TÜRKİYE Baş ve Boyun Kanserleri Derneği Lideri Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, baş boyun kanserinin erken teşhisine dikkat çekti. Prof. Dr. Özdoğan, “Baş boyun kanserlerinde ne kadar erken tanırsak, çok küçük bir cerrahide yahut hudutlu alan radyoterapiyle büsbütün iyileştirebilme bahtımız var. Erken evrede yakaladığımızda neredeyse yüzde 90’ların üzerinde büsbütün hastalıktan kurtulma bahtı var” dedi.
Bu yıl 20-24 Eylül tarihlerinde gerçekleşen 9’uncu Baş ve Boyun Kanseri Farkındalık Haftası kapsamında Türkiye‘de 6 vilayetteki 8 merkezde fiyatsız tarama programı gerçekleştiriliyor. Türkiye Baş ve Boyun Kanserleri Derneği Lideri ve Memorial Antalya Hastanesi Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Özdoğan ile Atılım Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Kısmı Öğretim Üyesi, Avrupa Baş ve Boyun Kanserleri Cemiyeti Genel Sekreteri ve Baş ve Boyun Kanserleri Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Şefik Hoşal, Baş Boyun Kanserleri Derneği ve hastalıkları hakkında bilgi verdi. Prof. Dr. Mustafa Özdoğan ve Prof. Dr. Şefik Hoşal, hastalık erken evrelerde teşhis edildiğinde, tedavi muvaffakiyetinin yüzde 80-90’lara ulaştığına dikkati çekerek, belirtilere karşı uyardı.
SON YILLARDA ARTAN RİSK FAKTÖRÜ
Türkiye Baş ve Boyun Kanserleri Derneği Lideri Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, baş boyun kanserlerinin cilt dışında burun bölgesinden başlayıp, yutak borusu, ağız içi, yutak, lisan, bilhassa gırtlak bölgesi ve yemek borusunu kapsayıp tükürük bezlerini de içine alan yüzdeki sinüs boşluklarını içeren alanlarda geliştiğini anlattı. Kanserin en temel bilinen risk faktörünün baş boyun kanserlerinde de rastlandığını belirten Prof. Dr. Özdoğan, “En kıymetli risk faktörü sigara, ikinci alkol, üçüncüsü ise insan papilloma virüsü ki bunu daha çok bayanlarda rahim ağzı kanseri yapar diye biliriz. Lakin bu erkekler için de bayanlar için de son yıllarda artan bir risk faktörüdür. Bununla birlikte makûs ağız hijyeni, obezite üzere beslenmedeki bozukluklar ve çevresel kimyasallar az da olsa katkı sağlamaktadır” dedi.
3 HAFTADAN FAZLA UZAYAN ŞİKAYETLERE DİKKAT
Baş boyun kanserlerinin en temel belirtileri hakkında bilgi veren Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, “Özellikle burun bölgesinde ve ağızdan kanama, ağız içinde ve dudakta güzelleşmeyen yaralar, uzunluğunda ve baş boyun bölgesinde ortaya çıkan şişlikleri olan bilhassa bu şikayetlerin 3 haftadan daha fazla uzaması kesinlikle dikkat edilmesi gereken bahislerdir. Ağız içi, dudak, burun, boyun ve bu bölgede ortaya çıkan şişlik, kanama ve yara üzere durumlarda kesinlikle tabibe gitmeliyiz ve muayene olmalıyız” diye konuştu.
SİGARA VE ALKOL KANSER RİSKİNİ ARTIRIYOR
Çoklukla erkeklerde daha sık görüldüğünü belirten Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, “Son yıllarda bayanlarda da sigara içme oranının ve alkol kullanımının artmasıyla birlikte bayanlarda da bu oran süratle tırmanmaktadır. Öncelikle ileri yaş hastalığı olmakla birlikte bu sıklıkla bayanlarda yerini almaya başlamıştır” dedi.
