Bipolar Ömür Derneği ve Bipolar Bozukluklar Derneği 30 Mart Dünya Bipolar Günü kapsamında online bir aktiflik düzenledi. ‘Anlat ki bilinsin… anlat ki umut olsun’ sloganıyla gerçekleşen özel programda bipolar bozukluğu yaşayanlar ve uzmanlar canlı yayında bir ortaya geldi. Yıllardır bu hastalıkla uğraş eden hastalar, her atak ve depresyonun kesinlikle bittiğini vurgulayarak umutsuz olmamak gerektiğini söyledi.
Bu yıl 8’incisi düzenlenen forumda hastalar, kendi öykülerinden yola çıkarak tecrübelerini paylaştı. Akabinde uzmanlar hastalığa ve tedavisine yönelik bilgi verdi.
SARI: YAŞAMA SEVİNCİMİZİ KAYBETMEYELİM
Bipolar Hayat Derneği İdare Şurası Lideri Hasret Sarı, “Artık bu programımız klâsik hale geldi ve 8’incisini yapıyoruz. 36 yıldır bipolar bozukluk hastasıyım, hastalığı çok uygun biliyorum o nedenle iştirakçilere bilhassa teşekkür ediyorum. Bipolar, güç inişleri, yükselişleri olan çoğunlukla toplum tarafından damgalanan, anlaşılmakta zahmet çekilen bir hastalık. Ama hastalığın en âlâ tarafı ilaçla denetim altına alınabiliyor. Ben bu hastalığı maraton koşusuna benzetiyorum uzun soluklu ve kronik bir hastalık. Nizamlı ilaç tedavisi tabip takibi aile ve etraf dayanağıyla uzun soluklu stabil hayatlar sürebiliyoruz. Hayat bir sahne hepimiz aşikâr roller biçilerek aslında sahneye atılmış durumdayız. O yüzden rolümüzü en âlâ formda oynamak zorundayız. ‘Bipolar bozukluk hastasıysam en yeterlisi olacağım’ dedim. En yeterlisi olma yolunda gidiyorum. Hiçbirimizin birbirimizden farkı yok. Yaşama sevincimizi kaybetmeyelim her vakit yaşamak ismine bir şeyler bulalım. Her düşüşün bir kalkışı olduğunu unutmayalım. Umudumuz yaşasın, yaşasın bahar” dedi.
PROF. DR. ÇAKIR: HASTALIK GÜZELLEŞEBİLİR, UMUDU KAYBETMEYİN
Bipolar Bozukluklar Derneği Lideri Prof. Dr. Sibel Çakır ise el ele olma vurgusu yaparak “Doğru teşhis ve tedaviyi alan yanlış inanışları yıkarak tedaviye erişmeyi artırmayı her iki derneğin bir arada çalışmasına ve toplumsal farkındalığa katkıda bulunan, el veren bütün destekçilerimize teşekkür ediyorum. Bu hastalık hayat uzunluğu devam eden güç bir hastalık bazen de hastalığın şanslı taraflarına yüklenerek zorlukları bir ortada aşmamız mümkün. Damgalama bipolar bozukluğu yaşayanların ve ailelerinin en değerli sorunu bizim de en çok vurguladığımız bu hastalık güzelleşebilir, tedavide vakit zaman zorlanılsa bile umudu yitirmemek gerekir. Yalnızca güzelleşme vaktine kadar geçen müddette biraz sabırlı olmak ve toplumsal kazanımları sağlamak, fonksiyonel olma, hayatın içinde olmak gerekiyor. Bu da tabi toplumun damgalayıcı davranışlarını aşmak ve bundan korkmamayı gerektiriyor. Bunu yapabilen kişi sayısı gitgide artıyor. Burada tabi herkesin bir ortaya olması kıymetli bir nokta. Bipolar bozukluğu olduğunu söyleyenlerin, hastalığından çekinmeyenlerin sayısı da giderek artıyor. Birlikte çalışarak o daha düzgün günlere geleceğimizi ve damgalamayı daima birlikte aşacağımıza inanıyorum” diye konuştu.
“İLAÇLAR BAĞIMLILIK YAPMIYOR”
Prof. Dr. Çakır, “Koruma tedavisi dediğimiz yeni atakların gelişmesini önlemek için ilaçlar kıymetli. Tabi bunların en tesirli olanı bireye en az yan tesir yapanını bulmamız gerekiyor. Günümüzde artık seçeneklerimiz çok fazla olduğu için birçok vakit ilacın yan tesirlerini ortadan kaldırmak, vakit içinde yan tesirleri olmayan ilaçlar devam etmek mümkün. His durum dengeleyici yapan ilaçlar bağımlılık yapan ilaçlar değil. Bipolar bozukluk sıkıntı bir hastalık üzere görünse de tedavisi var. Toplumsal olarak damgalama davranışlarından uzak duralım” sözlerini kullandı.
