SIHHAT Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, okulların açılmasıyla çocuklar ortasında sıkça görülmeye başlanan Norovirüs hakkında ihtarlarda bulundu. Prof. Dr. Yavuz, ishal ve kusma ile ortaya çıkan Norovirüs hastalığının da tıpkı Kovid üzere süratle bulaşabildiğine dikkat çekerek “Salgın yapabilir” dedi. İstanbul’da çok kalabalıkların oluşmaya başladığına da işaret eden Prof. Dr. Yavuz, bunun da Kovid dahil pek çok virüs hastalığı için besi yeri ortamı oluşturduğuna dikkat çekti.
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, okulların açılmasıyla görülme sıklığı artan Norovirüs hakkında ihtarlarda bulundu.
“SALGINA SEBEP OLABİLİR”
Norovirüs’ün dünyadaki ishalli hastalıkların en sık nedeni olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, bu enfeksiyonun da çarçabuk salgınlara yol açabileceğini söyleyerek “Norovirüs salgın yapabilir. Zira çok kolay bulaşabilir. Kovid üzere kapalı ortamlarda, yakın temasta bulaşma riski artar. Süratli yayılır. Mesela sınıfta bir çocuk kustuğunda o sırada etrafa yayılan partiküllerden bile öbür çocuklara bulaşabilir. Çok çok kolay yayılabilen bir virüs” dedi.
“İSHAL YA DA KUSMA VARSA ÇOCUK OKULA GÖNDERİLMEMELİ”
Tabiplerin aslında Norovirüs’e çok alışık olduğunu okullar her açıldığında kalabalık ortamlar olduğu vakit çoklukla yaygınlaştığını da söyleyen Prof. Dr. Yavuz, korona pandemisinden sonra ailelerde artan “Çocuğum korona mı oldu?” kaygıyla ilgili de “Genellikle ishal ve kusma yapar. Ateş çok gördüğümüz bir tablo değildir. Sınıfta 5-10-15 kişi, kısa bir mühlet içinde hastalanabilir. Buradan da anlarız Norovirüs olduğunu. Konutta kalıp sıvı ve elektrolit replasmanı kâfi olur. Öbür bir tedaviye gereksinim duyulmaz. Fakat çok kusuyorsa çocuk, ağızdan beslenemiyorsa tahminen damar yolundan desteklemek gerekebilir. Koronayla karıştırılmamalı Norovirüs. Her ne kadar korona da ishalle seyretse de bazen, genelde teneffüs yolu semptomları da eşlik eder. Ateş olur. Burun akıntısı, boğaz ağrısı, Norovirüs’te bunları pek görmeyiz. Solunumsal semptomlarla, tat koku kaybı vs. birlikte ishal varsa tahminen korona istikametinde düşünülebilir. Okula yeni başlayan çocukların velileri tahminen kaygılı olabilir lakin eski veliler Norovirüs’ü biliyor aslında. Lakin geçen yıl çocuklar hiç okula gitmediği için, unutuldu biraz. Bunun için de tahminen tasalar fazla. Kaygı etmeye gerek yok lakin hasta olan çocukların katiyetle okula gönderilmemesi lazım. Hem korona hem de öbür viral enfeksiyonların yayılmasında en kritik nokta bu aslında” diye konuştu.
AŞILANMA YÜZDE 80 OLANA KADAR TEDBİRLERE DEVAM
İstanbul’un son durumuyla ilgili de değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Yavuz, şunları söyledi: “Trafik facia sahiden. Bu demektir ki İstanbul çok kalabalık artık. Herkes döndü. Münasebetiyle her türlü viral hastalık için bir besi yeri ortamı oluştu. Kovid aşıları vefattan ve ağır hastalıktan korunmada çok çok tesirli. Aşı olanlar çok daha nadiren ölüyorken şu anda aşı olmayanlar ölüyor, bunu artık rahatlıkla söyleyebiliriz. Sıhhat Bakanlığı dataları de bu tarafta. Denetimli, toplumsal yaşama devam etmek zorundayız. Herkes aşısını olacak ancak aşı olanlar da dahil olmak üzere kapalı ortamlarda ve yakın temasta muhakkak maske çıkarılmayacak, çok sayıda beşerle görüşülmeyecek. Aşılanma oranımız yüzde 80’lere ulaşana kadar denetimli toplumsal yaşama uyumaya devam etmek zorundayız. Aşı sırası gelen de çocuklar da dahil çabucak olmalı.”