‘EN BÜYÜK SORUN TOPLUMUN BAŞ BOYUN KANSERLERİNİ TANIMIYOR OLMASI’
Erken teşhis ve tedavinin çok kıymetli olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, “Baş boyun kanserlerinde ne kadar erken tanırsak, çok küçük bir cerrahide yahut hudutlu alan radyoterapiyle büsbütün iyileştirebilme talihimiz var. Erken evrede yakaladığımızda neredeyse yüzde 90’ların üzerinde büsbütün hastalıktan kurtulma talihi varken hem dünya hem de Türkiye perspektifinden baktığımızda çoğunlukla yüzde 60’lara varan oranlarda, direkt tedavi edilmesi güç bir evrede yakalamaktayız. Bunda en büyük sorun de toplumun baş boyun kanserlerini tanımıyor olması, durumun farkında olmuyor olmasıdır. Bir burun tıkanıklığını, burundan kanamayı kesinlikle kolay nedenlere bağlıyor olması ve doktora gitmekte gecikmesidir. Bu belirtiler ortaya çıktığında şayet erkenden doktora müracaat edilirse çok küçük cerrahiler, yeniden hudutlu alanlarda tedavi edebiliyoruz” diye konuştu.
‘ERKEN TANIYI ARTIRMAK İSTİYORUZ’
Kanser durumu ilerlemişse kemoterapi ve immüno terapiler üzere tedaviler yapılarak multidisiplinler ortası çalışıldığını aktaran Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, “Artık kolay tedaviden radyasyon onkolog, tıbbi onkolog, baş boyun cerrahı, baş boyun tümör cerrahı, beslenme uzmanları, psikologlar üzere geniş bir alanda çalışmak zorunda kalıyoruz. Zira baş boyun bölgesi bir insan için en hassas, en değerli bölgelerden biridir. Bu bölge tümörlerinde vereceğimiz radyoterapiler, kemoterapiler ister istemez hastayı hırpalamaktadır. Yapılacak cerrahiler hastaların gerek imgesini bozmakta, bazen ses kaybı oluşturmaktadır. Tüm bunlara maruz kalmamak, toplumu bilinçlendirmek ve erken tanıyı artırmak istiyoruz. Fakat erken teşhis konulamayan hastada baş boyun tedavisinde çok güzel duruma gelmiş durumdayız. Multidisipliner takım çalışması, neredeyse ülkemin çabucak her yerinde çok düzgün bir halde uygulanmaktadır. Şayet aşikâr bir evreyi aşmışsa da milletlerarası farklı birşeye gereksinim duymadan gerek tıbbi gerekse de ilaç tedavileri olarak son derece yetecek durumdadır” dedi.
TEDAVİDE MULTİDİSİPLİNER ÇALIŞMA
Hastanede multidisipliner bir takımla baş boyun kanserlerini değerlendirdiklerini belirten Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, “Radyoterapideki teknolojik gelişmeler bizim elimizi en çok rahatlatan sistemlerdir. Robotik cerrahilerin gelişmesi, baş uzunluğunda geniş doku aldığımızda onu onaracak plastik cerrahlarımızın çok faal olması son derece önemlidir” diye konuştu.
YILLIK 8 BİN BAŞ BOYUN KANSERİ TANISI
Prof. Dr. Mustafa Özdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“En kıymetli şey erken teşhis. Tüm kanserler önlenebilir. Neredeyse yüzde 50’si ortadan kaldırılabilir. 2020 yılında Türkiye’de 233 bin yeni kanser tanısı konulmuştur. Şayet farkında olursak biz kimi çevresel faktörlerimizi, sigara, alkolü ortadan kaldırırsak neredeyse bunun 100 binini yok edebiliriz. Baş boyun kanserleriyle de bu kelam konusu. Yaklaşık yıllık 8 bin civarında ülkemizde baş boyun kanseri tanısı almaktadır. Neredeyse yüzde 60’ı bölgesel, ileri evre yahut metastatik periyotta gelmektedir. Münasebetiyle bu hastalığı önlemek önleyemediğimiz hastalık için de farkındalık yaratarak erken teşhis koymak çok değerlidir. Hayat kurtarıcıdır.”
