Libido, insanların cinsel dürtü yahut cinsel istek düzeyini tabir eden bir tabirdir. Cinsel dürtü kişinin cinsel dileğini, iştahını ve gücünü belirler. Bununla birlikte libido, bireyden şahsa farklılık gösterebilir ve birçok faktörden etkilenebilir. Biz de bu içerikte sizlere libidonun ne olduğunu ve hangi durumların libidoyu etkilediğini anlatacağız.
Libido, Carl Jung tarafından psikanalitik teoride kullanılan bir terim olarak ortaya çıkmıştır.
Jung’a nazaran libido, güç yahut hayat gücü manasına gelir ve cinsel dürtülerin yanı sıra kişinin genel hayat gücünü de söz eder. Birebir halde Sigmund Freud da libido kavramını kullanmış ve cinsel dürtülerin beşerde temel motivasyon kaynağı olduğunu savunmuştur. Bunların yanı sıra libido, yalnızca cinsel istekle sonlu değildir. Kişinin genel hayat kalitesi, gücü, motivasyonu ve tatmini üzerinde de tesirlidir. Libido seviyesi kişinin hormonal istikrarı, gerilim düzeyi, duygusal durumu, ilgileri ve hayat stili üzere birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir.
Libido, bireyin cinsel sıhhati ve genel hayat kalitesi için değerlidir.
Sağlıklı bir libido cinsel bağlantılardan zevk almayı, sağlıklı bir cinsel hayatı desteklemeyi ve bağlantılardaki bağlılığı artırmayı sağlar. Libido düşüklüğü ise cinsel tatminsizlik, alaka sıkıntıları ve ferdî memnuniyetsizliğe yol açar. Ayrıyeten, libido seviyesi bazen önemli bir sıhhat sorunun belirtisi olabilir. Örneğin hormonal dengesizlikler, tiroid meseleleri, depresyon, anksiyete, ilaçların yan tesirleri ve kimi sıhhat şartları libido üzerinde olumsuz tesirler yaratabilmektedir. Bu nedenle, libido düşüklüğü yaşayan bireylerin altta yatan nedenlerin tespiti için bir sıhhat uzmanına istişareleri tavsiye edilir. Peki hangi faktörler libidoyu tesirler?
1. Hormonal dengesizlikler
Hormonlar, libidoyu direkt etkileyen en kıymetli faktörlerden biridir. Östrojen, testosteron ve tiroid hormonlarındaki dengesizlikler libidoyu olumsuz istikamette etkilemektedir. Emsal biçimde hormon seviyelerindeki değişimler, cinsel istek ve arzuyu da azaltabilmektedir.
2. Gerilim ve anksiyete
Yüksek seviyede gerilim ve daima olarak yaşanan anksiyete, libidoyu olumsuz etkilemektedir. Bunun yanı sıra gerilim, bedende hormonal değişikliklere neden olduğundan ötürü cinsel dürtüleri azaltmaktadır.
3. Duygusal durum
Depresyon, korku bozukluğu, ilgi meseleleri ve gerilimli hayat üzere faktörler libidoyu etkilemektedir. Bu faktörler de bireyde makus bir etki bıraktığı sürece, zihinsel ve duygusal sıhhat cinsel isteği direkt etkileyebilmektedir.
4. Yaşlılık
Yaşlanma süreciyle birlikte hormon düzeyleri ve cinsel performans doğal olarak değişmektedir. Hormonal değişiklikler ve yaşa bağlı faktörler, libidoda azalmaya neden olmaktadır. Lakin yaşlanmanın libidoyu direkt etkilemediği unutulmamalıdır.
5. Sıhhat sorunları
Obezite, diyabet, hormonal dengesizlikler ve kalp-damar hastalıkları üzere sıhhat meseleleri libidoyu etkileyebilmektedir. Münasebetiyle bu sıhhat sıkıntılarının neden olduğu fizikî rahatsızlık ve ağrı da cinsel isteği azaltabilmektedir.
6. İlaçların yan etkileri
Antidepresanlar, anksiyolitikler, tansiyon ilaçları ve hormonal tedavi prosedürlerinde kullanılan birtakım ilaçlar libidoyu azaltabilmektedir. Bu tıp ilaçların yan tesirleri libido üzerinde olumsuz tesirler yaratabilmektedir.
7. Alkol ve uyuşturucu husus kullanımı
Aşırı alkol tüketimi ve uyuşturucu unsur kullanımı libidoyu olumsuz etkileyen faktörler ortasında gelmektedir. Bu unsurlar, hudut sistemi üzerinde baskılayıcı tesirler yaparak cinsel isteği azaltabilmektedir.
8. Bağ sorunları
İlişkideki sıkıntılar, irtibat eksikliği, güvensizlik ve duygusal uzaklaşma libidoyu etkileyebilmektedir. Sağlıklı bir alaka, cinsel arzuyu artırabilirken sıkıntılı bir alaka libidoda düşüşe neden olabilmektedir.
9. Uyku kalitesi
Yetersiz uyku yahut uyku bozuklukları libidoyu olumsuz etkileyebilmektedir. Uyku tertibinin bozulması güç seviyesini düşürerek cinsel isteği azaltabilmektedir.
10. Ferdî faktörler
Bireyin öz inanç seviyesi, vücut imajı, cinsel geçmişi ve tecrübeleri de libidoyu etkileyebilmektedir. Birebir halde özsaygı da libidoya direkt tesir edebilmektedir.