulduğunda, B12 vitamini eksikliğinin yaygın olması oldukça normaldir.
B12 vitamini, aşağıdakiler de dahil olmak üzere genel sağlığa çeşitli şekillerde katkıda bulunur:
– Beynin ve sinir sisteminin doğru çalışmasına yardımcı olur.
– DNA’nın oluşturulması ve bakımında rol oynar.
– Kırmızı kan hücrelerinin oluşturulması ve bakımında yer alır.
– Metabolik süreçlerde ve enerji üretiminde destek olur.
GÜNLÜK B12 VİTAMİNİ İHTİYACI
Bu işlevleri sürdürmek için yaşınıza bağlı olarak belirli bir günlük B12 vitamini tüketimi önerilir:
0 – 6 ay: 0.4 mikrogram
7 – 12 ay: 0,5 mikrogram
1 – 3 yaş: 0.9 mikrogram
4 – 8 yaş: 1.2 mikrogram
9 – 13 yaş: 1.8 mikrogram
14 – 18 yaş: 2.4 mikrogram
18 yaş ve üstü: 2.4 mikrogram
Hamile kadınlar: 2.6 mikrogram
B12 VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ
Çoğu B12 vitamini eksikliği semptom göstermez ve ya teşhis edilmez ya da başka bir nedenden dolayı testlerde şans eseri bulunur. B12 vitamini eksikliğiniz olduğunda vücudunuza şunlar olabilir:
Anemi
Vücudunuzun dokularına yeterli oksijeni taşımak için yeterli sağlıklı kırmızı kan hücrenizin olmadığı bir durumdur. Düşük hemoglobin olarak da bilinen anemi durumunda, kendinizi iyi hissetmez, yorgunluk ve güçsüzlük çekebilirsiniz. Yeterince B12 almamanın anemi ile ilişkili olduğu çeşitli araştırmalarda gösterilmiştir.
Kalp ve Damar Problemleri
B12 vitamini, vücudun her zaman ihtiyaç duyduğu yeni kimyasalları oluşturmak için homosistein olarak bilinen amino asidi parçalar. B12 vitamini vücudunuzda eksik olduğunda, homosistein seviyeleriniz yükselir, bu da kalp krizi veya kardiyovasküler problem riskinizi artıran bir şeydir.
Demans
Bazı araştırmalar, yeterli B12 vitamini almamanın Alzheimer riskinin artmasıyla ilişkili olabileceğini göstermektedir. Ayrıca halüsinasyonlar veya şiddetli ruh hali değişimleri gibi demansa benzer semptomlarla başka sorunlara da yol açabilir.
Nefes Darlığı
B12 vitamini eksikliği, kırmızı kan hücrelerinin vücuda oksijen sağlama yeteneğini tehlikeye atabilir. Bu durum, nefes darlığına neden olabilir.
Glossit
Bu durum, dilin yumuşamasına neden olur, bu da bu organın duyarlılığının artmasına ve tat alamamasına neden olur. Aşırı durumlarda, bu durum kırmızı, çatlamış bir dile neden olur.
Yoğun Yorgunluk
Kırmızı kan hücrelerinin üretimi, B12 vitamininin ana işlevlerinden biridir. Kırmızı kan hücreleri, işlevleri sırasında kaslar da dahil olmak üzere vücutta oksijen taşır. Düşük B12 vitamini seviyeleri, oksijen taşımak için daha az kırmızı kan hücresi üretimi ile sonuçlanır ve bu da ciddi yorgunluğun ortaya çıkmasına neden olur.
B12 VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNİN NEDENLERİ
B12 vitamini eksikliğinin nedenleri şunlar olabilir:
– B12 vitamini içermeyen diyet eksikliğe neden olabilir. Herhangi bir hayvansal ürün tüketmeyen vejeteryanlarda ve veganlarda B12 vitamini eksikliği görülür.
– Kronik atrofik gastrit (önemli B12 vitamini eksikliğinin en yaygın nedeni) veya önceki bir cerrahi operasyonun bir sonucu olarak midenin kısmen veya tamamen alınması gibi mide hastalıkları da B12 vitamini eksikliğine neden olur. Kronik atrofik gastrite bağlı anemiye pernisiyöz anemi denir. Atrofik gastritli kişilerde bazen vitiligo, hipotiroidizm ve Addison hastalığı gibi otoimmün hastalıkların karakteristik başka klinik belirtileri olabilir.
– Bağırsak hastalıkları. Crohn hastalığı, ileum ve kolon arasında fistüllerin varlığı, jejunal divertikül, bağırsak sorunları, bariatrik cerrahi, bağırsak tenya enfeksiyonları gibi çeşitli bağırsak hastalıkları B12 vitamini emilimini engelleyebilir ve eksikliğe neden olabilir.
– Mide tarafından asit salgılanmasını azaltan ilaçların uzun süreli kullanımı B12 eksikliğine yol açabilir.
– Çölyak hastalığı, radyasyon tedavisi ve ağır alkol tüketimi de B12 vitamini eksikliğine neden olur.
B12 VİTAMİNİ AÇISINDAN EN ZENGİN 10 BESİN
B12 vitamininin beslenmemize iyi bir katkı yapmasına yardımcı olabilecek yiyeceklerin neler olduğuna göz atalım:
Dana karaciğeri: 100 gramda 80 mikrogram B12 vitamini
Kuzu böbreği: 100 gramda 55 mikrogram B12 vitamini
Dana eti: 100 gramda 13 mikrogram B12 vitamini
Kuzu eti: 100 gramda 2,6 mikrogram B12 vitamini
İstiridye: 100 gramda 98 mikrogram B12 vitamini
Uskumru: 100 gramda 19 mikrogram B12 vitamini
Sardalya: 100 gramda 8.9 mikrogram B12 vitamini
Somon: 100 gramda 3.5 mikrogram B12 vitamini
Parmesan peyniri: 100 gramda 2.3 mikrogram B12 vitamini
Yumurta sarısı: 100 gramda 2 mikrogram B12 vitamini
B12 vitamini eksikliğini önlemek için vegan annelerin bebeklerine doğum anından itibaren B12 vitamini takviyesi yapılması önerilir.