EN KIYMETLİ YAYILMA BELİRTİSİ LENF BEZLERİ
Baş ve Boyun Kanserleri Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Şefik Hoşal, baş boyun bölgesindeki rahatsızlık şikayetleri nedeniyle hastaların tedaviye başvurduğunu anlattı. Prof. Dr. Şefik Hoşal, “Örneğin ses kısıklığı değerli bir bulgu. Bunun yanında yutma zahmeti gırtlak kanseri için değerli belirti. Geçmeyen bir burun tıkanıklığı, bilhassa tek taraflı burun kanamaları kıymet kazanıyor. Baş boyun kanserinin en kıymetli yayılma yolu uzunluğundaki lenf bezleridir. Lenf bezlerinde büyümeler oluyor. Bu da uzunluğunda şişkinlikle karşımıza çıkıyor. En tehlikeli bulgu uzunluğunda şişlikle hastalarımızın bize başvurmasıdır” dedi.
PANDEMİ NEDENİYLE HASTALARIN YÜZDE 60’I MÜRACAAT YAPMAKTAN KAÇINDI
Avrupa Baş Boyun Derneği’nin Covid-19 nedeniyle hastaların etkilendiğine dair çalışma yaptığını anlatan Prof. Dr. Hoşal, “Geçen sene Almanya, Polonya, Portekiz, Ukrayna ve Türkiye’de bir çalışma yürütüldü. Bu çalışmada görüldü ki, Türkiye’deki hastaların yüzde 60’ı pandemi nedeniyle tabibe başvurmaktan kaçındı. Baş boyun kanserinin en değerli özelliği erken teşhiste tedavi yüzde 80-90’da. Büsbütün tedavi edebildiğimiz bir hastalık. İleri evrede gelen hastada başarımız yüzde 50 azalıyor. Çok önemli bir kayıp. Hastanın ömür kalitesi düşmüş oluyor. Bu nedenle gecikmeye neden olamamak için hastanın bize erken başvurması ve zararın az olmasıdır” diye konuştu.
TARAMALARLA TOPLUMUN BİLİNÇLENMESİ AMAÇLANIYOR
Farkındalık haftası kapsamında Türkiye’de birtakım merkezlerde gerçekleşen baş boyun kanser taramalarını anlatan Prof. Dr. Şefik Hoşal, “Avrupa Baş Boyun Derneği’nin bu sene 9’uncusunu yaptığı aktivite kapsamında onunla ilgili bir grup her ülke kendi bünyesinde çalışmalar yapıyor. Biz de bu mevzuda Türkiye’de tarama testleriyle hastaların bilinçlenmesini, baş boyun kanserleri hakkında bilgi sahibi olmasını istiyoruz. Baş boyun kanserleri tedavisi tek bir tabibe ya da kümeye hakim değil bunun bir multidisipliner yaklaşımla çözülmesi gerekiyor. Bu bahiste farkındalığı artırmak gayeli 6 ile 8 merkezde tarama başlattık” dedi.
‘GENÇLERİN BİLİNÇLENMESİ GEREKİYOR’
Baş boyun kanserlerinin aslında ileri yaş hastalığıyken, son yıllarda dünyada gençlerde de görülmeye başladığını aktaran rof. Dr. Şefik Hoşal, “Bu nedenle toplumsal medyayı daha faal kullanan genç arkadaşların da bilinçlenmesi gerekiyor. Zira risk faktörlerimiz çok önemli olarak gençleri de ilgilendiriyor. O nedenle #başagelenaşılır hashtag’iyle bunu başlattık. Umarım başarılı olur” dedi.