Dünya Sıhhat Örgütü (WHO), 9 Mart tarihinde yeni bir Covid-19 varyantının tespit edildiğini açıkladı.
Resmi kayıtlara AY.4/BA.1 olarak geçmiş olsa da, yaygın ismi ‘Deltacron’ zira Delta ve Omicron varyantlarının bir bileşimi.
WHO, şimdi ‘kaygı verici bir varyant’ olarak tanımlamıyor zira halk sıhhatine kayda paha bir tehlike oluşturmadığı inancındalar.
Şu ana kadar Deltacron varyantına Avrupa ülkelerinde, ABD’de ve Güney Amerika’da rastlandı.
Bulaşıcılık suratı, aşılara direnci ve semptomlarının ciddiyeti hala aydınlanmayı bekleyen mevzular. Bilim insanları daha çok araştırmaya muhtaçlık olduğunu söylüyor.
Kaynağı ne?
Birinci Deltacron hadiseleri Ocak 2022 tarihinde Fransa’da ortaya çıktı. O vakitten beri Belçika, Almanya, Danimarka ve Hollanda’da da hadiseler belirlendi.
Bu bilgiye, dünyanın her yanından tabip ve araştırmacıların koronavirüsün genetiği hakkında bilgi paylaştığı Gisaid isimli internet sitesinden ulaşmak mümkün.
Yakın vakitte İngiltere, ABD’de ve Brezilya’da da Deltacron’la karşılaşıldı.
Ancak olay sayısı şu ana kadar çok düşük seyrediyor. 15 Mart tarihi itibariyle Gisaid kayıtlarına girmiş yalnızca 47 tane AY.4/BA.1 olayı var ve bunların 36’sı Fransa’dan.
Ocak ayından Mart’a kadar geçen süredeki datalardan yola çıkarsak, Delta ve Omicron’dan daha bulaşıcı bir varyantla karşı karşıya değiliz.
ABD’de özel bir genetik bilim şirketi olan Helix’in araştırmacılarının hazırladığı ve yayımlanmayı bekleyen bir çalışma da bu fikri takviyeler nitelikte.
Araştırmacılar, Kasım 2021 ve Şubat 2022 tarihleri ortasında toplanmış 29.000 adet müspet Covid-19 numunesini inceledi. ABD’de hem Delta hem de Omicron varyantlarının ağır biçimde sirkülasyonda olduğu bir devir bu.
Yalnızca iki hadisenin Deltacron’la bağlantılı olduğunu gördüler.
Çalışmayı yürüten takım, şu an için yeni varyantın ‘nadirliğine’ dikkat çekiyor ve Delta-Omicron bileşiminin halihazırdaki Omicron’dan daha bulaşıcı olduğuna dair bir delil görmediklerini söylüyor.
Varyantlar nasıl karışıyor?
Brezilya’nın önde gelen tıbbi araştırma kurumlarından FioCruz’da vazifeli virolog Felipe Naveca, ‘farklı çeşitteki virüslerden yeni bir varyantın ortaya çıkışı olağan bir durumdur’ diyor.
‘Virüsler daima evrim geçirir. Yeni varyantların belirmesi olağandır ve illa makûs olacak diye bir şey yok. Pandemiye tesiri nasıl olur, bunu çalışıp kıymetlendirmemiz gerek.’
Son vakitlerde koronavirüsün iki varyantı, Delta ve Omicron, dünyanın birçok yerinde çok ağır seyretti.
Kimi beşerler, her iki varyantla da temasa geçti.
Hem Delta hem de Omicron birebir vakitte tıpkı hücreyi enfekte ederse, bu hücrede kopyalanan yeni virüslerin genetik yapısı iki varyanttan da özellikler taşıyabiliyor.
Örneğin ‘Deltacron’nun, Omicron’un çıkıntılarını ve Delta’nın gövdesini aldığı düşünülüyor.
Bu karışımın, hastanaye yatırılan ya da ölenlerin sayısında bir tırmanışa yol açmayacağının kesin bir garantisi yok.
Evvelce hastalığa yakalananların ya da aşı olanların kazandığı bağışıklığın yeni bileşime ne kadar dirençli olduğu konusunda da kâfi bilgi sahibi değiliz.
Tasa duymalı mı?
WHO, ‘izleme altında tutulan’ varyant olarak tanımlıyor.
9 Mart’ta bir basın toplantısı düzenleyen WHO yetkilisi Maria Van Kerkhove, yeni varyantın epidemiolojisinde yahut hasta etme gücünde bir değişim gözlemlenmediğini kaydetti.
Kerkhove, “Maalesef yeni virüs bileşenleri görmeye devam edeceğiz, zira bu patojenler vakit içerisinde evriliyor” dedi.