PROF. DR. ORAL: TEŞHİS MANİ ATAĞIYLA KONULUYOR
Prof. Dr. Timuçin Oral da “Bipolar bozukluk 15-25 yaş ortasında başlıyor. Lakin tabi daha geç olduğu da oluyor. Daha geç olduğunda düzgün tetkik edilmesi gerekiyor. Teşhis kesinlikle mani atağıyla konuluyor. Zira kişi ve tabip yalnızca depresyon yaşanırken bunun tekrarlayan bir depresyon ya da bir sefer geçilecek bir depresyon olduğunu bilmiyor. Dolasıyla bazen birkaç depresyon bazen çok uzun süren ne olduğunu bilemediği devrin sonrasında yaşanan bir şey bazen de ömür olayı ortaya giriyor. Sonuçta depresyonu takip eden mani devri hastalığın teşhisinin konulmasını sağlıyor. Bazen teşhis 1 yılda ya da 5 yılda netleşebiliyor. Bipolar bozukluk hastasıyım diye ilan etmemize gerek yok fakat öte yandan bilinmesinde bir sakınca olan bir şey değil zira bir rahatsızlık, ayıp değil. İnsan migren olduğu için utanır mı? Ne kadar çok saklanıyorsa ki bu damgalama yüzünden oluyor bunu biliyoruz. Bundan korkmadığımızda üstesinden geleceğiz” dedi.
BİPOLAR BOZUKLUK YAŞAYAN HASTALAR ANLATTI
Bir lisan okulunda çalışan 25 yaşındaki Beğenilen Topal, “Hastalığım 17 yaşımda ağır bir depresyon atağıyla başladı. 18 yaşıma geldiğimde birinci bipolar tarifi aldım. 8-9 kere hastaneye yatışlarım oldu. Birinci başlarda okuduğum kitaplardan kitapları yazan muharrirlerin hayatlarından hastalığa dahil oldum sonrasında daha ayrıntılı araştırınca net bir formda öğrendim. Birinci başlarda alkol ve ilaç istikrarını kurmakta zorlandım. Artık aldığım alkol oranını azalttım ilaçların kendi başına tedavim için tesirli olduğunu kâfi ve yararlı olduğunu önceliğimin ilaçlarımın olması gerektiğinin bilincindeyim. Hastane yatışları da beni zorladı, hala zorlanıyorum. İş, okul üzere birçok şeyi yarım bırakıyordum. Devamlılığım yoktu şu anda çalıştığım yerde 7’nci ayım çok hoş bir halde çalışmaya devam ediyorum. Sevdiğimiz şeyi bulunca ya da bizi motive edecek insanları etrafımızda gördükçe bunlar da aşılabiliyor. Çok sıkıştığımda kitap ve ağaçlara koşuyorum. Uzun yürüyüşler çok güzel geliyor. ‘Ataklar sonsuza kadar sürmüyor, sonunda daha olağan bir hale kavuşacaksın’ fikri beni çok motive ediyor” diye konuştu.
“SABIR ÇOK KIYMETLİ, ATAK ANINDA ŞIMARIKLIK YAPMIYORUZ”
ALPAY: HER DEPRESYON VE ATAK KESİNLİKLE BİTİYOR
Boğaziçi Üniversitesi Batı Lisanları ve Edebiyatı Kısmı mezunu 27 yaşındaki Asya Alpay ise şu anda bir halkla alakalar şirketinde kıdemli proje koordinatörü olarak çalışıyor. Alpay, “Boğaziçi Üniversitesi’nde psikoloji dersler alırken bize bipolar bozukluk diye bir hastalıktan bahsedildi. Ancak o kadar uç olarak anlatıldı ki hiçbir vakit bende olabileceğini düşünmedim. Tekrar eğitimim devam ederken anksiyete bozukluğu teşhisi aldım daha sonra depresyon teşhisi aldım. Mani atağı geçirmemle de bipolar bozukluk teşhisi kondu. Birinci başlarda bipolar bozukluk teşhisine inanmakta zorlandım. Hatta şimdiki hekimime birinci gittiğimde hakikaten o denli mi diye teyit etmiştim. Ancak aslında bize anlatılan kadar uç bir hastalık değil. Hayatın içinde olabilen bir hastalık. Şu anda atak geçirme ortalarım açıldı. Yanlışsız tedaviye başlayınca her şey de yoluna girmeye başladı. Hastalığı daha düzgün yönettiğimi düşünüyorum” diye konuştu.
