Besin Mühendisi Bülent Şık, çocukluk çağında (ilk altı yaş çok kritik) kurşuna maruz kalmanın beyin ve hudut sisteminde hasara, büyümede yavaşlamaya, anemiye, işitme kaybına, davranış ve öğrenme problemlerine neden olduğunu belirterek, kamuoyuna, “Çocuklarda kurşun maruziyetine yol açan boyalar yasaklansın” daveti yaptı.
Şık, Bianet’te kaleme aldığı yazısında özetle şunları kaydetti:
“En değerli maruziyet kaynaklarının başında ise kurşun içeren boyalar yer alıyor. Kurşunlu boyalarla boyanmış mesken ve iş yerleri ile bu tip boyaların kullanıldığı her türlü eşya-ürün risk içeriyor.
Boya üretiminde kullanılan kurşun boyaların daha sağlam olmasını ve çabuk kurumasını sağlıyor. Lakin kullanılan boyalar vakitle yıpranıp aşınıp etrafa saçılmaya başladığında meseleler da başlıyor.
Kurşunlu boyanın vakitle yüzeylerden (duvarlar, tezgâhlar, ahşap eserler ve çeşitli eşyalardan) pulcuklar halinde etrafa saçılması ya da küçük parçacıklar halinde solunan havaya karışması ya da meskenlerde, iş yerlerinde, okullarda boya yapılırken eski boyanın sıyrılması-kazınması üzere süreçlerle tozuyarak havaya karışması en değerli maruziyet kaynaklarını oluşturuyor. Havaya karışan ya da objelere bulaşan kurşun içeren parçacıkların solunması ya da yutulması kurşunun bedenimize girmesine yol açıyor.
Bu durum, bir yetişkine kıyasla yüzeylerle teması fazla olan ve ellerini ya da ellerine geçen objeleri ağızlarına sokma eğiliminde olan küçük çocukları kurşun maruziyeti açısından önemli bir risk altına sokuyor. Küçük çocuklar yetişkinlere nazaran kurşuna 4-5 kat daha fazla maruz kalabiliyor. “
“Dünya Sıhhat Örgütü boyalardan kurşuna maruz kalmayı önlemenin en tesirli yolunun boyalarda kurşun asıllı katkı unsurlarının kullanımını yasaklayan mevzuat, yönetmelikler ve/veya yasal olarak bağlayıcı standartlar dâhil olmak üzere ulusal yasalar oluşturmak olduğunu belirtiyor.”
“Türkiye içeriğinde kurşun bulunan boyaların kısıtlanmasına-yasaklanmasına yönelik çalışmaları yapan ülkeler listesinde yer almıyor. Bir diğer deyişle çocuk sıhhati için en değerli risklerden birini oluşturan kurşunlu bileşiklerin kullanımı ülkemizde hala devam ediyor.”