“İSRAİL TEDBİRLERİ ERKEN BIRAKTIĞI İÇİN BU DURUMDA”
Toplumsal aşılamada yüzde 80’lere ulaşmadan denetimli toplumsal hayatı bırakmanın İsrail’deki üzere sonuçlara yol açabileceğine de değinen Prof. Dr. Yavuz, ihtarlarını şöyle sürdürdü: “Kontrollü devam etmezsek, aşı yüzde 90 korusa bile, koruyamadığı yüzde 10’luk küme aşılı olduğu için ansızın yüzlerce beşerle görüşmeye başladığı vakit, enfekte olduğunda bütün topluma süratle yayılıyor hastalık. Aşılanmış olmak davranış değiştirdiği için, aşılanmışların içinde hastalananlar düşük oranda bile olsa çok daha fazla beşere temas ederek bulaşların artmasına yol açabiliyorlar. Aşıda hedeflenen noktalara ulaşana kadar denetim tedbirlerine devam etmek zorundayız bu nedenle. İsrail’de mesela, tedbirlere gereğince dikkat edilmedi, aşısızlar ve aşının tesiri geçenlerde hadise sayıları süratle arttı.”
“REHAVETE KAPILMAK İÇİN ŞİMDİ ERKEN”
Bilim Heyeti Üyesi Yavuz, Türkiye’deki üzere toplumda enfeksiyon çoksa okullarda da enfeksiyon oranlarının artacağını vurgulayarak “bir daha kapanma olmayacak” rehavetine kapılmak için erken olduğunu söyledi. Prof. Dr. Yavuz, “Önlemlerle dolu bir kış geçirmeliyiz. Okulları açık tutmak gerekiyorsa, gerekirse toplumu kapatmalıyız. Zira okullar şu an çok değerli. En büyük ziyanı onlar gördü bu pandemide. Kapanma açısından en kritik nokta hastanelerde dolacak mı? Şu anda o denli bir doluluk yok” dedi.
“ÖLÜM SAYILARI YÜKSELMEDİ, TESTE GİDENLERDE AZALMA VAR”
Aşılanmaya karşın vefat sayılarının daha fazla olduğu tarafındaki tartışmalara da değinen Prof. Dr. Yavuz, kelamlarını şöyle noktaladı: “Daha az test yaptırıyoruz üzere geliyor. Aşılananlar hastalığı çok hafif geçirdiği için tahminen daha az teste gidiyor. Yeniden insanların bir kısmı da karantinadan çekindiği için teste gitmek istemiyor. Bu türlü bir eğilim gözlemliyorum ben. Alfa pikini hatırlarsanız 60 binlere çıkmıştı olay sayıları. İngiltere’de Delta pikinde tekrar birebir yüksek olay sayıları çıktı ki onlar bizden çok daha yüksek aşılama oranlarına sahip olduğu halde. Bizim (vakaların daha düşük olup mevt sayılarının daha fazla görünmesi) test yapma stratejimizle de ilgili. Semptomatik olanlara test yapıyoruz. Münasebetiyle asemptomatik geçirenlerin teste gitmediğini düşünüyorum. Bu da olay sayısı ve mevt sayılarındaki hisse ve paydayı değiştiriyor. Mevt oranlarının daha yüksek görünmesine yol açıyor üzere. Bu bir hipotez doğal, benim varsayımım yalnızca. Bir de Delta varyantta mortalitenin daha yüksek olduğu ile ilgili datalar de var lakin bu da şimdi kestirim, kesin kanıtlanmış değil şu anda.”