“HASTALIKLA NE KADAR GÜÇLÜ VE GÜÇSÜZ BİRİ OLDUĞUMU GÖRDÜM”
Hastalık sürecimde ağır depresyon yaşadığını aktaran Alpay, “Her depresyonumda kendimi bedelsiz, fonksiyonsuz ve yalnız hissediyorum. Bana bu hisler çok ağır geliyor. Ne kadar bir şeyleri başarmış olursam olayım çok başarısız bir insanmışım üzere hissediyorum. Birinci başlarda daha da zorlanıyordum bu hissin içine sıkışıp kalıyordum, çıkış yolu göremiyordum. Lakin hekimimin söylediği ‘her depresyon bir formda bitiyor’ kelamı değerli zira sahiden bitiyor. Bu hislerin temeli yok, bu süreçte kendime bunu hatırlatabilmeyi öğrendim. Bu hisleri hissettiğim anda hekimimle bağlantıya geçiyorum. Müzik dinliyorum, müzik söylüyorum, fotoğraf yapıyorum bana çok âlâ geliyor. Yalnız değilsiniz, umut kesinlikle var bunu bilmek lazım. Ben hastalıkla ne kadar güçlü bir insan olduğumu ve ne kadar güçsüz bir insan olabileceğimi öğrendim. Zira tekraren düştüm ve tekraren kalktım tekrar düştüm, tekrar kalktım bu formda devam etti. Eminim ki bipolar bozukluğum olmasaydı çabalamayı, ayağa kalkmayı öğrenmeseydim birçok şeyde erken sendeleyip vazgeçecektim. Artık başaracağıma inanıyorum önümde hiçbir mahzurun durmayacağına inanıyorum. Kişinin kendine, tabibine ailelerin de bireye inancı çok önemli” dedi.
DEMİREL: İNTİHAR EĞİLİMLİYDİM, 3 YIL KONUTTAN ÇIKMADIM
Reklam ajanslarında 10 yıl kadar metin müellifliği ile kreatif yöneticilik yapan ve şu anda fotoğrafçılıkla uğraşan 35 yaşındaki Cihan Demirel de “Hastalıkla ait Aralık 2017 yılında bir soygunla başladı. Bunun sonrasında ağır bir depresyona girdim. Zira pahalı eşyaların yanında tüm çalışmalarımı içeren bir hardisk çalınmıştı. Benim için gerçek bir travmaydı ve intihar eğilimliydim. Mart 2019 yılında ortadan 2 yıl geçip şimdiki hekimimle tanıştıktan sonra bipolar tanısı aldım. Yaklaşık 3 yıl süren depreif bozukluk yaşadım. 2021 yılında bundan ayıldım, 3 yıl boyunca odamda durdum, hiç çalışamadım, hiçbir şey üretemedim. Çok zorlayıcıydı fakat bunun içinde bir ışık gördüm ve en büyük tutkum olan fotoğrafa tutundum. Dışarı çıkamıyordum 3 yılımı konutta geçirdim. Fakat bir gün 1 saat dışarı çıktım, daha sonra 2,3 saat diye bu mühlet uzadı. Bir hafta çıkamadım sonra tekrar denedim. Külliyen fotoğraf çekmek için dışarı çıktım ve bu türlü böyle tam bir günü dışarıda geçirecek hale geldim” diye konuştu.
Ailenin takviyesinin kıymetini vurgulayan Demirel, “Bipoları uygun tanımak önemli, hakkında her şeyi okuyup, öğreniyorum. Bu da bana eşsiz bir güç veriyor. Bir mani atağım yüzünden meskenimi sattım, 1 ay boyunca odamda yüzlerce fareyle yaşadığımı zannettim. Yani bu hastalığın kitabında yazan ne varsa neredeyse başıma geldi. Fakat bu hastalık beni daha bilge biri yaptı. Hastalık sayesinde kız arkadaşımla tanıştım. O da bipolar birbirimize göz kulak oluyoruz, ilaçlarımızı takip ediyoruz. Yalnız değilsiniz, ailem 1 yıl boyunca ilaçlarımı tek tek içirdi, takip ettiler ve büyük bir fark yarattı. Zira depresyondayken ilaç içmek üzere kolay bir şey bile çok sıkıntı geliyor. Hepsi geçiyor, ümitsizliğe kapılmasınlar” sözlerini kullandı.
Bipolar Hayat Derneği ve Bipolar Bozukluklar Derneği’nin gerçekleştirdiği programın moderatörlüğünü Mesude Erşan üstlendi.